Kusakowate (owady)
Z Wikipedii
Kusakowate | |
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | stawonogi |
Gromada | owady |
Podgromada | owady uskrzydlone |
Rząd | chrząszcze |
Podrząd | chrząszcze wielożerne |
Rodzina | kusakowate |
Nazwa systematyczna | |
Staphylinidae | |
Latreille, 1802 | |
Systematyka w Wikispecies | |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Kusakowate (Staphylinidae) – rodzina owadów z rzędu chrząszczy.
Przedstawiciele tej najliczniejszej gatunkowo rodziny występują we wszystkich środowiskach na całej kuli ziemskiej zarówno w tropikach jak i w rejonach polarnych. Z ponad 30 tys. znanych gatunków prawie 1200 występuje w Polsce. Zajmują rozmaite środowiska. Żyją w próchnicy, w glebie, leśnej ściółce, pod pniami, pod korą drzew i na drzewach, w odchodach, w gniazdach ptaków i ssaków, w zbiorowiskach owadów społecznych jak mrowiska, w hubach drzewnych, w padlinie i innych ukrytych miejscach. Większość jest drapieżnikami, ale wśród nich są też fitofagi, saprofagi i pasożyty. Są bardzo aktywne i stanowią ważny element w obiegu materii i energii leśnych ekosystemów. Spełniają też pożyteczną rolę w zwalczaniu wielu szkodników lasu, w tym larw korników, ponieważ przeważnie odżywiają się larwami owadów oraz innymi małymi bezkręgowcami.
Ze względu na ich ukryty tryb życia i z reguły niewielkie rozmiary wiele gatunków czeka jeszcze na odkrycie. Oznaczanie poszczególnych gatunków stanowi jeden z najtrudniejszych elementów systematyki entomologicznej chociaż charakteryzują się rozmaitymi kształtami zarówno o ciałach zwężonych, jak i wydłużonych.
Typowy kusakowaty ma wydłużone i spłaszczone ciało ze skróconymi twardymi pokrywami nie przykrywającymi wszystkich segmentów odwłoka, co jest przystosowaniem do środowiska, w którym żyją. Te wyraźnie skrócone pokrywy nakrywają tylko dwa pierwsze segmenty odwłoka. Zazwyczaj są ciemno ubarwione z metalicznym połyskiem. Pokrywy zależnie od gatunku mogą być czerwone, brunatne, zielonkawe lub niebieskawe. Pod pokrywami będącymi przekształconą pierwszą parą skrzydeł znajdują się złożone błoniaste skrzydła. Istnieją gatunki, u których pokrywy nakrywają cały odwłok. Są bardzo ruchliwymi owadami posiadającymi silne nogi, dzięki którym bardzo szybko biegają. Przedplecze jest masywne przyjmujące kształt płaskiej lub wypukłej tarczy.
Charakterystyczną cechą kusakowatych jest to, że w czasie szybkiego poruszania trzyma ruchliwy odwłok zagięty do góry i skierowany na zewnątrz. Pozycja taka może ułatwiać ruch i być pozycją obronną naśladującą skorki i skorpiony. Niektóre zresztą zaatakowane mogą wytryskiwać drażniącą ciecz, a jeszcze inne mogą w ciele zawierać trującą substancję.
Osiągają rozmiary w przedziale od ok. 1 mm do 40 mm. Wszystkie larwy i większość dorosłych są higrofilami czyli organizmami wymagającymi do życia dużej wilgotności środowiska.