Maurycy Saski
Z Wikipedii
Herman Maurycy Saski (fr. Maurice de Saxe) (ur. 28 października 1696 w Goslarze, zm. 30 listopada 1750 w Chambord) – hrabia saski, wybitny wódz i strateg wojskowości, marszałek Francji, książę Kurlandii i Semigalii w latach 1726-1729
Był nieślubnym synem króla polskiego Augusta II Mocnego i jego metresy hrabiny Marii Aurory von Königsmarck. Ojciec uznał go swoim dzieckiem w 1711 roku i jednocześnie nobilitował nadając tytuł hrabiowski.
Karierę wojskową Maurycy Saski rozpoczął podczas wojny północnej. Na początku służył w armii saskiej walcząc na ziemiach Rzeczypospolitej z konfederatami tarnogrodzkimi i na Pomorzu z armią króla szwedzkiego Karola XII. Później był podkomendnym austriackiego wodza Eugeniusza Sabaudzkiego i walczył na Bałkanach z Turkami. W 1720 roku wstąpił do armii francuskiej w stopniu marszałka polnego (maréchal de camp), gdzie służył pod rozkazami księcia Berwicka.
W 1726 roku został wybrany przez szlachtę Kurlandii na księcia tego kraju, jednak poparcie ludności kurlandzkiej nie wystarczyło, aby przeciwstawić się interwencji Rosji, która bardziej obawiała się władzy Maurycego Saskiego niż Rzeczypospolitej.
Po nieudanej próbie uzyskania tronu Maurycy Saski pwrócił do Francji. Dowodził wojskami francuskimi w wojnie o sukcesję austriacką. Od 1741 roku był marszałkiem Francji, a od 1747 roku naczelnym dowódcą wszystkich armii francuskich (Maréchal général des camps et armées du roi).
W 1745 roku zwyciężył w bitwie pod Fontenoy, a następnie w bitwie pod Rancoux (1746) i bitwie pod Lauffeldt (1747). W 1748 roku zdobył Maastricht.
W 1748 roku próbował odzyskać tron kurlandzki. W tym też celu na jego polecenie z tajną misją do Sankt Petersburga udał się Władysław Gurowski, który próbował przekupić rosyjskiego kanclerza Aleksieja Bestużewa, w celu przekonania cesarzowej Elżbiety do zgody na intronizację Maurycego na tronie Księstwa Kurlandii i Semigalii.
Maurycy Saski zmarł 30 listopada 1750 na zamku Chambord. Pochowany został w kościele św. Tomasza w Strasbourgu.
Maurycy Saski nigdy się nie ustatkował. Znany był z licznych romansów i nieślubnych dzieci. Jego małżeństwo zawarte w 1714 roku z Joanną Wiktorią Tugendreich of Loeben zakończyło się rozwodem w 1721 roku. Ze związku tego pochodził jedyny syn marszałka August Adolf (ur. i zm. 1715). Naturalna córka, Maria Aurora de Saxe, (ur. 1748, zm. 1821) była babką sławnej XIX-wiecznej francuskiej pisarki Amandyny Aurory Dupin tworzącej pod pseudonimem George Sand.
[edytuj] Literatura
- Mała Encyklopedia Wojskowa, 1967, Wydanie I