Natura 2000
Z Wikipedii
Natura 2000 - program utworzenia w krajach Unii Europejskiej wspólnego systemu (sieci) obszarów objętych ochroną przyrody. Podstawą dla tego programu jest unijna Dyrektywa Ptasia, Dyrektywa Siedliskowa (Habitatowa) oraz szereg innych rozporządzeń i dokumentów wykonawczych. Celem programu jest zachowanie określonych typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków, które uważa się za cenne i zagrożone w skali całej Europy i wymienia w załącznikach do wyżej wymienionych Dyrektyw. Wspólne działanie na rzecz zachowania dziedzictwa przyrodniczego Europy w oparciu o jednolite prawo ma na celu optymalizację kosztów i spotęgowanie korzystnych dla środowiska efektów. Jednolite prawo powinno ułatwić współdziałanie wielu instytucji zajmujących się ochroną przyrody stale i tych dla których jest to działanie oboczne. Zadanie i cel rangi europejskiej powinno łatwiej uzyskać powszechną akceptację społeczną, tym bardziej że poszczególne kraje członkowskie są zobowiązane do zachowania na obszarach wchodzących w skład sieci Natura 2000 walorów chronionych w stanie nie pogorszonym, co wcale nie musi wykluczać ich gospodarczego wykorzystania.
Spis treści |
[edytuj] Zasady
W ramach programu wyznaczone zostają tzw. Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków (Special Protection Areas - SPA) oraz Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk (Special Areas of Conservation - SAC), na których obowiązują ochronne regulacje prawne. Każde państwo członkowskie musi opracować i przedstawić Komisji Europejskiej listę leżących na jego terytorium obszarów najcenniejszych pod względem przyrodniczym, odpowiadających gatunkowo i siedliskowo wymogom zawartym w Dyrektywach Ptasiej i Habitatowej. Po przedłożeniu listy, następuje proces ewaluacji i selekcji obszarów na poziomie europejskim a następnie obszar może zostać oficjalnie zatwierdzony jako składnik sieci.
[edytuj] Natura 2000 w Polsce
Polska jako członek UE chcąc dostosować się do wymogów programu Natura 2000 wprowadziła nową formę ochrony przyrody zwaną obszarem Natura 2000. Został on wprowadzony w Ustawą o ochronie przyrody z 2004 roku. Najważniejsze jej postanowienia mówią:
- Art. 25. 1. Sieć obszarów Natura 2000 obejmuje:
-
-
- 1) obszary specjalnej ochrony ptaków
- 2) specjalne obszary ochrony siedlisk.
- 2. Obszar Natura 2000 może obejmować część lub całość obszarów i obiektów objętych innymi formami ochrony przyrody (wymienionych w ustawie).
-
-
Zgodnie ustawą, jak dotąd utworzono 124 obszary ptasie oraz 364 obszary siedliskowe. Mimo to, zdaniem niektórych ekspertów, zakres wdrożenia programu jest nadal niewystarczający w stosunku do regulacji Unii Europejskich [1][2]. Oceniają oni, że liczby obu typów obszarów chronionych powinno się zwiększyć do około 140 obszarów ptasich i około 500 obszarów siedliskowych. Organizacje pozarządowe przygotowały własną wersję listy potencjalnych obszarów Natura 2000, tzw. Shadow List (listę cieni), którą przesłały Komisji Europejskiej w formie oficjalnej skargi. Jak się wydaje Komisja Europejska przyznaje rację pozarządowym organizacjom przyrodniczym. Komisja Europejska do polskiego rządu wystosowała ostrzeżenie w związku z niedostatecznym poziomem wdrożenia programu Natura 2000. Wobec braku zdecydowanych działań naprawczych w kwietniu 2006 roku rozpoczęła "procedurę naruszeniową" przeciwko Polsce [3]. W grudniu 2006 przesłano Polsce tzw. uzasadnioną opinię, co było ostatnim ostrzeżeniem przed wszczęciem procesu przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości. Ponieważ i to nie dało oczekiwanych efektów w grudniu 2007 r. Komisja wniosła do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości skargę o niewystarczające wyznaczenie obszarów specjalnej ochrony ptaków przez Polskę.
[edytuj] Lista polskich obszarów Natura 2000
Lista polskich obszarów Natura 2000
[edytuj] Źródła
- ↑ Ekoinfo.pl, Serwis informacyjny ochrony środowiska: Problemy z Naturą 2000. 2006. [dostęp 01.12.2006].
- ↑ Ekoinfo.pl, Serwis informacyjny ochrony środowiska: Eksperci o obszarach Natura 2000. 2006. [dostęp 01.12.2006].
- ↑ BBC News: EU warns Poland over environment (en). 11.06.2006. [dostęp 1 grudnia 2006].
[edytuj] Zobacz też
- rezerwat przyrody,
- park krajobrazowy,
- ogród botaniczny,
- ogród zoologiczny,
- park narodowy,
- pomnik przyrody,
- użytek ekologiczny,
- obszar chronionego krajobrazu,
- stanowisko dokumentacyjne,
- zespół przyrodniczo-krajobrazowy
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Serwis The Natura Network Initiative Komisji Europejskiej
- Strona rządowa programu Natura 2000
- Natura 2000 a polski system ochrony przyrody - Artykuł w portalu Ekoportal.eu
- Polska strona internetowa o programie Natura 2000
- Natura 2000 - objaśnienie zasad na stronie PTOP "Salamandra"
- "Natura 2000 a turystyka", portal informacyjno-edukacyjny o sieci Natura 2000