Marian Sobieski

Z Wikipedii

Marian Bazyli Sobieski - (14 czerwca 1908 w Miłosławicach - 25 października 1967 w Warszawie) polski muzykolog, etnograf, związany z wydziałem muzykologii Uniwersytetu Poznańskiego. Badacz muzyki ludowej regionu Wielkopolski.

Urodził się w rodzinie z silnymi muzycznymi tradycjami. Jego ojcem był Teodor Sobieski, zaś matką Stefania z Krzymańskich. Maturę zdał w Inowrocławiu. Następnie w latach 1928-1935 studiował muzykologię na Uniwersytecie Poznańskim. W tym samym czasie studiował w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Poznaniu oraz śpiewał jako tenor w Poznańskim Chórze Katedralnym będąc w nim jednocześnie jednym z pomocników Wacława Gieburowskiego odpowiedzialnym za kształcenie chłopców.

Pracę badawczą rozpoczął już podczas studiów. Początkowo były to poszukiwania w klasztorach i kościołach Wielkopolski rękopisów utworów z XVIII wieku. Studia ukończył pracą magisterską z zakresu twórczości Wojciecha Dankowskiego. Po obronie, w 1935 roku, rozpoczął pracę jako asystent w Zakładzie Muzykologii UP oraz powiązanego z tą instytucją, niedawno utworzonym Regionalnym Archiwum Fonograficznym. W związku z pracą uczestniczył wraz z poślubioną w 1936 roku żoną, Jadwigą Pietruszyńską-Sobieską, w akcji jeżdżenia po wsiach i nagrywania najstarszych muzykantów oraz śpiewaków i śpiewaczek. Do 1939 roku Archiwum zebrało przeszło 4 tysiące nagrań na wałkach woskowych. Zbiór ten zaginął podczas wojny.

Sobieski lata okupacji spędził w Generalnej Guberni, głównie w Warszawie i Lublinie. Wiosną 1945 współpracując z Markiem Kwiekiem rozpoczął odtwarzanie Zakładu Muzykologii. W tym samym okresie kierował też Niższą Szkołą Muzyczną w Poznaniu a także prowadził pracę dydaktyczna w Średniej i Wyższej Szkole Muzycznej. Mimo tak licznych zajęć większość jego czasu pochłaniało odtworzenie zbioru nagrań muzyki ludowej. Jeszcze w 1945 roku został współzałożycielem Zachodniego Archiwum Fonograficznego, które od razu przystąpiło do nagrań na terenie Wielkopolski i Kaszub. Następnie, od 1949 roku, kierował Sekcją Muzyki Ludowej Państwowego Instytutu Badania Sztuki Ludowej, które zajmowało się nagraniami w terenie, audycjami radiowymi i publikacjami o polskiej muzyce ludowej. W latach 1950-1954 kierował ogólnopolską Akcją Zbierania Folkloru Muzycznego. Ekipy terenowe złożone ze studentów etnografii i muzykologii na terenie całego kraju zebrały w ciągu 4 lat około 46 tysięcy nagrań.

W 1956 roku Zachodnie Archiwum Fonograficzne przemianowano na Pracownię Badań nad Polskim Folklorem Muzycznym Państwowego Instytutu Sztuki, a wraz z nim przeniósł się tam Sobieski. W 1956 roku został on mianowany docentem. Swoje prace badawcze prowadził do śmierci. Pochowano go na Powązkach.

Marian Sobieski napisał wraz z żoną szereg książek i artykułów naukowych i popularyzatorskich o muzyce Wielkopolski, dudziarzach i obyczajach tego regionu. W nauce zapisał się zaś jako współtwórca, wraz z żoną, systemu transkrypcji stosowanej w badaniu nad polskim folklorem muzycznym, oraz organizacja systemu archiwizacji i dokumentacji polskiej muzyki ludowej.

[edytuj] Pisma

• Szlakiem kozła lubuskiego - Sobieski Marian, Sobieska Jadwiga, Kraków 1954
• Wybór polskich pieśni ludowych, Tom I / II - Marian Sobieski, [red.] Tadeusz Strumiłło, Kraków 1955
• Pieśni ludowe Warmii i Kujaw - Sobolewski Marian, Sobolewska Maria, Kraków, 1955
• Piosenki z Kujaw - Sobieski Marian, 1955
• Polska muzyka ludowa i jej problemy - Sobieski Marian, Sobieska Jadwiga, Kraków, 1973
• Tempo rubato u Chopina i w polskiej muzyce ludowej (artykuł) - Sobieska Jadwiga, Sobieski Marian, 1973
• około 50 innych prac

[edytuj] Źródła

• Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski (red.), Wielkopolski Słownik Biograficzny wyd. II, PWN, Warszawa-Poznań 1983, ISBN 83-01-02722-3
• Jolanta Woźniak: Polski Folklor Muzyczny. Akademia Muzyczna Gdańsk, 1995.