Teatr Skarbkowski

Z Wikipedii

Teatr Skarbkowski

Teatr Skarbkowski - teatr lwowski, mieszczący się w klasycystycznym gmachu, wzniesionym z funduszy hrabiego Stanisława Skarbka w latach 1837-1842, otwarty 28 marca 1842, funkcjonujący do 1899.

Autorami projektu byli Hans Salzmann i Ludwig Pichl. Gmach powstał na miejscu dawnych bastionów otaczajacych Niski Zamek. Teatr spoczywa na 16 tysiącach bali dębowych przywiezionych z majątków Skarbka. W momencie powstania był największym teatrem w Europie, z widownią mogącą pomieścić 1460 osób. Oprócz teatru w gmachu znajdowały się także mieszkania, mieszkali tu m. in. Artur Grottger i Juliusz Kossak. Budynek był przez fundatora oddany miastu w bezpłatne użytkowanie na pięćdziesiąt lat. Zaborcze władze wykorzystały swą uprzywilejowaną pozycję i narzuciły polskiemu teatrowi w statucie obowiązek wystawiania sztuk także w języku niemieckim. Ponieważ na przedstawieniach niemieckich teatr świecił pustkami przez wiele lat polska widowania praktycznie finansowała kulturę niemiecką we Lwowie.^[1] Inauguracyjnym przedstawieniem była niemiecka sztuka Franza Grillparzera Życie snem, zaś następnego dnia polski zespół wystawił Śluby panieńskie Aleksandra Fredry. Polski zespół grał w poniedziałki, środy i piątki, zaś w pozostałe dni występował zespół niemiecki. Sytuacja taka trwała do 1871, kiedy po uzyskaniu przez Galicję autonomii teatr został całkowicie objęty przez polski zespół teatralny. Pierwszym dyrektorem teatru (do 1848) był sam hrabia Stanisław Skarbek. Od 1872 w teatrze założona została scena opery i operetki, wówczas jedyna w Galicji. Po 50 latach, 28 marca 1892 wygasł przywilej Stanisława Skarbka i odtąd miasto musiało za użytkowanie budynku płacić rocznie czynsz w wysokości 17 tysięcy złotych reńskich. Wobec poważnej dekapitalizacji gmachu postanowiono zbudować nieopodal nowy gmach teatru miejskiego, który powstał w latach 1898-1900 i został nazwany Teatrem Wielkim. Stary budynek teatru skarbkowskiego przeznaczono najpierw na filharmonię, potem na kino. Obecnie w gmachu tym mieści się ukraiński Teatr Dramatyczny im. Marii Zańkoweckiej.