Ludwik Marszałek
Z Wikipedii
Ludwik Marszałek, ps. "Zbroja" (ur. 1912, zm. 27 września 1948 we Wrocławiu) oficer szkoleniowy i od czerwca 1944 komendant dębickiego obwodu Armii Krajowej (siedzibą komendantury była wieś Gumniska), działacz struktur konspiracji niepodległościowej AK-WiN w województwie rzeszowskim i na Dolnym Śląsku. Redagował m.in. podziemne pismo Okręgu Rzeszowskiego WiN "Ku Wolności".
Oficer piechoty i lotnictwa przedwojennego wojska Polskiego. Podczas kampanii wrześniowej 1939 walczył w szeregach 15 pułku piechoty "Wilków" z Dęblina. Po kapitulacji Polski zbiegł z niemieckiego obozu jenieckiego i objął funkcję oficera szkoleniowego w strukturach wojskowych Polskiego Państwa Podziemnego na terenie Rzeszowszczyzny.
W połowie roku 1944 walczył z Niemcami w lasach w rejonie Braciejowej, Gumnisk i Połomi na tyłach linii obrony niemieckiej przed nacierającą od wschodu Armią Czerwoną. Wobec zatrzymania się natarcia radzieckiego zgrupowanie Adama Lazarowicza ps. "Klamra" i Ludwika Marszałka "Zbroi" znalazło się w niemieckim okrążeniu, z którego udało się im wydostać dopiero w połowie września z niewielką tylko grupą żołnierzy.
Schwytany po wojnie przez UB, skazany na śmierć (razem z Stanisławem Dydo ps. "Steinert" i Władysławem Ciskiem, oskarżał prokurator Jan Orliński, wyrok[1] wydał sędzia Zygmunt Bukowiński) i rozstrzelany w więzieniu przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu w roku 1948. Miał żonę Weronikę, córkę Marię Magdalenę, urodzoną tuż przed wojną i syna Krzysztofa. Przed śmiercią napisał do swoich bliskich: Ukochana żono Weruś! Kochałem Cię bardzo - przebacz mi, co złego zrobiłem. Błogosławię Cię i proszę Boga, abyśmy mogli spotkać się w żywocie wiecznym. Ludwik, do córki - Moja córeczko Marysieńko! Błogosławię Cię. Bądź szczęśliwą. Dąż do nieba, abyśmy tam mogli żyć w wiecznym szczęściu. Tatuś i do syna - Mój synku Krzysiu! Błogosławię Cię na szczęśliwe życie. Módl się, pracuj, bądź dobrym Polakiem, a da Bóg, że zobaczymy się w niebie. Twój Ojciec[2].
Łączniczką Ludwika Marszałka była jego siostra Emilia ps. "Maj", również schwytana przez UB i skazana na śmierć (wyrok jednak złagodzono i po 8 latach ciężkiego więzienia odzyskała wolność).
Przypisy
- ↑ z uzasadnienia wyroku:
Na terenie Dolnego Śląska z końcem 1945 r. zaczęła działać nielegalnie organizacja Wolność i Niezawisłość, w skrócie WiN. Trzon tej organizacji stanowili byli członkowie Armii Krajowej, którzy nie zrozumieli, bądź nie chcieli zrozumieć doniosłych historycznych przemian, jakie dokonały się w Polsce z chwilą zwycięstwa obozu Demokracji Ludowej, a ulegając propagandzie międzynarodowej reakcji obrali drogę negacji i wstecznictwa działając przeciwko Narodowi i Państwu w służbie obcych interesów. [...] Oskarżeni Marszałek, Cisek i Dydo - to ludzie młodzi, ludzie niewątpliwie energiczni, utalentowani i zdolni - ludzie, którzy swą pozytywną pracą dla dobra Narodu i Państwa mogliby przynieść niewątpliwie dużo korzyści i pożytku [...] wybrali jednak drogę nie konstruktywnej pracy dla dobra dźwigającej się z ruin i zgliszcz Polski, lecz drogę negacji, drogę przeszkadzania wszelkim poczynaniom odbudowującej się Polski Ludowej - ↑ cytaty uzasadnienia wyroku i listów do rodziny za tekstem Krzysztofa Szwagrzyka w "Tygodniku Powszechnym"
[edytuj] Bibliografia
- Tomasz Balbus, Major Ludwik Marszałek "Zbroja" (1912-1948) żołnierz Polski Podziemnej, Wyd.GAJT, Wrocław 1999, ISBN 83-910542-7-6