Legia Akademicka
Z Wikipedii
Legia Akademicka - ochotnicza formacja wojskowa młodzieży studenckiej uczelni warszawskich, szkoląca ją w dziedzinie przysposobienia obronnego. Była popierana przez Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego.
Spis treści |
[edytuj] Początki
Powstała 12 grudnia 1918. Tworzyła ją młodzież, która wstąpiła do niej w ramach poboru lub ochotniczego zaciągu. Decyzja o utworzeniu Legii została podjęta 6 listopada 1918 podczas wiecu akademickiego na Politechnice Warszawskiej. Zgodę na wstępowanie studentów do Legii Akademickiej wyraziły Senaty Akademickie trzech warszawskich uczelni: Politechniki Warszawskiej, Uniwersytetu Warszawskiego i Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Oprócz Warszawy, Legie Akademickie zostały także utworzone w ośrodkach naukowych w: Lublinie, Krakowie, Poznaniu, Wilnie i Lwowie. Organizatorem i dowódcą batalionu akademickiego w Krakowie był Stanisław Miller.
11 listopada utworzono Akademicki Komitet Wykonawczy. Utworzono też Komendę Legii Akademickiej, która miała swoją siedzibę przy Al. Ujazdowskich 26. Natomiast studenci należący do Legii od 15 listopada zostali umieszczeni w koszarach przy ul. Nowowiejskiej (obecnie ten odcinek ulicy nosi nazwę Al. Wyzwolenia), skąd w niedługim czasie Legia całościowo została przeniesiona do koszar przy ul. 11 Listopada – na Pradze.
W pierwszych dniach po utworzeniu Legii Akademickiej jej członkowie pełnili służbę wartowniczą budynkach instytucji państwowych i wojskowych oraz składach i magazynach przejętych od wojsk niemieckich.
17 listopada Legia została przeorganizowana w 5 Pułk Piechoty, a w grudniu tego roku – w 36 pułk piechoty, który w kwietniu 1929 otrzymał nazwę 36 Pułku Piechoty Legii Akademickiej. Dowódcą pułku został płk dypl. Juliusz Ulrych.Organizatorem i pierwszym dowódcą tego dwubatalionowego oddziału Legii Akademickiej był por. Kazimierz Jędrzej Sawicki. Na dowódcę 1 batalionu został wyznaczony Roman Umiastowski (student Wydziału Humanistycznego), a 2 batalionu – Tadeusz Fiweger (student Wydziału Lekarskiego). 26 listopada tego roku nowym dowódcą Legii został mjr Zygmunt Bobrowski.
[edytuj] Lata 20. i 30.
Wojna polsko-rosyjska 1920 zakończyła działalność Legii Akademickiej. Reaktywowano ją dopiero w 1929, lecz na krótko, bowiem do początku sierpnia 1932. Zaostrzenie sytuacji międzynarodowej grożące wojną spowodowało kolejne reaktywowanie działalności Legii Akademickiej – na rozporządzenia Rady Ministrów z 27 listopada 1937. Jej zadaniem było wówczas objęcie programowaniem wojskowym zarówno studentów, jak i studentki. Nowo utworzona organizacja nie miała jednak zbyt dużo czasu na realizacje powierzonych jej zadań bowiem 1 września 1938 formacje Legii Akademickiej włączone zostały do oddziałów Obrony Narodowej, jako służby uzupełniającej, przewidzianej ustawą o powszechnym obowiązku służby wojskowej.
W tym czasie Legia Akademicka podporządkowana była bezpośrednio ministrowi spraw wojskowych. Naczelna Komenda Legii Akademickiej była organem ministra spraw wojskowych, ale podlegała mu poprzez Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego. Organem wykonawczym komendanta był sztab, który jednocześnie był sztabem Warszawskiej Legii Akademickiej. Komendantem Naczelnym Legii Akademickiej minister spraw wojskowych mianował ppłk dypl. Tadeusza R. Rostworowskiego. Działalność Legii Akademickiej polegać miała na ćwiczeniach wojskowych prowadzonych w warunkach koszarowych, wykładach w salach uniwersyteckich oraz wychowaniu fizycznym na boiskach i innych obiektach sportowych. Głównym celem było upowszechnianie wiedzy wojskowej i wychowanie w duchu szlachetnego polskiego militaryzmu jako wyrazu siły twórczej dla użycia jej w sprawach słusznych i sprawiedliwych. Początkowo przysposobieniem wojskowym objęto studentów czterech pierwszych semestrów oraz potrzebną liczbę oficerów rezerwy dla starszych lat studiów, powoływanych na stanowiska dowódców, instruktorów i referentów Legii Akademickiej.
W PRL-u jej działalność została zawieszona.
[edytuj] Obecnie
W Szczecinie Legia Akademicka została ponownie reaktywowana 22 maja 2000 przez Niezależne Zrzeszenie Studentów uczących się na Wydziale Politologii Uniwersytetu Szczecińskiego. 26 marca 2004 utworzono ją również na KUL-u.
[edytuj] Ciekawostki
- Członkami i działaczami Legii Akademickiej byli m.in. Karol Wojtyła, Jan Hermanowski.
