Ryksa Śląska
Z Wikipedii
Ryksa, zw. Ryszką (ur. między 1130 a 1140, zm. 16 czerwca prawdopodobnie w 1185) – księżniczka śląska i cesarzowa hiszpańska z dynastii Piastów.
Córka księcia śląskiego i zwierzchniego księcia Polski - Władysława II Wygnańca i Agnieszki Babenberg, córki margrabiego Austrii Leopolda III Świętego. Żona króla Kastylii i Leónu oraz cesarza Hiszpanii Alfonsa VII Imperatora i hrabiego Prowansji Rajmunda Berenguera II.
Urodziła się i pierwsze lata swojego życia spędziła w Polsce. W 1146 wraz z rodzicami i rodzeństwem musiała udać się na wygnanie do Rzeszy.
Spis treści |
[edytuj] Małżeństwo z Alfonsem VII Imperatorem
W 1151 do cesarstwa przybyło poselstwo dopiero co owdowiałego cesarza Hiszpanii - Alfonsa VII Imperatora. Ryksa jako krewna cesarska (jej matka była przyrodnią siostrą Konrada III Hohenstaufa i ciotką Fryderyka I Barbarossy) była odpowiednią partią dla najpotężniejszego wówczas władcy na Półwyspie Iberyjskim. W 1152, między październikiem a grudniem, odbył się ślub Ryksy z Alfonsem. Z tego związku przyszło na świat dwoje dzieci: córka Sancha i syn Ferdynand. Alfons zmarł nagle podczas wojny z Maurami 21 sierpnia 1157.
[edytuj] Małżeństwo z Rajmundem Berenguerem II
Jego państwo podzielili między siebie synowie z pierwszego małżeństwa - Kastylię objął Sancho III Upragniony, a w Leónie rozpoczął panowanie Ferdynand II Burgundzki. Pasierbowie i macocha nie darzyli się przyjaźnią. Ponadto Sancho III rozpoczął wojnę z hrabią Barcelony Rajmundem Berenguerem IV, który był ojcem Alfonsa, narzeczonego córki Ryksy, Sanchy. Natomiast Ferdynand II nie był w dobrych stosunkach z cesarzem Fryderykiem I Barbarossą i antypapieżem Wiktorem IV. To wszystko zaważyło na tym, że w 1159 r. Ryksa przeniosła się na dwór królestwa Aragonii[1].
Tam poznała swojego drugiego męża, hrabiego Prowansji Rajmunda Berenguera II, który był bratankiem Rajmunda Berenguera IV. Nie było to małżeństwo z miłości, lecz ewidentnie polityczne. Rajmund Berenguer II popierał antypapieża Wiktora IV w walce z papieżem Aleksandrem III, którego z kolei popierał król Francji Ludwik VII Kapetyng. Prowansja zaś leżała w strategicznym miejscu - pomiędzy Francją a Półwyspem Apenińskim. Fryderyk I Barbarossa chciał również pozyskać sobie Rajmunda Berenguera IV, aby ten był przeciwwagą w przypadku sojuszu króla Francji z królem Kastylii Ferdynandem II. Natomiast Rajmund Berenguer II dzięki małżeństwu z kuzynką cesarza zyskiwał prestiż i zabezpieczenie przed pretensjami terytorialnymi hrabiego Baux Hugona, który właśnie otrzymał cesarskie nadania w Prowansji.
Pertraktacje przedmałżeńskie trwały blisko półtora roku. W 1161 pomiędzy styczniem a październikiem odbył się ślub Ryksy z Rajmundem Berenguerem II. Z tego związku na świat przyszła jedna córka Douce. Rajmund Berenguer II zginął w trakcie oblężenia Nicei w 1166.
[edytuj] Dalsze losy
Po 1166 źródła historyczne milkną na temat Ryksy. Być może wyszła za mąż za hrabiego Alberta von Eversteina. Być może poślubiła hrabiego Tuluzy Rajmunda V. Możliwe także, że powróciła do braci na niedawno odzyskany przez nich Śląsk. Wiadomo jedynie, że zmarła 16 czerwca prawdopodobnie w 1185.
[edytuj] Genealogia
| Bolesław III Krzywousty ur. 20 VIII 1086 zm. 28 X 1138 |
Zbysława Rurykowicz ur. 1085/1090 zm. 1108/1114 |
Leopold III Święty ur. 1073 zm. 15 XI 1136 |
Agnieszka Salicka 1) ur. 1072/1074 zm. 24 IX 1143 |
||||||||||
| Władysław II Wygnaniec ur. 1105 zm. 30 V 1159 |
Agnieszka Babenberg ur. ok. 1111 zm. 24/25 I po 1157 |
||||||||||||
| 1 Alfons VII Imperator ur. 1 III 1105 zm. 21 VIII 1157 OO X/XII 1152 |
2 Rajmund Berenguer II ur. 1140 zm. 1166 OO I/X 1161 |
Ryksa Śląska ur. 1130/1140 zm. 16 VI w 1185 (?) |
3 Albert von Everstein ur. ? zm. ? OO po 1166 (małż. niepewne) |
4 Rajmund V ur. 1134 zm. 1194 OO po 1166 (małż. niepewne) |
|||||
| 1 | 1 | 2 | |||||||
| Ferdynand Burgundzki ur. 1153/1154 zm. po 1155 |
Sancha Burgundzka ur. 1155/1157 zm. 1208 |
Douce II ur. 1162/1167 zm. 1172 |
|||||||
- Córka Henryka IV Salickiego
[edytuj] Bibliografia
- A. Marzec, Ryksa, (w:) Piastowie. Leksykon biograficzny, s. 369-370, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1999.
- M. Marek: Genealogy.eu.
- R. Jurzak: Genealogia dynastyczna.
Przypisy
- ↑ Rajmund Berenguer IV był mężem królowej Aragonii Petroneli Aragońskiej
