Mojkovac
From Wikipedia
Mojkovac je grad i središte istoimene opštine u Crnoj Gori koji se nalazi u dolini rijeke Tare u podnožju planina Bjelasice i Sinjavine, a pripada Brdima sjeveroistocnog dijela Republike Crne Gore između nacionalnih parkova Biogradska gora i Durmitor. Prostire se na površini od 367 -{km2}- sa oko 11.000 stanovnika.
Od Mojkovca do Podgorice ima 90 km, a do Beograda 380 km. Mojkovac je povezan sa ostalim mestima Jadranskom magistralom, željezničkom prugom Beograd-Bar i regionalnim putem za Žabljak-Pljevlja. Nadmorska visina Mojkovca je 820 metara, a nadmorske visine opštine su od 750 do 2.033 metra. Kroz Mojkovac protiče rijeka Tara, čiji je kanjon drugi po dubini u svijetu, a zaštićen je kod UNESKO-a.
Sadržaj/Садржај |
[uredi - уреди] Istorija
Mojkovac je utemeljen za vrijeme vladavine srpskog kralja Uroša (1242-1276) u središtu župe Brskovo, koja je bila u sastavu srpske kraljevine Raške.
Poznat je iz tog perioda srpski srebreni novac koji se kovao u Brskovu, tako da ovo mjesto postaje centar istoimene župe, rudarski i trgovački centar sa karavanskom stanicom između Kotora i Novog Brda i konzulatom Dubrovačke Republike.
U dugoj i bogatoj istoriji narod Potarja je pružao otpor osvajačima koji su nastojali da porobe ovu oblast. Dizao je bune i ustanke i borio se protiv strane sile i svih onih koji su nasrtali na njegovu slobodu.
Prostor opštine Mojkovac sa lijeve obale rijeke Tare postao je dijelom Crne Gore 1878. godine posle Berlinskog kongresa, a prostor sa desne obale 1912. godine tokom Prvog balkanskog rata, poslije viševjekovne vladavine Otomnanskog carstva. Početkom 1916. ovde je vođena Mojkovačka bitka, gdje su branjena sjeverna vrata Mojkovca i Crne Gore, a time i povlačenje srpske vojske u Prvom svetskom ratu. Serdar Janko Vukotić se sa svojom vojskom odupreo se višestruko nadmoćnijoj vojsci Austro-Ugarske. U Drugom svetkom ratu 348 građana Mojkovca je poginulo u partizanskim redovima, među njima i 7 narodnih heroja. Spomen-obilježja koja podsjećaju na slavnu prošlost ovoga kraja se nalaze u Mojkovcu i u centrima mjesnih zajednica, obrazovnih i kulturnih institucija (u centru grada, neposredno kod mostova na Tari, Grotulja spomen groblje, Mjedeno guvno, Gradina na Brskovu, na Bojnoj Njivi i dr.).
[uredi - уреди] Privreda
Mojkovac ima osnovnu i srednju školu, centar za kulturu sa salom koja ima 300 sjedišta, biblioteku sa čitaonicom i prostor za razvoj kulturnog amaterizma. Centar organizuje filmski festival Mojkovačka filmska jesen, Mojkovački sabor na Preobraženje i dr.
Zdravstvena zaštita se organizuje stacionarno i ambulantno u Domu zdravlja i u centrima mjesnih zajednica. Mojkovac ima stadion i sportsku dvoranu za takmičenje u fudbalu, rukometu, košarci, odbojci i borilačkim vještinama. Planinari "Brskova" su izgradili planinarski dom na Bjelasici. Rijekom Tarom se splavari. Organizovan je lov i ribolov.
Privredni subjekti su drvna industrija u primarnoj i finalnoj preradi, metaloprerada, proizvodnja kožne i tekstilne konfekcije.
Hotel "Mojkovac" ima 80 ležaja (trenutno je zakupljen za policiju), motel "Ravnjak" u Bistrici ima 18 ležajeva. U oblasti privatnog preduzetništva ima oko 200 registrovanih preduzeća i samostalnih radnji sa 300 zaposlenih. Ukupno zaposlenih ima oko 1.500 građana, a na birou za zapošljavanje evidentirano je 2.200 nezaposlenih građana. U oblasti komunalne djelatnosti postoji Javna ustanova Gradac koja se bavi vodosnabdijevanjem, čistoćom i lokalnim saobraćajem.
Razvojni planovi opštine Mojkovac baziraju se na iskorišćavanju sopstvenih resursa: poljoprivredu – proizvodnju zdrave hrane, šumarstvo – drvoprerada i turizam sa razvojem postojećih kapaciteta, metalopreradu, kožnu i tekstilnu konfekciju. U oblasti turizma valorizacija postojećih kapaciteta kroz izgradnju SKI centra na sjeverozapadnoj strani planine Bjelasice, za što postoje optimalni uslovi.
[uredi - уреди] Kultura
Manastir Svetog Đorđa u Dobrilovini, najznačajniji kulturno-istorijski spomenik, spominje se u zapisima iz 1592. godine, udaljen je 25 -{km}- od Mojkovca u pravcu Žabljaka. Postoje i drugi objekti materijalne i duhovne kulture iz prošlosti:
- Crkva Svetog Arhangela Mihajla u Štitarici,
- Crkva Blagovijesti u Poljima,
- Crkva Svete Petke – Ružica na Sinjavini,
- Crkve u Prošćenju iz 12.vijeka, koja je rekonstruisana i koju je piskop Budimljansko-nikšićki Joanikije osveštao na Trojičin dan 2004.
- Završena je i izgradnja Hrama Hristovog roždestva u Mojkovcu. Hram je osveštan na Božić 2008.
[uredi - уреди] Spoljašnje veze
Opštine Crne Gore | ||
---|---|---|
Andrijevica | Bar | Berane | Bijelo Polje | Budva | Cetinje | Danilovgrad | Herceg-Novi | Kolašin | Kotor | Mojkovac | Nikšić | Plav | Plužine | Pljevlja | Podgorica | Rožaje | Šavnik | Tivat | Ulcinj | Žabljak |