Zaimek
Z Wikipedii
Zaimek – część mowy zastępująca rzeczownik (np. ja), przymiotnik (np. mój), liczebnik (np. tyle) lub przysłówek (np. tam) i pełni ich funkcje w zdaniu.
Odmiana zaimka zależy od tego, którą część mowy on zastępuje. Zaimek wskazuje osoby, przedmioty, cechy itd. bez dokładnego ich nazywania. Ze względu na "odziedziczony" rodzaj odmiany wyróżniamy w języku polskim następujące typy zaimków:
- odmienne - odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje
- rzeczowne - zaimek rzeczowny (ja, ty, my, wy, oni, kto, co, nic, ktoś)-(odmienia się przez przypadki, z wyjątkiem "on" - przypadki, liczby i rodzaje).
- przymiotne - zaimek przymiotny (mój, twój; nasz, taki, który, inny, tamten, ta, ci)- (Odmienia się przez przypadki, liczby i rodzaje)
- liczebne - zaimek liczebny (ile, tyle, kilka)- (odmienia się przez przypadki i rodzaje)
- nieodmienne
- przysłowne - zaimek przysłowny (tak, tu, wtedy, gdzieś, tamtędy, kiedyś)- (nie odmienia się w ogóle)
Podział zaimków ze względu na znaczenie:
- osobowe (np. ja, ty, my, wy, oni, one)
- zwrotne (np. się, siebie, sobie)
- dzierżawcze (np. mój, twój, nasz, wasz, ich, jego, jej)
- wskazujące (np. ten, ta, to, tamten, tu, ów, tędy, taki, ci, tamci, owi)
- pytające (np. kto? co? jaki? który? gdzie? kiedy? jak? komu? czemu? kogo?)
- względne (np. kto, co, komu - bez znaku zapytania; łączą zdanie nadrzędne z podrzędnym)
- nieokreślone (np. ktoś, coś, jakiś, gdzieś, kiedyś, cokolwiek)
- przeczące (np. nic, nikt, żaden, nigdy, nigdzie)
- upowszechniające (np. wszyscy, zawsze)
Odmiana zaimka "się":
- M.-
- D.siebie
- C.sobie
- B.siebie albo się
- N.sobą
- Msc.o sobie
- W.-
[edytuj] Formy grzecznościowe
W niektórych językach wybór zaimka może być sposobem wyrażenia szacunku (np. niemieckie du - Sie, duńskie du - De, czy francuskie tu-vous. Analogicznym polskim przykładem jest różnica między ty a Pan/i).