Oblężenie La Rochelle (1627-1628)
Z Wikipedii
Oblężenie La Rochelle wojna hugenocka 1626-1629 |
|||||||||||||||||
kardynał Richelieu kierujący oblężeniem La Rochelle, Henri Motte, 1881 |
|||||||||||||||||
Data | sierpień 1627 - 28 października 1628 | ||||||||||||||||
Miejsce | La Rochelle | ||||||||||||||||
Wynik | kapitulacja twierdzy | ||||||||||||||||
Przyczyna | likwidacja odrębności politycznej hugenotów na terenie Francji | ||||||||||||||||
|
Oblężenie La Rochelle miało miejsce od sierpnia 1627 do 28 października 1628 podczas wojny hugenockiej 1626-1629.
W edykcie nantejskim Henryk IV rozszerzył prawa przysługujące Hugenotom. Twierdza La Rochelle stała się się główną opoką Hugenotów, którzy mieli nad nią pełną władzę.
W następstwie hugenockiego buntu wywołanego przez księcia Henri de Rohana i jego brata księcia de Soubise, do którego doszło w 1625 roku, następca Henryka IV Ludwik XIII wypowiedział wojnę Hugenotom. Pierwszy minister króla Francji kardynał Richelieu ogłosił, że stłumienie hugenockiego buntu jest dla królestwa sprawą priorytetową.
Ponieważ Holandia w walce z Habsburgami wspomagana była przez Francję, doszło do sytuacji, w której do walki w francuskimi protestantami w La Rochelle miały być użyte statki wynajęte w protestanckiej Holandii. Ciekawostką może być fakt, że rada miasta Amsterdam, gdzie Francja wynajmowała statki zastrzegła, że na ich pokładzie nie będzie można prowadzić katolickich kazań.
Rebeliantów wspomógł natomiast król Anglii Karol I, który na pomoc zagrożonym oblężeniem hugenotom wysłał w czerwcu 1627 80 okrętów pod wodzą swego faworyta księcia Buckingham. Flota angielska w 20 lipca 1627 wysadziła na wyspie Île de Ré, leżącej przed wejściem do zatoki La Rochelle, desant w sile 6000 żołnierzy[1].
Hugenoci zablokowali ujście Żyrondy, przez co utrudnili żeglugę i zahamowali handel z Bordeaux. Wojska królewskie obległy La Rochelle w sierpniu. Była to największa twierdza hugenocka we Francji, stanowiąca główne centrum hugenockiego oporu. Armią oblężniczą dowodził kardynał Richelieu, który pomimo trudnej sytuacji - potężne fortyfikacje bastionowe z dużą ilością dział oraz panowanie Anglików na morzu - postanowił zdobyć port.
Działający na wyspie Île de Ré Anglicy próbowali zdobyć małą twierdzę Saint Martin, jednak ich szturm został odparty. Francuzi, pomimo angielskiej blokady, zdołali na małych łodziach dostarczać zaopatrzenie do obleganej fortecy Saint Martin. Ponieważ działania wojenne przedłużały się, Buckingham został w końcu bez pieniędzy i wsparcia, a jego armia topniała z powodu chorób. Po ostatnim nieudanym szturmie na St. Martin, w którym Anglicy ponieśli bardzo ciężkie straty, na wyspie wylądował desant złożony z 4500[2] żołnierzy francuskich. W tej sytuacji Buckingham 17 listopada 1627 załadował pozostałych przy życiu żołnierzy na okręty i odpłynął do Anglii.
Francuscy inżynierowie otoczyli wkrótce La Rochelle linią okopów długą na 12 kilometrów, wzmocnioną 11[3] fortami i 18 redutami. Gdy roboty zostały ukończone 28 października 1627 armia królewska rozpoczęła bombardowanie miasta. Zbudowano także z pomocą 4000 robotników zaporę morską długości 1400 metrów, uniemożliwiająca dostęp do obleganej twierdzy od strony morza. Podstawą dla budowanej zapory były zatopione hulki wypełnione gruzem i faszyną. Ponadto zbudowano dwa wały długości 700-800 kroków, a wolną przestrzeń między nimi zamknięto łańcuchami. Angielskie okręty próbujące dostarczyć zaopatrzenie do twierdzy ostrzeliwała francuska artyleria. Zbudowaną tamę bezskutecznie próbowała zdobyć w maju licząca 60[2] okrętów flota Buckinghama.
Kolejna flota angielska w sile 140[2] okrętów przybyła z odsieczą dla La Rochelle w sierpniu. Flota ta spróbowała we wrześniu sforsować tamę, jednak bez powodzenia. Po zbombardowaniu francuskich pozycji okręty angielskie odpłynęły. Związane z tym rozczarowanie obrońców przyspieszyło kapitulację, do której doszło 28 października 1628 roku.
Twierdza La Rochelle, której obroną kierował burmistrz Jean Guitton, przy coraz słabszej pomocy angielskiej broniła się przez 14 miesięcy. Miasto, które przed oblężeniem liczyło 27 000[4] mieszkańców, w chwili kapitulacji zamieszkiwało już tylko 5000[5] osób. Tak drastyczny spadek ludności spowodowany był przez typowe dla oblężenia głód i choroby, a poza tym było wiele ofiar bezpośrednich działań wojennych.
Kapitulacja La Rochelle była bezwarunkowa. Na mocy warunków pokoju w Alais hugenoci stracili prawa do posiadania swych wydzielonych terytoriów oraz pozbawieni zostali dotychczasowych politycznych i wojskowych swobód. Pozostawiono im natomiast wolność wyznawania religii zagwarantowaną w edykcie nantejskim.
W 1627 roku miejsce oblężenia La Rochelle odwiedził francuski filozof Kartezjusz.
Oblężenie La Rochelle rozsławił Aleksander Dumas w swojej powieści Trzej muszkieterowie.
Przypisy
[edytuj] Literatura
- Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1967, Wydanie I, Tom 2