Kaijū
Z Wikipedii
Kaijū (jap. 怪獣) – japoński termin oznaczający dosłownie "tajemnicza bestia", lecz tłumaczony zazwyczaj po prostu jako "potwór". Jest to też termin używany na określenie odmiany tokusatsu. Pokrewnymi terminami są kaijū eiga (怪獣映画, filmy z wielkimi potworami w rolach głównych), kaijin (怪人, potwory - humanoidy) i daikaijū (大怪獣, wielki potwór), z większą różnorodnością potworów.
Prawdopodobnie najsłynniejszym kaijū jest Godzilla; inne znane kaijū to m.in. King Ghidorah, Mothra, King Kong, Gamera, Rodan czy Anguirus. Istnieje też termin Ultra-kaijū, na określenie setek potworów występujących w serialach i filmach o Ultramanach.
Cechą charakterystyczną kaijū eiga jest to, że potwory prawie zawsze grane są przez aktorów w specjalnych kostiumach, a fabuła często jest schematyczna. Przykładowa fabuła takiej produkcji to pojawienie się potwora lub kosmitów, co zazwyczaj obserwuje młody naukowiec lub grupa starców. Nikt im nie wierzy, nawet po nagłym ataku i miejscowej masakrze. Wojskowi nadal ignorują osobę, która to zauważyła. Dopiero ponowny atak potwora i jeszcze większa masakra zmienia postać rzeczy. Na naradzie wszyscy zastanawiają się nad słabym punktem przeciwnika. Zazwyczaj odkrywa je młody naukowiec, następnie następuje budowa nowej broni i wykorzystanie jej na wrogu, który ginie lub ucieka. Naukowiec i jego dziewczyna przytuleni obserwują odejście potwora.
Gatunek kajiū eiga narodził się w latach 30. XX wieku, wraz z powstaniem filmów Wasei Kingu Kongu[1] (1933) i dwuczęściowego Edo ni Arawareta Kingu Kongu[2] [3] (1938), ale zaczął się szybko rozwijać dopiero od 1954 roku, tj. od powstania filmu Godzilla. Godzillę zauważyli badacze, naukowcem ignorowanym był doktor Serizawa, zaś zabójczą bronią był oxygen destroyer (z ang. niszczyciel tlenu). Ostatni punkt nie został spełniony, gdyż doktor Serizawa zginął.
Od lat 60. i 70. XX wieku w filmach zaczęły się również pojawiać kaijū, które nie były zagrożeniem dla ludzkości, ale jej sojusznikami i obrońcami przed innymi potworami; przykładem jest tu seria o Gamerze czy ostatnie filmy o Godzilli z serii Shōwa.
Kaijū i kaijiny przeważnie wyglądem przypominają zwierzęta, insekty czy stworzenia mitologiczne, istnieją jednak bardziej ezoteryczne monstra, jak na przykład w serialu Chōjin sentai Jettoman, w którym bohaterowie walczą z potworami przypominającym pudełko popcornu, sygnalizację świetlną, kran czy pomidory[4], albo Kamen Rider Super-1, gdzie zobaczyć można było potwory bazujące na przedmiotach znajdujących się w domu, jak chociażby parasolka czy drabina[5].