Meksiko

From Wikipedia

Meksiko (španski Estados Unidos Mexicanos) je država koja graniči na severu sa SAD, na jugoistoku sa Gvatemalom i Belizeom, na zapadu sa Tihim okeanom, a na istoku sa Meksičkim zalivom i Karipskim morem. Meksiko se u Južnoj Americi nalazi najsevernije i treća je država po površini.

Meksiko


(Umanjena)	(Puna veličina)

Nacionalni moto:
Poštovanje drugih dovodi do mira (El respeto al derecho ajeno es la paz)

Površina
- Ukupno 1,972,550
- 25% vode

13. po površini
442 km²

Stanovništvo

- Ukupno (2003.)
- Gustina

11. po broju stanovnika

104,907,991
54/km²

Nezavisnost
-Datum

Od Španije
16. septembar, 1810.

Valuta

Meksički pezos

Časovna zona

UTC -6 do -8

Državna himna

Mexicanos, al grito de guerra

Internet domen

.mx

Pozivni broj

[uredi - уреди] Historija

1519. godine Hernan Kortez započinje osvajanje Meksika. Od 1521. godine astečka država je pokorena i započinje kolonijalno razdoblje Meksika, koji je deo Nove Španije. Domoroci su pretvoreni u robove i kmetove. Meksikom su vladali španski potkraljevi, a najveću su moć imali crkva i krupni veleposednici. Kada je Španija u 18. veku počela gubiti svetsku moć u korist Velike Britanije postupno jača pokret za nezavisnost od Španije. Nezavisnost je proglašena 1810. godine, ali je španska vlast ukinuta nakon dugog ratovanja tek 1821. Agustin de Iturbide se proglasio carem Meksika kao Augustin I., ali je već 1823. morao abdicirati. Nakon nezavisnosti, Meksiko je postupno gubio delove teritorija. 1836 Teksas je proglasio nezavisnost, koju je Meksiko priznao nakon ratnog poraza. Nakon Američko-meksičkog rata 1846-1848, Meksiko je ostao bez severnog dijela Kalifornije i Novog Meksika. 1863 francuzi su zauzeli glavni grad Meksiko, i usledio je gerilski rat protiv njih. Francuzi su se 1866. morali povući zbog pritiska SAD-a. Porfirio Diaz je vladao 1877-1911, uz mali prekid, što je dovelo do novog osiromašenja seljaka i povećanja broja bezemljaša. 1910. je započela Meksička revolucija. Vođa meksičkog seljačkog pokreta za agrarnu reformu u meksičkoj revoluciji (1910. - 1917.) bili su Pancho Villa i Emiliano Zapata. Nakon završetka revolucije na njenim tekovinama je izgrađen režim kojim upravlja Revolucionarno institucionalna stranka i čija je dominacija meksičkom politikom nagrižena tek u posljednje vrijeme.

[uredi - уреди] Geografija

[uredi - уреди] Stanovništvo

Broj stanovnika Meksika je premašio sto miliona.Većinu stanovništva čine mestici (30%) i Indijanci (30%) a potomci Evropljani (10%. Službeni jezik je španski, tako da je Meksiko najveća zemlja na svetu u kojoj se govori španski jezikom. Naj veći grad je Meksiko Siti (18,3 miliona stanovnika).

[uredi - уреди] Politika

Prema Političkom ustavu Sjedinjenih Meksičkih Država (španj. Constitución Política de los Estados Unidos Mexicanos ), usvojenim 5. veljače 1917., Meksiko je predstavnička, demokratska, predstavnička i savezna republika koja se sastoji od trideset i jedne slobodne i suverene države i jednog federalnog distrikta kao glavnog grada, sjedišta savezne vlade. Savezna tijela ustrojena su po načelu trodiobe vlasti na zakonodavnu, izvršnu i sudbenu.

Na čelu izvršne vlasti je predsjednik Republike (predsjednički sustav vlade). Predsjednik Republike je šef države, istovremeno i šef vlade, a također i vrhovni zapovjednik oružanih snaga. Mandat predsjednika Republike traje šest godina i ne postoji mogućnost ponovnog obnašanja dužnosti. Predsjednik se bira na općim i neposrednim izborima. Od 2006. godine predsjedničku dužnost obaša Felipe Calderón Hinojosa. Predsjednik imenuje državne tajnike i druge članove svog kabineta (tj. vlade). Osim toga, imenuje meksičke veleposlanike, ima ovlast sklapanja međunarodnih ugovora, ima pravo veta na zakone izglasane u Kongresu, predlaže kandidate za članove Vrhovnog suda pravde (ministre). Također ima ovlast donošenja predsjedničkih dekreta.

Zakonodavnu vlast obavlja Kongres Unije (španj. Congreso de la Unión), koja se sastoji od dva doma: Dom senatora (La Cámara de Senadores) (gornji dom) i Dom zastupnika (donji dom).

Na čelu sudbene vlasti nalazi se Vrhovni sud prave (Suprema Corte de Justicia de la Nación). Sudbenu vlast čine i niži te specijalni sudovi. Vrhovni sud sastoji se od 11 ministara koje bira Kongres. Mandat ministara traje petnaest godina.