Kultura jerzmanowicka

Z Wikipedii

Kultura jerzmanowicka to kultura z kręgu kultur ostrzy liściowatych występującego w górnym paleolicie w Polsce, na Ukrainie i Morawach. Nazwa kultury jerzmanowickiej związana jest z eponimiczną jaskinią Nietoperzową w Jerzmanowicach koło Ojcowa. Kultura ta rozwijała się w okresie od 38 tys do ok 30 tys lat temu. Zespół zjawisk kulturowych utożsamianych z kulturą jerzmanowicką obejmował swym zasięgiem tereny dzisiejszej Anglii - jaskinia Kent's przez tereny Belgii - jaskinie Goyet i Spy i Niemcy - jaskinia Ilsenhohle aż do obszarów południowej Polski - Jaskinia Nietoperzowa. Do form przewodnich w kamiennych inwentarzach tej kultury należą ostrza liściowate obrobione bifacjalnie, narzędzia te wykonywane były za pomocą techniki wiórowej. Na stanowiskach kultury jerzmanowickiej poświadczona jest obecność narzędzi tupu rylce, pół tylczaki a także retuszowane odłupki. Do głównych form mieszkalnych w kulturze jerzmanowickiej należy zaliczyć głównie stanowiska jaskiniowe które miały charakter krótkotrwałych obozowisk łowców polujących na konie zające polarne, i prawdopodobnie na niedźwiedzie jaskiniowe. Jedyne znane stanowisko otwarte tej kultury znajduje się na terytorium Anglii w Glaston. Brak stanowisk otwartych na innych terenach Europy związane jest prawdopodobnie z ostatnim zlodowaceniem którego osady skutecznie przykryły tego rodzaju stanowiska.

Bibliografia

Janusz K. Kozłowski, Wielka Historia Świata, t. I Świat przed "rewolucją" neolityczną, Fogra, Kraków 2004.
Janusz K. Kozłowski, Archeologia Prahistoryczna, t. I Starsza Epoka Kamienia, Nakładem Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1972.
Piotr Kaczanowski, Janusz K. Kozłowski, Wielka Historia Polski , t.1 Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII w.), Fogra, Kraków 1998.
Janusz K. Kozłowski (opracowanie naukowe), Encyklopedia historyczna świata, t. I Prehistoria, Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, Kraków 1999.
Bolesław Ginter, Janusz K. Kozłowski, Technika obróbki i typologia wyrobów kamiennych paleolitu, mezolitu i neolitu (wyd. III), PWN, Warszawa 1990.
J.Desmond Clark, Prahistoria Afryki, PWN, Warszawa 1978.