Skorupiaki
Z Wikipedii
| Skorupiaki | |
 |
|
| Systematyka | |
| Domena | eukarioty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | stawonogi |
| Podtyp | skorupiaki |
| Nazwa systematyczna | |
| Crustacea | |
| Brünnich, 1772 | |
 Systematyka w Wikispecies |
|
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|
Skorupiaki (Crustacea) – podtyp stawonogów, w większości wodnych. Wiele gatunków wchodzi w skład planktonu. Znanych jest ponad 50 tysięcy gatunków.
Spis treści |
[edytuj] Budowa zewnętrzna
Wyraźny podział ciała na kilka odcinków (głowa, tułów lub głowotułów, odwłok). Wyraźna segmentacja tułowia i odwłoka. Charakteryzują się dużym stopniem zróżnicowania budowy. Wielkość od 0,5 mm (oczlik) do kilkudziesięciocentymetrowych okazów homarów czy langust. Największym skorupiakiem jest krab japoński. Na głowie znajdują się dwie pary czułków, para oczu złożonych i trzy pary odnóży gębowych (żuwaczki i dwie pary szczęk). Tułów i odwłok mają liczne odnóża, w tym skrzela. Odnóża są dwuczęściowe z wyjątkiem pierwszej pary czułków. U większości ciało pokryte pancerzem (karapaksem).
[edytuj] Układ mięśniowy
Skorupiaki mają zginacze i prostowniki, których działanie jest antagonistyczne.
[edytuj] Układ krążenia
Układ krążenia skorupiaków, tak jak innych stawonogów, jest otwarty. Krąży w nim hemolimfa, powstała z wymieszania krwi i płynu jamy ciała. Barwniki oddechowe występujące u skorupiaków to hemocyjanina i hemoglobina.
[edytuj] Układ wydalniczy
Narządami wydalniczymi skorupiaków są metanefrydia znajdujące się w gruczołach czułkowych lub i szczękowych.
[edytuj] Oddychanie
Mniejsze oddychają całą powierzchnią ciała, większe skrzelami lub płucami odwłokowymi.
[edytuj] Rozmnażanie
Większość skorupiaków jest rozdzielnopłciowa, nieliczne są obojnakami. Rozwój może być prosty lub złożony.
[edytuj] Środowisko życia
Zwierzęta wodne, w większości wolno żyjące, rzadziej osiadłe (wąsonogi), nieliczne lądowe - te na ogół składają jaja w morzu, część na lądzie w wilgoci. Pasożyty nieliczne.
[edytuj] Systematyka
Klasyfikacja skorupiaków jest przedmiotem żywej dyskusji specjalistów i w dużej mierze różni się zależnie od źródła. Podana niżej jest uznawana przez wielu specjalistów:[1]
Wedle tej pracy skorupiaki uzyskują rangę podtypu, do którego należy 6 żyjących gromad:
- Gromada: Branchiopoda - skrzelonogi
- Gromada: Remipedia - łopatonogi
- Gromada: Cephalocarida - podkowiastogłowe
- Gromada: Ostracoda - małżoraczki
- Gromada: Maxillopoda
- Gromada: Malacostraca - pancerzowce (skorupiaki wyższe)
Według innego źródła[2] - skorupiaki są gromadą (podtyp żuwaczkowce) i dzielą się na:
- podraczki, do których należą dafnie, oczliki, przekopnice, pąkle i inne prymitywniejsze gatunki
- rakowce, nazywane skorupiakami wyższymi: raki, homary, langusty, kraby, kryl, prosionki, stonogi
[edytuj] Linki zewnętrzne
[edytuj] Literatura
- Grabda E. (red.) Zoologia - Bezkręgowce. PWN, Warszawa 1989
Przypisy
- ↑ Martin, J.W. & Davis, G.E., 2001. An Updated Classification of the recent Crustacea. Natural History Museum of Los Angeles County, Science Series 39.
- ↑ Balerstet, Lewiński, Prokop, Sabath, Skirmuntt "Biologia 1" zakres rozszerzony, Rumia, Wydawnictwo Pedagogiczne Operon, 2002 ISBN 83-87518-88-3
