Metody Lapunowa
Z Wikipedii
Metody Lapunowa - służą do określania stabilności punktu równowagi układu nieliniowego.
Spis treści |
[edytuj] Metody stacjonarne (układ niezależny od czasu)
[edytuj] Pierwsza metoda
Dany jest punkt równowagi xe układu . Konstruujemy przybliżenie liniowe w otoczeniu punktu xe rozwijając funkcję f w szereg Taylora.
gdzie:
- pochodna cząstkowa jest oznaczona jako A.
Uzyskujemy w ten sposób przybliżenie liniowe na podstawie którego możemy wnioskować o zachowaniu układu f(x). Jeśli punkt równowagi (ξe) jest stabilny to xe jest stabilny. Jeśli ξe jest niestabilny to xe jest niestabilny. Zwykła stabilność ξe nie pociąga za sobą stabilności xe.
[edytuj] Druga metoda
Metoda ta wymaga skonstruowania funkcji V(x) takiej, że:
- V(xe) = 0,
- V(x) > 0 dla każdego ,
- .
Funkcja taka nazywana będzie funkcją Lapunowa.
Jeśli układ posiada funkcję lapunowa, to jest stabilny. Jeżeli trzeci warunek jest ostro mniejszy od zera, to układ jest asymptotycznie stabilny.
[edytuj] Metody niestacjonarne (układ zależy od czasu)
[edytuj] Pierwsza metoda
Dany jest punkt równowagi xe układu . Konstruujemy przybliżenie liniowe w otoczeniu punktu xe.
gdzie:
- pochodna cząstkowa jest oznaczona jako A(t).
Uzyskujemy w ten sposób przybliżenie liniowe . Tak samo jak w przypadku stacjonarnym na podstawie punktu równowagi przybliżenia liniowego wnioskujemy o punkcie równowagi badanego układu.
[edytuj] Druga metoda
Metoda ta wymaga skonstruowania funkcji V(x,t) takiej, że:
- posiada ona ciągłe pochodne cząstkowe po x i t,
- V(xe,t) = 0 dla każdego t,
- V(x,t) > 0 dla każdego ,
- .
Funkcja taka nazywana będzie funkcją Lapunowa.
Jeśli układ posiada funkcję Lapunowa, to jest stabilny. Jeżeli trzeci warunek jest ostro mniejszy od zera, to układ jest asymptotycznie stabilny. Dodatkowo, jeśli możemy ograniczyć z dołu i góry funkcję Lapunowa za pomocą dwóch pomocniczych funkcji φ1,φ2 to xe jest wykładniczo stabilnym punktem równowagi.