Murań
Z Wikipedii
| Murań | |
 Murań widziany od zachodu, w tle Nowy Wierch |
|
| Państwo |  Słowacja, Europa |
| Pasmo | Tatry, Karpaty |
| Wysokość | 1890 m n.p.m. |
| Wybitność | 45 m |
| Data zdobycia | 1717 |
| Pierwsze wejście | Stephanus Berzeviczy |
Murań (słow. Muráň), 1890 m n.p.m. – szczyt znajdujący się w głównej grani Tatrach Bielskich na Słowacjii. Murań jest pierwszym od zachodu wybitnym wierzchołkiem w Tatrach Bielskich i posiada charakterystyczny kształt (jedni widzą w nim łeb tygrysa, inni żabę), dzięki czemu jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych szczytów tej części Tatr.
Grań główna na zachód od Murania tworzy szeroką Murańską Przełęcz, oddzielającą go od Małego Murania. W obniżeniu tym znajdują się trzy siodła:
- Skrajna Murańska Przełęcz (ok. 1340 m)
- Pośrednia Murańska Przełęcz (ok. 1370 m)
- Zadnia Murańska Przełęcz (ok. 1370 m)
Między pierwszymi dwoma przełęczami znajdują się zalesione Murańskie Kopki (ok. 1390 m), zaś między dwoma ostatnimi Murańska Turnia (ok. 1400 m).
Od południowo-wschodniej strony Murania główna grań Tatr Bielskich opada na Nową Przełęcz (1845 m), oddzielającą go od sąsiedniego Nowego Wierchu.
Murań zbudowany jest ze skał wapiennych, tworzących ściany o wysokości dochodzącej do 200 m. Ściany te, przypominające mury, dały nazwę masywowi. W obrębie Murania oraz Nowego Wierchu znajduje się kilka jaskiń, m.in. Jaskinia Murańska o długości 60 m. Na północno-zachodnich stokach znajduje się szeroki upłaz, nazywany Jagnięcą Zagrodą, na którą jurgowscy pasterze wypasali swe owce, wynosząc je na cały sezon wypasowy na plecach po drabinach.
Pierwszym udokumentowanym zdobywcą wierzchołka Murania był Stephanus Berzeviczy, węgierski arystokrata, który na szczycie stanął już w 1717 r.
[edytuj] Kultura
Murań występuje w znanym wierszu Hawrań i Murań Władysława Broniewskiego z 1935 roku:
| „ |
|
” | ||
| — Władysław Broniewski, Hawrań i Murań | ||||
[edytuj] Bibliografia
- Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydaw. Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.
Rogowa • Mały Murań • Murańska Przełęcz • Murań • Nowa Przełęcz • Nowy Wierch • Hawrania Przełęcz • Hawrań • Strzystarska Przełęcz • Płaczliwa Skała • Szeroka Przełęcz Bielska • Szalony Wierch • Szalona Przełęcz • Zadnie Jatki • Pośrednie Jatki • Skrajne Jatki • Bujacza Przełęcz • Bujaczy Wierch • Skalne Wrota • Kozi Grzbiet • Fajksowa Przełęcz • Fajksowa Czuba • Kobyla Przełęcz • Kobyli Wierch
Fragment od Hawrania do Szalonego Wierchu należy też do grani głównej Tatr.
