Theodor Mommsen
Z Wikipedii
Christian Matthias Theodor Mommsen (ur. 30 listopada 1817 w Garding, zm. 1 listopada 1903 w Charlottenburgu) - historyk, poeta oraz prawnik niemiecki.
Karierę naukową rozpoczął jako profesor prawa w Lipsku, zwolniony jako demokrata w roku 1850, został 1852 profesorem prawa rzymskiego w Zurychu, później prof. historii starożytnej w Berlinie.
W latach (1873—1882) wystąpił w parlamencie jako przeciwnik Bismarcka. Objął kierownictwo „Corpus inscriptionum latinarum” i redakcję części „Monumenta Germaniae historica”, („Auctores antiquissimi”).
Theodor Mommsen jest laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1902.
Z uzasadnienia Komitetu Noblowskiego: "Jeden z największych pisarzy historycznych"
Najważniejsze dzieło Theodora Mommsena, za które otrzymał Nagrodę Nobla to Historia Rzymu (Römische Geschichte obejmujące historię Rzymu do roku 46 przed Chr., (tom 1—3, (1854-1856), 9 wyd. 1902—1904, tom 5, 1885, 5 wyd. 1904, tom 4 [czasy cesarstwa] nie został wydany), odznaczające się żywością stylu i śmiałością idei, było kilkakrotnie tłumaczone (też na jęz. polski).).
Inne ważne dzieła to: „Die unteritalischen Dialekte” (1850), „Römische Forschungen” (t. 1, 1863, 2 wyd. 1865; t. 2, 1879), wyd. „Res gestae divi Augusti” (1865, 2 wyd. 1883), „Digesta Justiniani Augusti” (1866 do 1870), „Römisches Staatsrecht” (tom 1 i 2, 1871—1876; 3 wyd. 1887—1888; t. 3, 1887—1888), „Römisches Strafrecht” 1899 i w. in. Z P. Meyerem rozpoczął: „Codex Theodosianus” (t. 1, 1905).
Theodor Mommsen był również, a może przede wszystkim, prawnikiem - wybitnym znawcą prawa rzymskiego.
Jego brat August Mommsen, wnuk Wilhelm Mommsen oraz prawnukowie, Hans i Wolfgang, zgodnie z tradycją rodzinną, również zostali historykami.
1901: Prudhomme • 1902: Mommsen • 1903: Bjørnson • 1904: F.Mistral, Echegaray • 1905: Sienkiewicz • 1906: Carducci • 1907: Kipling • 1908: Eucken • 1909: Lagerlöf • 1910: Heyse • 1911: Maeterlinck • 1912: Hauptmann • 1913: Tagore • 1915: Rolland • 1916: Heidenstam • 1917: Gjellerup, Pontoppidan • 1919: Spitteler • 1920: Hamsun • 1921: France • 1922: Benavente • 1923: Yeats • 1924: Reymont • 1925: Shaw • 1926: Deledda • 1927: Bergson • 1928: Undset • 1929: Mann • 1930: Lewis • 1931: Karlfeldt • 1932: Galsworthy • 1933: Bunin • 1934: Pirandello • 1936: O'Neill • 1937: Gard • 1938: Buck • 1939: Sillanpää • 1944: Jensen • 1945: G.Mistral • 1946: Hesse • 1947: Gide • 1948: Eliot • 1949: Faulkner • 1950: Russell • 1951: Lagerkvist • 1952: Mauriac • 1953: Churchill • 1954: Hemingway • 1955: Laxness • 1956: Jiménez • 1957: Camus • 1958: Pasternak • 1959: Quasimodo • 1960: Perse • 1961: Andrić • 1962: Steinbeck • 1963: Seferis • 1964: Sartre • 1965: Szołochow • 1966: Agnon, Sachs • 1967: Asturias • 1968: Kawabata • 1969: Beckett • 1970: Sołżenicyn • 1971: Neruda • 1972: Böll • 1973: White • 1974: Johnson, Martinson • 1975: Montale • 1976: Bellow • 1977: Aleixandre • 1978: Singer • 1979: Elitis • 1980: Miłosz • 1981: Canetti • 1982: García Márquez • 1983: Golding • 1984: Seifert • 1985: Simon • 1986: Soyinka • 1987: Brodski • 1988: Mahfuz • 1989: Cela • 1990: Paz • 1991: Gordimer • 1992: Walcott • 1993: Morrison • 1994: Oe • 1995: Heaney • 1996: Szymborska • 1997: Fo • 1998: Saramago • 1999: Grass • 2000: Gao • 2001: Naipaul • 2002: Kertész • 2003: Coetzee • 2004: Jelinek • 2005: Pinter • 2006: Pamuk • 2007: Lessing
