ความรอบคอบ
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ความรอบคอบ (อังกฤษ: Prudence) ถูกจัดว่าเป็นหนึ่งในคุณธรรมพื้นฐานสี่ประการที่ควรเคารพ มาจากคำในภาษาฝรั่งเศสในคริสต์ศตวรรษที่ 13 ว่า prudence มาจากภาษาละตินว่า prudentia สายตาอันกว้างไกล ความหลักแหลม อันเป็น providentia foresight มันยังถูกจัดรวมกับ ความรอบรู้ ความเข้าใจลึกซึ้ง และสติปัญญา ในกรณีนี้ มันเป็นความดีที่สามารถตัดสินระหว่างคุณความดีกับพฤติกรรมความดีได้ ไม่เพียงแต่จากความรู้สึกโดยทั่วไป แต่ด้วยการพิจารณาไปถึงการกระทำที่ถูกต้องทั้งสถานที่และกาลเวลาด้วย ถึงแม้ว่าความรอบคอบเพียงอย่างเดียวไม่สามารถประกอบกับการกระทำใดๆ ได้ แต่ถูกเกี่ยวข้องเป็นหนึ่งเดียวกับสติปัญญา เนื่องจากคุณความดีทุกอย่างต้องอยู่ภายใต้การวางระเบียบของมัน ความรอบคอบจะมีความจำเป็นต้องใช้กับความกล้าหาญ
เนื้อหา |
[แก้] "มารดา" แห่งคุณธรรมทั้งมวล
ความรอบคอบได้ถูกพิจารณาโดยกรีกโบราณและภายหลังโดยนักปรัชญาคริสเตียน ที่โดดเด่นที่สุด คือ นักบุญโทมัส อควีนาส ดังที่ความเห็น การประมาณและระเบียบของคุณความดีทั้งหมดแล้ว มันยังเคยถูกนับถือว่าเป็น auriga virtutum หรือว่า สารถีแห่งคุณธรรมทั้งมวล
ความรอบคอบถูกมองอย่างชัดเจนว่าเป็น "ความสามารถที่ดีเลิศทุกประการ" ของผู้มีปัญญา เพราะเป็นความสามารถในการตัดสินใจอย่างถูกต้อง ยกตัวอย่างเช่น บุคคลหนึ่งสามารถอยู่อย่างพอประมาณได้ เมื่อบุคคลผู้นั้นสามารถตัดสินใจได้อย่างถูกต้องเพื่อตอบสนองความละโมบของตัวเอง
[แก้] ความรอบคอบกับความฉลาดและความรอบคอบแบบผิด ๆ
ในความเข้าใจของชาวคริสเตียน ความแตกต่างระหว่างความรอบคอบกับความฉลาดนั้นเป็นจุดจบหรือจุดจบในสิ่งที่เป็นการตัดสินใจของการกระทำที่ได้เกิดขึ้น ความเข้าใจของชาวคริสเตียนกับโลกนั้นรวมไปถึงความมีอยู่ของพระเจ้า กฎธรรมชาติและคุณความดีที่เกี่ยวข้องกับการกระทำของมนุษย์ ในคำอธิบายนี้ ความรอบคอบนั้นแตกต่างจากความฉลาดตรงที่มันนำไปสู่การกระทำที่เป็นความดีอันศักดิ์สิทธิ์ ยกตัวอย่างเช่น การตัดสินใจของคริสเตียนที่ถูกประหารเพื่อให้ทรมานมากกว่าจะปฏิเสธความเชื่อของพวกเขาว่าเป็นความฉลาด เป็นการหลอกหลวงถึงการปฏิเสธความเชื่อของพวกเขาว่าเป็นความฉลาดจากมุมมองของผู้ที่ไม่เชื่อ
การตัดสินนั้นต้องใช้เหตุผลเพื่อจุดจบของความชั่วร้ายหรือว่าความชั่วร้ายหมายถึงการถูกพิจารณาว่าเป็นการกระทำผ่าน "ความฉลาด" และ "ความรอบคอบแบบผิดๆ" อันเป็นการกระทำนอกเหนือจากความรอบคอบที่ถูกต้อง
[แก้] ปัจจัยที่นำไปสู่ความรอบคอบที่สมบูรณ์
- Memoria - ความทรงจำที่เที่ยงตรง นั่นคือ ความทรงจำที่แท้จริง
- Intelligentia - ความเข้าใจในหลักธรรมแรก
- Docilitas - การใช้ประสบการณ์และข้อมูลจากบุคคลอื่นมาช่วยในการตัดสินใจ
- Shrewdness - การให้ขนาดของบุคคลหนึ่งอย่างรวดเร็ว
- Discursive reasoning - การค้นหาและเปรียบเทียบความเป็นไปได้ที่แตกต่างกัน
- Foresight - ความสามารถที่จะวิเคราะห์
- Circumspection - ความสามารถในการรวมเรื่องราวต่างๆ เข้าด้วยกันเป็นหนึ่งเดียว
- Caution - การบรรเทาความเสี่ยง
[แก้] การตัดสินด้วยความรอบคอบ
ตามหลักธรรมะ "การตัดสินที่สามารถนำไปปฏิบัติได้จริง" นั้นต้องดูกรณีแวดล้อมและสิ่งแวดล้อมเพื่อประกอบการตัดสินใจด้วย เพื่อให้เกิดการกระทำที่ถูกต้อง โดยทั่วไปแล้ว มันถูกใช้ในสถานการณ์ที่คนสองคนนั้นมีสถานการณ์แวดล้อมที่มีน้ำหนักแตกต่างกัน และตามหลักจรรยาแล้ว ย่อมได้ผลลัพธ์ที่แตกต่างกัน
[แก้] กฎแห่งความรอบคอบ
กฎแห่งความรอบคอบนั้นถูกกำหนดขึ้นมาเพื่อตอบสนองผลประโยชน์ของตน ดังที่ว่า "อย่าได้ดื่มน้ำยาทำความสะอาด" คงจะเป็นกฎแห่งความรอบคอบเช่นเดียวกัน กฎนี้มิได้ถูกพิจารณาว่าเป็นกฎแห่งคุณธรรมเพราะว่ามันไม่ได้เป็นความผิดบาปอะไรที่คุณจะดื่มน้ำยาทำความสะอาด มันเพียงแค่ช่วยให้เราทำในสิ่งที่ตอบสนองแก่เราอย่างดีที่สุดเท่านั้นเอง
|
---|
ความรอบคอบ · ความพอประมาณ · ความแข็งแกร่ง · ความยุติธรรม |