Jarząb mączny
Z Wikipedii
Jarząb mączny | |
Systematyka wg Reveala | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Rząd | różowce |
Rodzina | różowate |
Rodzaj | jarząb |
Gatunek | jarząb mączny |
Nazwa systematyczna | |
Sorbus aria aria | |
Stirp.Austr.ed.I.fasc.ii.46;ed.II.86 | |
Galeria zdjęć i grafik |
Jarząb mączny, syn. mąkinia (Sorbus aria Crantz) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny różowatych (Rosaceae). Występuje w stanie dzikim w Europie, z wyjątkiem niektórych części na południowym wschodzie. W Polsce w reglu dolnym w Karkonoszach, Tatrach i w Pieninach, rzadko na niżu. Jest u nas także sadzony
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Krzew lub drzewo o wysokości od 3 do 15 m. Forma wzrostu zmienna. Gałęzie tworzą często nieregularne, szerokie korony.
- Pień, pędy
- Posiada często wiele pni. Kora ciemnoszara, gładka, płytko bruzdkowana. Czerwonobrunatne gałązki oraz pączki okryte są pajęczynowatym, białym i łatwo ścierającym się filcem. Pędy skrócone wyraźne.
- Liście
- Podłużnoeliptyczne do jajowatych, nie podzielone, a tylko pierzastoklapowane, na ogonkach. Z wierzchu błyszcząco ciemnozielone, spodem gęsto owłosione białym kutnerem. Na brzegu nieregularnie podwójnie piłkowane.
- Kwiaty
- Białe, dość duże, zebrane w płaskie wiechy. Mają odwrotnie jajowate płatki korony, owłosione od środka, przy nasadzie. Kwitnie w maju i czerwcu.
- Owoce
- Tzw. owoc pozorny. Jest żółtawoczerwony lub szkarłatny, mniej więcej kulisty, o długości do 2 cm. Okres owocowania zaczyna się w sierpniu. Rozmnaża się za pomocą nasion, które są rozprzestrzeniane za pośrednictwem ptaków (ornitochoria).
- Biotop, wymagania
- Lasy, brzegi lasów, skaliste zbocza, gleby płytkie, gliniaste i kamieniste, podłoże wapienne. Megafanerofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Quercetalia pubescenti-petraeae [1].
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina ozdobna: często sadzona wzdłuż dróg i ulic. Wyróżnia się charakterystycznym srebrzystym zabarwieniem młodych liści. Jest wytrzymały na suszę, dobrze znosi zanieczyszczenia powietrza i nie ma specjalnych wymagań co do gleby.[2]
- Sztuka kulinarna: owoce mdłe, o mącznym smaku, więc rzadko spożywane przez ludzi. Dawniej wysuszone i zmielone używano jako dodatek do wypieków.
- Owoce są używane jako karma dla ptaków.
- Drewno nadaje się na wyroby stolarskie.
[edytuj] Zmienność
Tworzy mieszańce z gruszą pospolitą, jarząbem brekinia, j. pospolitym, j. szwedzkim i j. nieszpułkowym[3].
[edytuj] Zobacz też
Przypisy
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Maciej Mynett, Magdalena Tomżyńska: Krzewy i drzewa ozdobne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 1999. ISBN 83-7073-188-0.
- ↑ Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
[edytuj] Bibliografia
- W. Kulesza: Klucz do oznaczania drzew i krzewów. Warszawa: PWRiL, 1955.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.