Sokolica (Dolina Będkowska)
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°10'19" N 19°44'31" E
Sokolica w Dolinie Będkowskiej - najwyższa skała wapienna na całej Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Znajduje się w środkowej części Doliny Będkowskiej na wprost bocznego Wąwozu Przecówki i Brandysowej, w miejscu gdzie płynący dnem doliny potok Będkówka zakręca w lewo.
Na szczycie Sokolicy odkryto resztki dużego, grodziska rycerskiego z XII-XIV w. Z tego też względu skała ta dawniej nazywana była Grodziskiem. Zachowały się resztki wałów, w czasie prac archeologicznych odkryto ślady osadnictwa z okresu neolitu i kultury łużyckiej.
Sokolica wznosi się na wysokość ok. 70 m ponad dolinę potoku i jest udostępniona do wspinaczki skałkowej. Wspinaczka na niej należy do trudnych, nie tylko z powodu wysokości, ale głównie bardzo stromych i trudnych technicznie ścian. Jest jedną z nielicznych skał na Jurze o więcej niż jednowyciągowych drogach wspinaczkowych. Staraniem Polskiego Związku Alpinistycznego ubezpieczonych zostało ringami większość z nich. Sam szczyt Sokolicy jest łatwo dostępny od strony wschodniej, wejść można na niego z Będkowic ścieżką koło cmentarza na wzgórzu.
U podnóża Sokolicy w Dolinie Będkowskiej znajduje się sezonowa restauracja, pole namiotowe i gospodarstwo agroturystyczne, tzw. Brandysówka, w którym mieści się baza polskich wspinaczy skałkowych. Zamonowana tutaj w ramach projektu Małopolski Szlak Geoturystyczny duża tablica opracowana przez specjalistów z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie informuje o budowie i sposobie powstania tej skały. Według tego opracowania Sokolica jest budowlą mikrobialno-gąbkową powstałą z rafopodobnych struktur w płytkim morzu szelfowym, które w górnej jurze istniało na tym terenie. W jej powstaniu zasadniczą rolę odegrały cyjanobakterie oraz gąbki, których szkielety można znaleźć w strukturze skały.
[edytuj] Bibliografia
- Dolinki Podkrakowskie. Mapa turystyczna 1: 25 000. Kraków: Wyd. Compass, 2006. ISBN 83-89165-95-3.
- Wspinanie. Dolinki podkrakowskie. [dostęp 10 czerwca 2008].
- Jura. Będkowice. [dostęp 10 czerwca 2008].
- Tablica opracowana przez specjalistów AGH w Krakowie (zlokalizowana w pobliżu Brandysówki)
Będkowska Brama • Biakło • Brama Bolechowicka • Brama Krakowska • Czarcie Wrota • Dupa Słonia (Zamczysko) • Fortepian • Gackowa Baszta • Grodzisko • Igła Deotymy • Jonaszówka • Kołoczek • Łamańce • Łaskawiec • Maczuga Herkulesa • Okręt • Ostańce Jerzmanowickie • Ostry Kamień • Panieńskie Skały • Pochylce • Skała Pipkowa • Rękawica • Skała Apteka • Skała Kmity • Skała Zamczysko • Skały Mickiewicza • Skały Wernyhory • Skamieniały Wędrowiec • Sokolica • Wielka Skała • Zamkowe Skały •