Plac Mariacki w Krakowie
Z Wikipedii
 Kraków |
||
|
Plac
Mariacki
|
||
| Stare Miasto | ||
 |
||
|
|
||
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
||
Współrzędne: 50°03'41" N 19°56'21.5" E
| Stare Miasto w Krakowie |
  Plac Mariacki
|
Plac Mariacki – plac w Krakowie na Starym Mieście sąsiadujący z Rynkiem Głównym. Powstał po roku 1802 po likwidacji cmentarza parafialnego wokół Kościoła Mariackiego.
Dziś plac zdobi "studzienka gołębi" z figurą z brązu. Studzienka zaprojektowana została przez Jana Budziłłę, a figurę (powiększoną replikę jednej z rzeźb proroków z obramienia szafy środkowej ołtarza Wita Stwosza) wykonał Franciszek Kalfas. Jest to dar rzemieślników krakowskich dla miasta wykonany w 1958 roku.
[edytuj] Kamienice
Przy placu Mariackim stoi kilka kamienic:
- nr 2 - kamienica księży penitencjarzy mariackich, został wybudowany w końcu XIV w. W 1637 r. penitencjarze nabyli tą kamienicę od Ryniewiczów. Ostateczny wygląd budowli nadano w 2 połowie XIX w.
- nr 3 - dom Hippolitów - kamieniczka mieszczańska. Zachowało się w niej wiele starych detali architektonicznych: kamienne portale gotyckie, renesansowe i barokowe, stropy belkowe, bogate stiuki Baltazara Fontany, malowidła z XVIII wieku. Kiedyś fronton zdobiony był dekoracją sgraffitową. Nazwa domu pochodzi od jego dawnych właścicieli - włoskiej rodziny kupieckiej.
- nr 4 (w narożu ulicy Szpitalnej) - Prałatówka (wzniesiona w latach 1618-1619 przez Macieja Litwinkowicza) - ma elewację sgraffitową, zwieńczoną attyką, uważaną przez znawców za przykład typowej krakowskiej attyki. Budował ją polski architekt Jan Zatorczyk w roku 1625. Na budynku widnieje łacińska sentencja Pateat amicis et miseris (Niech będzie otwarty dla przyjaciół i biednych). Wewnątrz domu znajdują się komnaty, drewniane stropy, w sieni zaś zabytkowe stiuki.
- nr 5 - Wikarówka. Dawna, stara, stojąca w tym miejscu Wikarówka została zburzona w roku 1931. Obecną, według projektu Franciszka Mączyńskiego, zbudowano w roku 1932.
- nr 7 został wybudowany w 1912 na podstawie projektu Adolfa Szyszko-Bohusza.
- nr 8 została gruntownie przebudowana. Dawniej zdobiła ją rzeźba Wita Stwosza "Chrystus w Ogrojcu". Przed I wojną światową właściciel domu, znany krakowski kupiec i społecznik Ludwig Halski, ofiarował ją Muzeum Narodowemu, a na jej miejsce osadził kopię, która stoi tu do dziś.
- nr 9, na rogu placu Mariackiego i Rynku Głównego stoi dom Czynciela, w którym przed przebudową mieszkał i pisał (Warszawianka, Legion, Klątwa, Wesele) Stanisław Wyspiański. Fakt ten upamiętnia tablica, wykonana według projektu Karola Hukana. Dom stojący tu obecnie traktowany jest jako przykład architektury secesyjnej.
