Jozafat Bułhak
Z Wikipedii
Jozafat Ignacy Bułhak - h. Syrokomla, urodził się 20 kwietnia 1758 r. Pochodził ze szlacheckiej rodziny rzymskokatolickiej osiadłej w powiecie słonimskim. Często mylony ze swoim kuzynem, unickim biskupem pińskim i turowskim Jerzym Bułhakiem - opatem klasztoru bazylianów w Supraślu.
Spis treści |
[edytuj] Młodość
Nauki pobierał w szkole w Żyrowicach, prowadzonej przez zakon bazyliański, do którego wstąpił w 1774 r. Studia odbywał w latach 1782-1785 w Rzymie w Kolegium Propagandy Wiary. Powróciwszy do Polski pełnił posługę nauczyciela w bazyliańskich szkołach średnich w Żyrowicach i Głębokim Litewskim.
[edytuj] Posługa biskupia
Szybko awansował. W 1790 został unickim biskupem turowskim - koadiutorem pińskim. Funkcję tę pełnił do 1795 r. W latach 1798-1828 r. pozostawał biskupem rozległej diecezji brzeskiej. Od 1828 r. pełnił funkcję biskupa nowo utworzonej diecezji litewskiej. Decyzją rządu rosyjskiego, dnia 14 kwietnia 1833 r.przeniesiony na rządcę diecezji białoruskiej z siedzibą w Połocku (zachowując godność arcybiskupa połockiego). W 1817 r. powołany na unickiego metropolitę w Rosji. Pełnił funkcję przewodniczącego II departamentu Kolegium Rzymskokatolickiego w Petersburgu, a od 1829 prezesa Kolegium Unickiego - kolegialnego zarządu nad Kościołem unickim w Imperium Rosyjskim. Doceniany przez ministra Aleksandra Golicyna, w 1818 r. powołany na wiceprezydenta Rosyjskiego Towarzystwa Biblijnego, dzięki czemu na ziemiach zabranych popularyzował polski przekład Pisma Świętego. Poprzez swoje milczenie, godził się na wiele kontrowersyjnych zmian wprowadzanych przez ks. Józefa Siemaszkę - autora poufnego planu likwidacji unii brzeskiej, późniejszego biskupa - apostatę. Zmarł dnia 9 marca 1838 - pochowany w Sankt Petersburgu w Siergiejewskiej Ławrze.
[edytuj] Spadek
Kilka miesięcy po śmierci metropolity J. I. Bułhaka zlikwidowano Cerkiew unicką działająca na terenie Imperium Rosyjskiego, a jej wiernych wcielono (często przy pomocy siły oraz nacisków administracji), do rosyjskiego prawosławia. Postać Bułhaka zamyka kartę historii unii kościelnej na dawnych Kresach Rzeczypospolitej, wcielonych do Cesarstwa Rosyjskiego (tzw. ziemie zabrane). Pod władzą Rosji pozostali jedynie unici na terenie Królestwa Polskiego.
[edytuj] Literatura
- ks.Czesław Falkowski, Bułhak Ignacy Jozafat, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t.3, Kraków 1937, s.127-129.
- Religja i carkwa na Belarusi. Encyklapedyczny dawednik, Minsk 2001, s.58
- Edward Likowski, Dzieje Kościoła Unickiego na Litwie i Rusi w XVIII i XIX w., cz.2.Warszawa 1906.
Zobacz też:
