Stara Warka

Z Wikipedii

Współrzędne: 51°48' N 21°13' E51.8 21.2166667 (Stara Warka)


Stara Warka
Województwo	mazowieckie
Powiat	grójecki
Gmina	Warka
Położenie	51° 48' N 21° 13' E
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności	320
Strefa numeracyjna (do 2005)	48
Kod pocztowy	05-660
Tablice rejestracyjne	WGR
Położenie na mapie Polski Stara Warka

Stara Warka – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim, w gminie Warka. Wieś sadownicza położona ok. 3 km na północny wschód od Warki.

[edytuj] Historia

We wsi znaleziono stanowisko archeologiczne z epoki żelaza (około 700 lat p.n.e. do VI wieku n.e.). Przez tereny Polski przechodził rzymski szlak bursztynowy. Jedna z jego odnóg szła wzdłuż Pilicy i Wisły do Gdańska.

Wczesne średniowiecze (VI - XII w n.e.), na przełomie V i VI w. rozpoczyna się wielka wędrówka Słowian na południowy zachód. Z tego okresu stanowisko archeologiczne we wsi.

Stara Warka była grodem wczesnopiastowskim. Z dawnego grodziska pozostał na skarpie między głębokimi jarami - wał długości 30 m, szerokości 8 m i wysokości 2 m. Gród położony był na wyniosłym brzegu, stromo opadającym do Pilicy.

W 1231 roku książę Konrad I mazowiecki przebywał ze swym dworem w Starej Warce, która wtedy stanowiła większy ośrodek książęcy. W roku 1255 - za panowania Siemowita I, w grodzie w Starej Warce osadzeni zostali dominikanie, którym oddano znajdującą się na zamku kaplicę i zapewne zarząd utworzonej może wtedy parafii. Konrad II (1297 ) jest wymieniany jako dobroczyńca klasztoru dominikanów w Starej Warce, (który stał przy grodzie lub w nim), nadając im niezbyt świetne uposażenie - tzn. młyn na Pilicy z sadzawką i kawałem roli, jezioro na Winiarach, z łąkami nad Pilicą i plac na którym stal pierwotny klasztor, tudzież prawo rybołówstwa i pastwiska. (nadania wymieniane są w późniejszych dokumentach Trojdena). Dominikanie przy klasztorze zorganizowali swoją szkołę. Była to placówka typu łacińskiego o najniższym stopniu nauczania tzw. tryvium przygotowujące do stanu duchownego. Uczono w niej czytania, pisania i śpiewu kościelnego. Prawdopodobnie za Trojdena w roku 1321 nastąpiło przeniesienie klasztoru (zapewne i grodu) do pomyślnie rozwijającego się targowiska w Warce.

W XV w. przy parafiach funkcjonowały szkoły, których wychowankowie po ukończeniu wyższego stopnia w kolegiach, podejmowali naukę w Akademii Krakowskiej. L. Nawrocki -podaje że] do 1525 roku kształcił się w Krakowie 1 scholar pochodzący ze Starej Warki.

W roku 1540 - Stara Warka - wieś miała pow. 11,1/3 łana kmiecego (340 lub 544 morgi) była we władaniu, razem z wsią Piaseczno, Jakuba Leśniowolskiego. Leżała w powiecie wareckim w Ziemi czerskiej i należała do parafii w Warce.

Stara Warka w roku 1660 wchodziła w skład wareckiego starostwa niegrodowego, które składało się z miasta Warki, wsi Piaseczno i Starej Warki. W tym czasie posesorem (posiadaczem) był Kadłubski , wojski ziemi czerskiej. Stara Warka miała włók 26 z których 3 były włókami wójtowskimi. Po wojnie ze Szwedami aż 18,5 włóki było pustych, a zasianych tylko 4,5 na których gospodarowało 10 kmieci. Powierzchnię folwarku trudno było określić, ponieważ woda Pilicy często zabierała grunt. W folwarku uprawiano żyto. Dziesięcinę ze wsi przekazywano do parafii w Ostrołęce, a z powierzchni wójtostwa należała do plebani wareckiej.

W roku 1771 wareckie starostwo niegrodowe było dzierżawione przez Mariannę z Zielińskich Pułaską, która płaciła 665zlp. i 18 gr. i hiberna w wysokości 2 337 złp i 27 gr. W roku 1827 wg spisu w Starej Warce było 40 domów i 279 mieszkańców. Folwark w Starej Warce należał do dóbr królewskich (po III rozbiorze, własność cara). W roku 1828 Car Mikołaj I przekazał część dóbr królewskich Skarbowi Królestwa Polskiego, m.in. folwark Stara Warka. W 1882 majątek Stara Warka nabył Andrzej Szczuka

W 1886 r Stara Warka - składała się z wsi i folwarku - tworząc Dobra Stara Warka. Należała do gminy Konary, parafii w Warce, we wsi była szkoła początkowa, wiatrak i było w niej 408 mieszkańców. Dobra Stara Warka składały się z folwarku Stara Warka (367 mórg) i Kalina (282 mórg) razem 649 mórg - stosowano 13 polowy płodozmian. We wsi były 52 osady włościańskie o pow. 411 mórg.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Planowane jest założenie rezerwatu przyrody „Stara Warka” dla roślin kserotermicznych”.