Roman Odzierzyński
Z Wikipedii
Generał Roman Władysław Odzierzyński 1892-1975 |
|
Premier Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie | |
Okres urzędowania | od 25 września 1950 do 8 grudnia 1953 |
Poprzednik | Tadeusz Tomaszewski |
Następca | Jerzy Hryniewski |
Roman Władysław Odzierzyński (ur. 28 lutego 1892 we Lwowie, zm. 9 lipca 1975 w Londynie) – polski generał brygady, polski dowódca wojskowy, polityk.
Spis treści |
[edytuj] Nota biograficzna
[edytuj] Młodość
Urodził się 28 lutego 1892 we Lwowie, syn Antoniego i Leopoldyny z Obermannów. Absolwent gimnazjum oraz Wydziału Prawa i Umiejętności Politycznych Uniwersytetu Franciszka Józefa we Lwowie. W uczelni tej, po zmianie patrona na króla Jana Kazimierza, uzyskał stopień naukowy doktora praw (1919).
Wcielony 1 października 1910 do armii austro-węgierskiej, ukończył Oficerską Szkołę Artylerii dla jednorocznych ochotników. 2 sierpnia 1914 został powołany do 11 pułku haubic polowych. Całą wojnę przebył, pełniąc funkcje oficera ogniowego i dowódcy baterii w 11 oraz 111 pułku haubic polowych. W listopadzie 1914 mianowany podporucznikiem, a dwa lata później – porucznikiem.
Od 1 listopada 1918 w Wojsku Polskim. Dowodził baterią w obronie Lwowa. Mianowany kapitanem 8 stycznia 1919.
[edytuj] Międzywojnie
Podczas wojny polsko-rosyjskiej dowodził dywizjonem w 3 pułku artylerii polowej, Szkołą Podoficerską nr 5, dywizjonem w 17 i 14 pułku artylerii polowej oraz 17 dac. 1 lipca 1923 mianowany podpułkownikiem. W latach 1921-1928 pełnił kolejno funkcje dowódcy 17 Brygady Artylerii i 17 dac, zastępcy dowódcy 7 pac, komendanta poligonu artyleryjskiego, dowódcy dywizjonu w 12 i 5 pap, a następnie zastępcy dowódcy 5 pap i 6 pac oraz dowódcy 6 pac. 21 marca 1928 objął dowodzenie 21 pap. 1 stycznia 1930 mianowany pułkownikiem. 19 czerwca 1933 został komendantem Szkoły Strzelania Artylerii w Toruniu. 14 listopada 1935 objął dowodzenie 11 Grupą Artylerii, przemianowaną w maju 1938 na Grupę Artylerii Przeciwlotniczej.
[edytuj] II wojna światowa
Od 14 listopada 1938 pełnił funkcję komendanta Centrum Wyszkolenia Obrony Przeciwlotniczej i Przeciwgazowej w Trauguttowie. Na tym stanowisku została go wojna. 20 września 1939 z resztkami Centrum przekroczył granicę Rumunii. W styczniu 1940 przedostał się do Francji, gdzie objął dowodzenie artylerią 4 Dywizji Piechoty.
Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii był (od sierpnia 1940) dowódcą artylerii 4 Brygady Strzelców. Stamtąd, wraz z grupą 200 oficerów i podchorążych, został przewieziony do Iraku. We wrześniu 1942 objął dowodzenie Zgrupowaniem Artylerii Armii Polskiej na Wschodzie. 1 stycznia 1943 awansowany do stopnia generała brygady. Po reorganizacji wojsk w lipcu 1943 mianowany dowódcą artylerii 2 Korpusu Polskiego.
[edytuj] Okres powojenny
Po wojnie, 4 listopada 1945 powrócił do Wielkiej Brytanii. W latach 1949-1950 był ministrem obrony narodowej i ministrem spraw wewnętrznych Rządu na Uchodźstwie, a od 25 września 1950 – premierem i jednocześnie ministrem obrony narodowej i kierownikiem ministerstwa sprawiedliwości. W latach 1954-1956 był przewodniczącym Egzekutywy Zjednoczenia Narodowego, a w latach 1966-1968 – członkiem Rady Trzech. Zmarł 9 lipca 1975 w Londynie. Był żonaty, żona Anna ze Stelmachowiczów.
[edytuj] Awanse
- chorąży – 1 marca 1913
- podporucznik – 1 listopada 1914
- porucznik – 1 sierpnia 1916
- kapitan – 8 stycznia 1918
- major – 1 października 1920
- podpułkownik – 1 lipca 1923
- pułkownik – 1 stycznia 1930
- generał brygady – 1 stycznia 1943
[edytuj] Odznaczenia
- Złoty i Srebrny Krzyż Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
- 3-krotnie Krzyż Walecznych
- Medal Niepodległości
- Komandor Orderu Imperium (Commander of Order of the British Empire)
- Commandor Legion of Merit
- Krzyż Wojenny Karola
Władysław Sikorski • Stanisław Mikołajczyk • Tomasz Arciszewski • Tadeusz Bór-Komorowski • Tadeusz Tomaszewski • Roman Odzierzyński • Jerzy Hryniewski • Stanisław Mackiewicz • Hugon Hanke • Antoni Pająk • Aleksander Zawisza • Zygmunt Muchniewski • Alfred Urbański • Kazimierz Sabbat • Edward Szczepanik