Olej rycynowy

Z Wikipedii

Olej rycynowy, olej rącznikowy (łac. Oleum Ricini, Oleum Palmae Christi)- produkt roślinny, otrzymywany z nasion byliny (w Polsce roślina roczna) - rącznika pospolitego przez wyciskanie oleju na zimno i wygotowywanie z wodą. Takie postępowanie pozwala na rozkład toksycznej toksoalbuminy - rycyny, której obecność w nasionach sprawia, że ich zażycie może wywołać śmiertelne zatrucie. Głównym (ok. 80%) składnikiem oleju rycynowego jest 18-węglowy monogliceryd kwasu rycynolowego. W jego składzie znajdują się również mniejsze ilości glicerydów kwasów olejowego, linolowego i innych.

Olej rycynowy stanowi gęsta ciecz, bezbarwna lub jasnożółta. Na powietrzu gęstnieje, ale nie twardnieje.

Jest stosowany do produkcji oleju tureckiego, kwasu sebacynowego, jako dodatek do paliw, smarów, farb, lakierów itp. Jego roczna produkcja na świecie wynosi ok 1 mln ton, głównie z plantacji w Egipcie i Indiach.

Stosuje się go też w lecznictwie jako środek przeczyszczający. Za takie jego działanie odpowiedzialny jest zawarty w nim kwas rycynolowy, który po uwolnieniu (pod wpływem enzymów trawiennych) z glicerydów wchodzi w reakcję z zawartymi w treści jelitowej jonami sodu (Na⁺). Tworzy się w ten sposób mydło sodowe kwasu rycynolowego, które drażni błonę śluzową jelita cienkiego, co pobudza jego perystaltykę. Olej rycynowy stosuje się w dawce 1 ÷ 2 łyżek stołowych.

Stosowany jest ponadto w kosmetyce, jako odżywka do włosów suchych. Pomaga w odbudowie łamliwych i wypadających brwi i rzęs oraz paznokci i naskórka wokół nich. Jest częstym składnikiem tzw. domowych odżywek.

Olej z rącznika znany był i stosowany w Indiach i Egipcie już przed 4 tysiącami lat. Stosowany był wówczas prawdopodobnie m.in. podczas budowy piramid do smarowania kamiennych bloków w celu zapewnienia lepszego poślizgu przy ich przesuwaniu.

Oleju rycynowego nie wolno używać w czasie ciąży, gdyż może powodować powikłania w przebiegu ciąży i poronienia.