Stanclewo
Z Wikipedii
| Stanclewo | |
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Biskupiec |
| Położenie | 53° 54' N 21° 4' E |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
89 |
| Tablice rejestracyjne | NOL |
|
Położenie na mapie Polski
  Stanclewo
|
|
Stanclewo (niem. Sternsee) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Wieś leży nad jez. Jełmuń.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Nazwy wsi: Stenczeldorff - 1587, Stanisławowo - 1597, Stanisławowa - 1609, Stanisławow - 1615, Stanzlewen - 1657, Sternsee - 1931.
We wsi znjduje się wczesnośredniowieczne grodzisko. Wieś na 55 włókach założył w 1569 roku biskup warmiński Stanisław Hozjusz. W XVIIIw. właścielem Stanclewa był Zygmunt Zeyguth Stanisławski. Znany on był z bogatych ofiar na rzecz odbudowy parafialnego kościoła w Biskupcu po pożarze w 1766 roku. Był on przedstawicielem rodu Stanisławskich z Mołdyt.
W Stanclewie w 1907 wybudowano kościół, który formalnie został siedzibą samodzielnej parafii od lutego 1910 r. Parafia św. Józefa w Stanclewie należy do dekanatu biskupieckiego.
W czasie plebicytu w 1920 z a Prusami oddano tu 360 głosów, a za Polską 182.
Po 1945 wieś sołecka i siedziba leśnictwa.
[edytuj] Oświata
Szkoła w Stanclewie powstała w 1827, uczono w niej po polsku, uczęszczało do niej 38 uczniów. W roku 1853 było już tu 108 uczniów, uczono po niemiecku, a religii po polsku. Nauczycielem religii był Ignacy Kisielnicki. Niemiecka szkoła w 1935r. miała 4 nauczycieli i 142 uczniów.
W 1929 w Stanclewie powstało polskie przedszkole, które funkcjonowało do wybuchu IIwojny światowej. Polska szkoła otwarta została tu 1 września 1930 i funkcjonowała do 1939 roku. W szkole było od 10 do 16 uczniów ze Stanclewa i Bredynek. Nauczycielami tej szkoły byli: Władysław Stachowski, Lucjan Latosiński, Bronisław Chabowski, Leon Kauczor, Stanisław Budych i Joachim Kokowski. Szkoła funkcjonowała pomimo presji władz administracyjnych na rodziców. Istnienie polskiej szkoły przypomina tablica pamiątkowa umieszczona na bydynku dawnej szkoły.
W 886 utworzono bibloteczkę Towarzystwa Czytelni Ludowych. Polska biblioteka w Stanclewie funkcjonowała do 22 sierpnia 1939r.
[edytuj] Inne
Mieszkańcy: w 1820 - 389 osób, w 1848 - 656, w 1939 - 934, w 1998 - 416.
W Stanclewie w 1905 urodził się Jan Lubomirski.
Okresowo mieszkał tu Robert Brylewski, założyciel Złotej skały.
[edytuj] Bibliografia
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego Tom XI (str. 181, hasło Stanclewo), Warszawa, 1890
- Biskupiec z dziejów miasta i powiatu, Pojezierze, Olsztyn, 1969. (str. 84 - Zygmunt Stanisławski, str. 181-187 - opis wsi)
- Jan Chłosta, Słownik Warmii, Wydawnictwo LITTERA, Olsztyn, 2002, ISBN 83-914158-5-6
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi
- Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi
