Postępowanie karne
Z Wikipedii
Postępowanie karne (proces karny) - zespół norm prawnych regulujących działalność zmierzającą do realizacji prawa karnego materialnego. Jego głównym celem jest ustalenie, czy zaistniał czyn zabroniony mający postać przestępstwa, a następnie wykrycie jego sprawcy i pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej.
Normy postępowania karnego określają prawa i obowiązki organów procesowych (sądu, prokuratora - w postępowaniu przygotowawczym), stron i innych uczestników tego postępowania oraz warunki i formy ich działania, które muszą mieć określoną formę zawierającą się w ramach określanych przez ustawę.
[edytuj] Akty prawne regulujące postępowanie karne (źródła prawa)
- kodeks postępowania karnego wraz z przepisami wprowadzającymi (ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Dz. U. Nr 89, poz. 556),
- konstytucji RP - zawarte są tu podstawowe zasady procesowe, takie jak: prawo do obrony (art. 42 ust. 2), domniemanie niewinności (art. 42 ust. 3), jawność procesu (art. 45), dwuinstancyjność postępowania sądowego (art. 176 ust. 1),
- ratyfikowane umowy międzynarodowe,
- przepisy ustrojowe, określające organizację sądów, prokuratury, adwokatury, radców prawnych, organów ścigania,
- przepisy kodeksu postępowania cywilnego w zakresie określonym przez kodeks postępowania karnego (art. 70, 89, 292 § 1 k.p.k.),
- akty wykonawcze (rozporządzenia wydane na podstawie delegacji zamieszczonych w kodeksie postępowania karnego).
Ponadto przepisy kodeksu postępowania karnego stosuje się także:
- w postępowaniu w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe,
- w postępowaniu w sprawach o wykroczenia (w postępowaniu tym przepisy kodeksu postępowania karnego stosuje się tylko wtedy, gdy przepisy kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenie tak stanowią),
- w postępowaniu w sprawach nieletnich
- w postępowaniu przed Trybunałem Stanu
- w postępowaniu lustracyjnym
- w postępowaniu cywilnym, na podstawie art. 163 § 2 k.p.c., w razie zarządzenia przymusowego sprowadzania lub aresztowania
[edytuj] Podział postępowania karnego
Wyróżnia się postępowanie karne:
- zwyczajne
- szczególne:
Oprócz postępowania głównego można wyróżnić takie postępowania jak:
- p. zabezpieczające (np. zabezpieczenie majątkowe),
- p. w przedmiocie odtworzenia akt w razie ich zniszczenia lub zagubienia,
- p. ekstradycyjne o wydanie sprawcy przestępstwa przebywającego za granicą,
- p. o odszkodowanie za niesłuszne skazanie i oczywiście niesłuszne tymczasowe aresztowanie,
- p. w kwestii odpowiedzialności cywilnej w postaci procesu adhezyjnego (powództwo cywilne) lub zasądzenie odszkodowania z urzędu;
- p. incydentalne (tzw. wpadkowe), które powstają w ramach procesu zasadniczego, a których przedmiotem są sprawy uboczne (nie dotyczące istoty sprawy)
