Zaporożec
Z Wikipedii
Zaporożec (język rosyjski: Запоро́жец, język ukraiński: Запорожець) to nazwa marki małych samochodów budowanych od roku 1958 w fabryce ZAZ w Ukraińskiej SRR. Różne jego typy produkowane były aż do roku 1994.
Słowo zaporożec oznacza Kozaka z Siczy Zaporoskiej.
Podobnie jak VW Garbus w Niemczech czy Trabant w NRD, radziecki zaporożec miał być "samochodem dla ludu" - był to najtańszy samochód w ZSRR, a przy tym, dość wytrzymały na stan dróg w Związku Radzieckim.
Wszystkie samochody Zaporożec miały napęd na tylną oś i silnik chłodzony powietrzem (umieszczony z tyłu).
[edytuj] ZAZ-965/965A
Model ZAZ-965 był produkowany w latach 1960 - 1969. Wygląd pojazdu wzorowany był na Fiacie 600. Samochód napędzany był czterosuwowym, chłodzonym powietrzem czterocylindrowym silnikiem w układzie widlastym MeMZ-965 o mocy 26 KM (19.4 kW), a w przypadku modelu ZAZ-965A - o mocy 27 KM (20.1 kW). Silnik zblokowany ze skrzynią biegów umieszczony był za tylną osią. Podstawowy model produkowano w latach 1960 - 1963, zaś model ZAZ-965A (pozbawiony charakterystycznych wlotów powietrza), w latach 1962 - 1969
[edytuj] ZAZ-966/968/968M
Model ZAZ-966 wytwarzany był w latach 1967 - 1974. Po liftingu przestał przypominać Fiata 600 - tym razem styliści wzorowali się na samochodzie NSU Prinz. Silnik został zmodernizowany (pojemność wzrosła do 1197 cm³, moc podwyższono do 40KM), a na nadwozie powróciły wloty powietrza zwane "uszami". Przednie zawieszenie oparte na drążkach skrętnych oraz sprężynach z amortyzatorami hydraulicznymi było kopią rozwiązania pochodzącego z Volkswagena, tylne opierało się na wahaczach wleczonych oraz sprężynach z amortyzatorami hydraulicznymi. Ciekawie rozwiązany został system nagrzewania wnętrza pojazdu – do tego celu służyła nagrzewnica zasilana benzyną. Różnica temperatur przed i po nagrzaniu wg danych producenta dochodziła do 80°C.
Model ZAZ-968A produkowany był od 1972 do 1978 roku. Pod koniec 1974 roku wprowadzono drobne zmiany zewnętrzne, nowe siedzenia, dwuobwodowy układ hamulcowy. Wprowadzono także model z mocniejszym 45-konnym silnikiem (MeMz968A). W roku 1978 wprowadzono model ZAZ-968M. Usunięto w nim wspomniane m.in. wystające wloty, wprowadzono zespolone lampy tylne, przednie lampy pozycyjne przeniesiono do kloszy reflektorów, zmieniono przednie kierunkowskazy. W ramach ujednolicania wprowadzono wiele elementów z samochodów WAZ (Lada/Żiguli) – m.in. lusterko wewnętrzne, przełączniki świateł, kierunkowskazów i wycieraczek, lampkę wewnętrzną, pompę paliwa, pompę hamulcową). Auto sprzedawano w dwóch wersjach silnikowych: 45KM i 50KM (zmieniono gaźnik oraz wprowadzono suchy filtr powietrza). Produkcję zakończono 1 lipca 1994 r.
Następcą Zaporożca jest produkowany od 1988 r. samochód Tavria, z napędem na przednie koła i silnikiem chłodzonym cieczą.
[edytuj] Dane techniczne modelu ZAZ-968M
Liczba miejsc: 4-5
Masa własna pojazdu (sucha): 750 kg
Masa pojazdu gotowego do jazdy: 800 kg
Masa pojazdu w pełni obciążonego: 1200 kg
Maksymalne obciążenie osi przedniej: 300 kg
Maksymalne obciążenie osi tylnej: 900 kg
Dopuszczalna masa bagażu w bagażniku: 50 kg
Długość: 3765 mm
Szerokość: 1490 mm
Wysokość (bez obciążenia): 1400 mm
Rozstaw przednich kół: 1240 mm
Rozstaw tylnych kół: 1226 mm
Prześwit (przy pełnym obciążeniu): 185 mm
Kąt natarcia: 31°
Kąt zejścia: 26°
Średnica zawracania (między krawężnikami): 10,6 m
Prędkość maksymalna: 130 km/h
Droga hamowania 80-0 km/h (z pełnym obciążeniem): 43,2 m
Przyspieszenie 0-100 km/h (z dwiema osobami): 32 s
Zużycie paliwa (z gaźnikiem K-133):
- przy 90 km/h: 6,5 l/100 km
- w mieście: 9,5 l/100 km
- ogrzewanie 0,85 l/h
Stosowane modele silników:
- MeMZ-9683
- MeMZ-968GE (nowy dwugardzielowy gaźnik i zmieniony wydech)
- MeMZ-968BE (jw. dodatkowo nowa głowica z mniejszymi komorami spalania):
Rodzaj silnika: gaźnikowy, czterosuwowy, górnozaworowy, chłodzony powietrzem
Ilość cylindrów: 4 w układzie V (pod kątem 90°)
Pojemność: 1197 cm3
Średnica cylindra: 76 mm
Moc maksymalna (przy 4400-4500 obr/min):
- MeMZ-9683: 41 KM
- MeMZ-968GE: 45 KM
- MeMZ-968BE: 50 KM
Maksymalny moment obrotowy: 7,8-8,3 kGm (przy 3500-3600 obr/min)
Paliwo:
- MeMZ-9683: Etylina 76
- MeMZ-968GE: Etylina 76
- MeMZ-968BE: Etylina 93
Stopień kompresji:
- MeMZ-9683: 7,2
- MeMZ-968GE: 7,2
- MeMZ-968BE: 8,4
Minimalna temperatura uruchamiania (bez podgrzewania): -15° C
Bieg jałowy: 910 obr/min
Kolejność pracy cylindrów: 1-3-4-2
