Scoring
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł wymaga umieszczenia w odpowiedniej kategorii. Więcej informacji o kategoriach znajduje się na stronie Wikipedia:Kategorie. |
 |
Ten artykuł wymaga dodania linków wewnętrznych. Jeśli możesz, dodaj je teraz. Linki do innych haseł: hasło, hasłowy, hasłami zapisujemy jako [[hasło]], ''[[hasło]]wy'', '''[[hasło|hasłami]]'''. |
[edytuj] Wstęp
Analiza danych jest centralnym elementem procesu zarządzania relacjami z klientem opartego na zgromadzonych danych. Pozwala ona na dokładne przewidywanie powstawania sposobności handlowych i analizę związanego z nimi ryzyka, co pozwala na nawiązanie i rozwijanie relacji z klientem w bezpieczniejszy i bardziej efektywny sposób. Scoring jest techniką analizy, która stała się standardem w zakresie generowania takich prognoz. Dobry system scoringowy umożliwia zmniejszenie ryzyka i czyni ofertę banku bardziej konkurencyjną, na niezwykle wymagającym rynku odbiorców usług finansowych.
[edytuj] Definicja
Scoring można określić jako system automatycznej i obiektywnej oceny obiektu, wprowadzony w rezultacie doświadczenia, uzasadniony przykładami i statystykami. System ten dostarcza komputerowo zgenerowaną notę, która ocenia wagę przyszłych czynników i określa prawdopodobieństwo przyszłych zdarzeń. Na podstawie wypełnionej ankiety zaprojektowany model przypisuje poszczególnym kategoriom wartości punktowe, które w trakcie dalszej analizy stanowią podstawę podejmowania decyzji operacyjnych. Procedura credit-scoringu jest zautomatyzowanym narzędziem oceny używanym do oszacowania ryzyka związanego z danym wnioskiem kredytowym.
[edytuj] Historia
Po raz pierwszy scoring został zastosowany w przedsiębiorstwach zajmujących się sprzedażą wysyłkową w 1933 r. w USA. W 1959 r. powstał pierwszy system scoringowy, którego zadaniem była automatyczna ocena wypłacalności klienta. Na początku lat 70 firma Fair Isaac opracowała modele punktowe dotyczące pojedynczych wniosków kredytowych (application credit scoring). Pod koniec lat 70 scoring zaczęto stosować w Anglii, a następnie w innych krajach Europy Zachodniej, Japonii, Australii. W latach 90 zaczęto wykorzystywać metodę punktowej oceny również w marketingu i ubezpieczeniach. Przy pomocy scoringu ocenia się na przykład reakcję klienta na nowy produkt albo prawdopodobieństwo, że klient będzie korzystał z produktu po zakończeniu okresu promocyjnego.
[edytuj] Rodzaje scoringu
[edytuj] Scoring użytkowy
Jest procesem oceny pojedynczego wniosku o kredyt lub inny produkt. Ma na celu określenie prawdopodobieństwo sumiennego wywiązania się kredytobiorcy ze zobowiązań. W skrócie polega to na ocenie złożonych przez kredytobiorcę odpowiedzi na szereg pytań zamieszczonych we wniosku. Z każdą odpowiedzią kojarzone są punkty, których suma decyduje o udzieleniu kredytu lub odrzuceniu. Model ten rozpowszechniony został na początku lat osiemdziesiątych i należy do najpopularniejszych technik na świecie.
[edytuj] Scoring behawioralny
To technika oceniająca, która pozwala kredytodawcy podjąć trafną decyzję dotyczącą stałego klienta poprzez prognozowanie jego przyszłych wyników działalności. Jest szeroko rozpowszechniony przy wyznaczaniu na przykład nowego limitu kredytowego, czy modyfikowaniu poprzedniego, przy udostępnianiu nowych produktów. Ocenę behawioralna uznaje się za bardziej wiarygodną i kompleksową ze względu na wykorzystanie w niej danych historycznych zebranych przez bank w trakcie obsługi klienta, a także ze względu na jej periodyczny charakter. Wyróżnia się dwa podejścia do oceny behawioralnej. Pierwsze wykorzystuje metody credit-scoringu wzbogacone o dodatkowe zmienne, drugie polega na budowie modeli prawdopodobieństwa określonych zachowań klientów w przyszłości. Pomimo prawie trzydziestoletniego zastosowania wydaje się słabo rozwinięta i zaniedbana, jednak należy do tych obszarów, które będą się rozwijać w najbliższej przyszłości.
[edytuj] Scoring zysku
Jego idea wyrosła z przekonania, że to zysk a nie współczynniki określające ryzyko w spłacie zadłużenia jest kryterium pozwalającym trafniej podjąć decyzję o przyznaniu kredytu. To taki system punktowej oceny, który stawia sobie za główny cel maksymalizacje zysku, jaki może być wypracowany w związku z obsługą danego klienta, a nie minimalizację ryzyka nie wywiązania się z umowy. Ocena zysku jest technika nową i ciągle wymagająca rozwijania, ale brakuje modeli na tyle efektywnych, aby mogły być one bez problemu wykorzystywane.
[edytuj] Zastosowanie
Systemy scoringowe wykorzystywane są w praktyce już od kilkudziesięciu lat. Doświadczenie w ich budowie przyczyniło się do zdobycia dostatecznej wiedzy, aby można było poszerzyć horyzont ich zastosowania na różne inne dziedziny ekonomi.
[edytuj] Scoring w marketingu
W marketingu wykorzystuje się wszelkie środki, aby przekonać stałych klientów do dalszej współpracy, ale jednocześnie, aby pozyskiwać nowych klientów. Scoring jest jednym z tych instrumentów, które mają to ułatwić przy jednoczesnym ograniczeniu kosztów w porównaniu z powszechnymi metodami. W praktyce można się spotkać z wielorakimi systemami scoringowymi. Do tej grupy można zaliczyć:
[edytuj] Scoring wspomagający akwizycję klientów
Znalazł zastosowanie m.in. przy sprzedaży wysyłkowej kart kredytowych do znanych klientów banku. Dzięki otrzymanemu skoringowi bank wie, do których klientów należy rozesłać ofertę, ograniczając koszt kampanii marketingowej dzięki pominięciu klientów, którym i tak odmówiono by karty kredytowej. Dochodzi więc do nastawienia się jedynie na „dobrych” klientów.
[edytuj] Scoring określający prawdopodobieństwo wycofania się klienta z umowy
Bank, podejmując akcję marketingową, liczy, że pozyskani klienci będą korzystać z usług banku przez dłuższy okres. Jednak zawsze istnieje ryzyko, że bank straci jakąś część klientów. Można temu przeciwdziałać stosując scoring określający prawdopodobieństwo wycofania się klienta z umowy. Zastosowanie owego instrumentu umożliwia podjęcie dwojakiego rodzaju działań. Po pierwsze, bank wiedząc, że klient jest skłonny do zerwania umowy może zdecydować się na nie przeprowadzenie kampanii reklamowej w stosunku do danej osoby. Po drugie, bank wiedząc, że klient zamierza zerwać umowę, może podjąć odpowiednie kroki, aby do tego nie doszło.
[edytuj] Scoring wspierający proces autoryzacji kart płatniczych
Prawidłowa autoryzacja to taka, która przeciwdziała nieprawidłowym praktykom klientów, chcących wydać więcej środków niż to wynika z przyznanego limitu, a także taką autoryzację, która przeciwdziała sytuacją, kiedy klienci mający pokrycie na rachunku nie mogą dokonać transakcji bezgotówkowej przy użyciu karty. System scoringowy jest odpowiedzialny za określenie limitu, do wysokości którego posiadacz karty może dokonywać płatności i w oparciu, o który dokonuje się autoryzacja.
[edytuj] Scoring w dziedzinach pozaekonomicznych
Medycyna również coraz częściej korzysta z metod punktowych oceniając stan pacjentów. Tablice scoringowe służą m.in. do oceny ryzyka wystąpienia zawału czy oceny ryzyka operacji. Carpenter i Emery opracowali system określający ryzyko nagłej śmierci niemowlęcia. Na ocenę wpływały zmienne takie jak: wiek matki, liczba wcześniejszych ciąży, czas drugiego stadium rodzenia, waga niemowlęcia, problemy z karmieniem, stan remontu domu pod koniec pierwszego miesiąca po urodzeniu. Golding natomiast oparł budowę swojego systemu na 15 zmiennych mających charakter raczej epidemiologiczny (miesiąc porodu, nałogi matki). Inne ciekawe zastosowanie scoringu znalazło miejsce w przemyśle okrętowym. Straż graniczna USA, w trosce o bezpieczeństwo ludzi i środowiska naturalnego, używa metody punktowej do oceny statków, które zamierzają wpłynąć do amerykańskich portów. Analizuje się takie zmienne jak wiarygodność właściciela oraz użytkownika statku (0 albo 5 pkt.), towarzystwa klasyfikacyjnego, któremu statek podlega (0, 5), bandery, pod jaką pływa (0, 7) a także śledzi się historie statku (0, 1, 5), oraz ocenia jego typ (0, 1, 2). Wynikiem analizy jest liczba punktów, według której jednostka zaklasyfikowana zostaje do jednej z czterech grup priorytetu.
Priorytet I: co najmniej 17 punktów, wejście do portu może być wstrzymane dopóki statek nie zostanie przebadany przez straż graniczną; Priorytet II: 7 do 16 punktów, operacje przeładunkowe mogą być wstrzymane dopóki statek nie zostanie przebadany przez straż graniczną; Priorytet III: 4 do 6 punktów, nie ma żadnych ograniczeń dotyczących czynności wykonywanych w porcie, jednostka prawdopodobnie zostanie przebadana w porcie; Priorytet IV: poniżej 4 punktów, statek o niskim ryzyku, żadnych ograniczeń.
