Parafia św. Jadwigi w Bolkowie
Z Wikipedii
Parafia św. Jadwigi Śląskiej w Bolkowie | |
Wyznanie | Kościół rzymskokatolicki |
Diecezja | świdnicka |
Dekanat | Bolków |
Miejscowość | Bolków |
Adres | Pl. Jana Pawła II 1 59-420 Bolków |
Telefon | (0-75) 741-33-04 |
Filie parafii | Stare Rochowice św. Jana Chrzciciela, Świny św. Mikołaja i Wolbromek św. Barbary |
Liczba wiernych | 6000 |
Proboszcz | ks. Ryszard Matuszak |
Odpusty parafialne | 16 października |
Wieczysta Adoracja | 1 stycznia i 3 lipca |
Parafia św. Jadwigi Śląskiej w Bolkowie – parafia znajduje się w dekanacie bolkowskim w diecezji świdnickiej. Była erygowana w XIII w. Jej proboszczem jest ks. prałat Ryszard Matuszak.
Spis treści[ukryj] |
[edytuj] Kościół
Kościół parafialny wpisany jest do rejestru zabytków (76 z dn. 29.03.49). Znajduje się w dekanacie Bolków.
Gotycka budowla pierwotnie na planie krzyża greckiego, posiadał wieżę w formie wczesnogotyckiej i zakrystię dobudowaną na południu. W wieży zachował się jeden dzwon z 1506 r. Datowany na połowę XIII w.
W świątyni znajduje się charakterystyczne dla tego okresu sklepienie krzyżowo–żebrowe (z charakterze przejściowym pomiędzy stylem romańskim a gotyckim), zachowane do dziś w części gotyckiej, kapitele zdobi dekoracja roślinna.
W kościele znajduje się drewniana, barokowa ambona z 1619 r., zdobiono postaciami czterech ewangelistów, jest to najstarszy przedmiot w kościele, została ufundowana przez kupca Bodensteina z Wrocławia, którego żona pochodziła z Bolkowa. Ambonę zdobią też sceny z Biblii oraz wizerunki Chrystusa, Mojżesza i Melchizedecha.
Gotycki ołtarz główny pochodzi z 1875 r. (wcześniejszy pochodził z 1725 r.), ołtarza serca jezusowego z 1894 r. oraz ołtarz maryjny z 1894 r. Stację drogi krzyżowej pochodzą z 1893 r., organy z 1895 r.
[edytuj] Historia
Kościół zbudowano zapewne około 1250 r. Wzmiankowano go po raz pierwszy w 1298 r. w tym czasie został ochrzczony im. św. Jadwigi przez biskupa wrocławskiego Tomasza II. Wcześniej nosił nazwą Kościół Krzyża. W miejscu gdzie powstał kościół miała znajdować się wcześniej świątynia Gotów.
W 1846 w. za sprawą proboszcza Faustmanna usunięto gotyckie szczyty i osadzono obecny czterospadowy dach usunięto też wczesnogotyckie małe okna zostały one zastąpione obecnymi, w 1882 r. wstawiono obecne witraże, kościół stał się budowlą trójnawową, zostało dodane cylindryczne zwieńczenie wieży.
W tym czasie odwrócono napisami do dołu, znajdujące się na kościelnej podłodze wzdłuż głównej nawy epitafia. Przykrywają one krypty z trumnami członków rodów: Zedlitzów, Tschirnhausów, Saltzów, oraz patrycjatu i przywódców miasta. Natomiast w podpiwniczeniu zakrystii znajduje się krypta szczelnie wypełniona kośćmi, pochodzą one z przykościelnego cmentarza.
W kościele zachowała się ambona z 1619 r., fresk z XIV w. (odkryty w 2006 r.), sklepienia krzyżowe w części wczesnogotyckiej i kamienne rzeźby na szczycie północnej kruchty. Obecnie trwa regotyzacja wnętrza kościoła.
[edytuj] Kalendarium
- 1248-1252 – założenie kościoła
- 1428 – spalenie wieży przez Husytów
- 1545-1629 – kościół świątynia protestancką
- 1646 – Szwedzi zniszczyli pozostałości wieży
- 1816 – odbudowa wieży wraz z zegarem w obecnej formie, była to ostatnia przebudowa świątyni
- 1863 – prace remontowano-budowlane
- 1875 – remont kościoła i nadanie mu cech neogotyckich
- 1898 – renowacja pokrycie kopuły wieży
- 1898 – 31 października wciągnięcie pozłacanej kuli wraz z chorągiewką pogodową
- 1911 – zakupienie nowej chrzcielnic, poprzednia została przekazana do muzeum na zamku
- 1917 – likwidacja dzwonów, przekazanie ich na cele militarne
- 1927 – podczas renowacji pod dachem zakrystii zostaje znaleziono około 80 czaszek i trochę kości, po analizie w Instytucie Etnologiczno-Antropologicznym w Lipsku orzeczono, że są to szczątki rodzimej ludności, prawdopodobnie z pewnym szczątków rasy azjatyckiej, w kilku czaszkach znaleziono czworokątne otwory, jako jedną z hipotez postawiono, że był to pochówek Husytów (dr Hesch, asystent w instytucie dokonał odpowiednich pomiarów). Jesienią całość ścian zewnętrznych została otynkowana.
- 1933 – kościół otrzymał nowe dzwony
- 1941 – dzwony zostały zdemontowane i przeznaczone do przetopienia
- 2006 – 2 kwietnia na placu przed wschodnim wejściem do kościoła stanął pomnik Jana Pawła II, specjalnie na tę okazję z części ulicy Karola Świerczewskiego wydzielono plac Jana Pawła II, przy którym obecnie znajduje się także plebania.
[edytuj] Otoczenie kościoła
[edytuj] Przykościelny cmentarz
Do końca XVII w. teren wokół świątyni był miejscem licznych pochówków, cmentarz rozciągał się w kierunku południowo-wschodnim aż do miejskiego muru. Na cmentarzu dokonywano także pochówków w masowych grobach.
[edytuj] Figura
Na zewnątrz, obok głównego wejścia do świątyni znajduje się ufundowana w 1724 r. figura św. Jana Nepomucena.
[edytuj] Nagrobki
Na zewnętrznych ścianach kościoła wmurowane są nagrobki z XVI i XVII w.
[edytuj] Bibliografia
- Artykuł Romana Sadowskiego, Kaplica czaszek w Bolkowie
Kościoły katolickie: Kościół św. Jadwigi w Bolkowie | Kościół Narodzenia NMP w Sadach Górnych | Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP w Jastrowcu | Kościół św. Mikołaja w Kaczorowie | Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Lipie | Kościół św. Jana Chrzciciela w Mysłowie | Kościół św. Jana Chrzciciela w Starych Rochowicach | Kościół św. Mikołaja w Świnach | Kościół św. Józefa Oblubieńca NMP w Wierzchosławicach | Kościół św. Barbary w Wolbromku
Kościoły ewangelickie: Kościół błogosławionej Karoliny Kózki w Kaczorowie | Kościół ewangelicki w Bolkowie
Kościoły już nieistniejące: Kościół ewangelicki w Sadach Górnych | Kościół ewangelicki w Starych Rochowicach | Kościół ewangelicki w Lipie
św. Jadwigi | św. Barbary | św. Mikołaja | św. Józefa Oblubieńca | św. Stanisława | Narodzenia NMP | św. Józefa Oblubieńca
Bielawa | Bolków | Bystrzyca Kłodzka | Dzierżoniów | Głuszyca | Gościsław | Kamieniec Ząbkowicki | Kłodzko | Kudowa-Zdrój | Lądek-Zdrój | Międzylesie | Nowa Ruda | Nowa Ruda-Słupiec | Piława Górna | Polanica-Zdrój | Strzegom | Świdnica Śląska (wschód) | Świdnica Śląska (zachód) | Świebodzice | Wałbrzych (południe) | Wałbrzych (północ) | Wałbrzych (zachód) | Ząbkowice Śląskie