Stefanos Sarafis
Z Wikipedii
Stefanos Sarafis (gr. Στέφανος Σαράφης) (26 października 1890 Trikala – 31 maja 1957 Ateny) – grecki wojskowy, generał, dowódca Greckiej Armii Narodowowyzwoleńczej
[edytuj] Biografia
Urodził się w miejscowości Trikala w rodzinie chłopskiej, tam też ukończył gminazjum w 1907 roku. Następnie rozpoczął studia Uniwersytecie w Atenach, które przerwał nie mając środków na utrzymanie. W 1909 roku wstąpił na ochotnika do wojska i szybko awansował na podoficera.
W 1912 roku wziął udział w I wojnie bałkańskiej, w czasie której wyróżnił się odwagą. Wziął również udział w II wojnie bałkańskiej. Po zakończeniu działań bojowych został przyjęty do szkoły oficerskiej, którą ukończył otrzymując stopień porucznika.
Po wybuchu I wojny światowej znalazł się na froncie walcząc przeciwko wojskom bułgarskim. W 1916 roku wziął udział we frondzie przeciwko królowi Konstantynowi I opowiadając się po stronie rządu republikańskiego Eleftherios Wenizelosa, dowodził w tym czasie kompanią a następnie był szefem sztabu dywizji. Za udział we frondzie został wydalony z wojska. Powrócił do wojska w 1917 roku w stopniu majora, gdzie pełnił funkcje sztabowa i dowódcze. W 1920 roku po powrocie do władzy króla Konstatntyna I powtórnie zwolniony z wojska i skazany na zesłanie. Początkowo przebywał w Kalamacie, a następnie w Hiteos.
W 1922 roku po przewrocie wojskowym i abdykacji króla Konstantyna I powrócił do wojska obejmując stanowisko w sztabie 2 Korpusu Armijnego. W latach 1923 – 1924 przebywa na studiach wojskowych we Francji. W 1924 roku po zdetronizowaniu króla Jerzego II i proklamowaniu republika został wezwany do Grecji i w stopniu podpułkownika objął stanowisko dyrektora oddziału nauk w Wyższej Szkole Wojennej w Atenach. Następnie został komendantem wyższej szkoły oficerskiej w Evelidonie. Następnie został attaché wojskowym w Paryżu. W marcu 1933 roku zostaje odwołany z Paryża i zostaje szefem Sztabu Generalnej Inspekcji.
W 1934 roku po kolejnym przewrocie wojskowym, który przywrócił monarchie w Grecji, był jednym z przywódców ośrodka oficerskiego w Atenach, który wspólnie z partią demokratyczną przygotowywał przewrót wyznaczony na dzień 1 marca 1935 roku. Po nieudanym przewrocie został aresztowany i w dniu 31 marca 1935 roku został skazany na karę bezterminowego więzienia i degradacji do stopnia szeregowca. Od kwietnia 1935 roku do 25 listopada 1935 roku przebywał w więzieniu na wyspie Egina, gdy został zwolniony z więzienia po amnestii.
Po zwolnieniu z więzienia wraca do Aten, gdzie bierze udział w konspiracji przeciwko dyktaturze gen. Metaksasa, za co we wrześniu 1937 roku zostaje aresztowany i zesłany na wyspę Milos. Poznał tam, a następnie ożenił Marion Roscoe, która zajmowała się badaniami archelogicznymi na wyspie. Po wybuchu II wojny światowej zwrócił się do ministra wojny z prośbą o wysłanie na front, lecz nie otrzymał na to zgody. Z zesłania wraca po kapitulacji Grecji w 1941 roku.
Po powrocie do Aten zostaje aresztowany przez Włochów pod zarzutem przygotowywania powstania zbrojnego i osadzony w więzieniu Averof. Wkrótce został zwolniony wobec brak dowodów. W lutym 1942 roku zostaje ponownie aresztowany przez Włochów i osadzony na dwa miesiące w areszcie prewencyjnym. Po wyjściu z aresztu udaje się w góry Tesalii, gdzie organizuje swój oddział partyzancki.
W lutym 1943 roku doszło do potyczki oddziału Sarafisa z oddziałami ELAS, w trakcie której zostaje zatrzymany. Zaproponowano mu wtedy przystąpienie do Greckiej Armii Narodowowyzwoleńczej (ELAS), gdy wyraził zgodę, wyjechał do Aten. W dniu 2 maja 1943 roku został Naczelnym Dowódcą Greckiej Armii Narodowowyzwoleńczej. Był jej dowódcą do momentu wyzwolenia Grecji w grudniu 1944 roku.
Po powrocie do Grecji rządu emigracyjnego popieranego Wielką Brytanię, doszło do szeregu demonstracji a następnie walk pomiędzy wojskami brytyjskimi i oddziałami ELAS. Ostatecznie w dniu 12 lutego 1945 roku doszło do porozumienia pomiędzy rządem przedstawicielami EAM i ELAS, a mocy którego została rozwiązana Grecka Armia Narodowowyzwoleńcza. Po rozwiązaniu ELAS gen. Sarafis pozostawał bez przydziału, choć zachowano mu stopień generała, a w październiku 1946 roku przyjęto jego dymisję. Został wtedy zesłany na wyspę Ikarju na roczne zesłanie. Po wybuchu w Grecji wojny domowej, pobyt na zesłaniu przedłużono, a w dniu 22 stycznia 1948 przeniesiono go do obozu koncentracyjnego dla więźniów politycznych na wyspie Makronisos. Po jego rozwiązaniu został zesłany na wyspę Agios Evstratios.
We wrześniu 1951 roku gen. Sarafis został umieszczony na liście Partii Demokratycznej Koalicji (EDA) i zdobył mandat deputowanego. Po decyzji Sądu Najwyższego został wtedy zwolniony i powrócił do Aten, gdzie zaczął działać w Partii Demokratycznej. Napisał także wtedy książkę ELAS opisującą działalność tej organizacji w czasie II wojny światowej. Wtedy zamieszkała z nim żona, która przez całą wojnę przebywała w Anglii. W lutym 1956 roku Sarafis został ponownie wybrany deputowanym.
W dniu 31 maja 1957 roku zginał wraz z żoną w wypadku samochodowym na przedmieściu Aten, po staranowaniu ich samochodu przez wojskową ciężarówkę kierowaną przez podoficera US Air Force.
[edytuj] Bibliografia:
- II wojna światowa Ruch Oporu na Bałkanach wyd. KAW Warszawa 1986 ISBN 83-03-01658-X
