Jaroměř
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°21' N 15°55' E
| Jaroměř | |||||
|
|||||
| Państwo |  Czechy |
||||
| Kraj | kralovohradecki | ||||
| Powierzchnia | 23,95 km² | ||||
| Położenie | 50° 21' N 15° 55' E |
||||
| Wysokość | 254 m n.p.m. | ||||
| Ludność (2005.11.30) • liczba ludności |
12 831 |
||||
| Kod pocztowy | 55 101 | ||||
| Miasta partnerskie |  Ziębice Warrington |
||||
|
Położenie na mapie kraju
  Jaroměř
|
|||||
| Strona internetowa miasta | |||||
Jaroměř (pol. Jaromierz, niem. Jermer) – miasto w Czechach, w kraju kralovohradeckim. Według danych z 31 grudnia 2003 powierzchnia miasta wynosiła 2395 ha, a liczba jego mieszkańców 12 831 osób.
Spis treści |
[edytuj] Demografia
| Rok | 1970 | 1980 | 1991 | 2001 | 2003 |
|---|---|---|---|---|---|
| Liczba ludności | 11 974 | 12 046 | 12 557 | 12 921 | 12 831 |
Źródło: Czeski Urząd Statystyczny
[edytuj] Historia
- 1126 – pierwsza wzmianka o grodzie w miejscu obecnego kościoła pw. św. Mikołaja, założonym przez z czeskiego księcia Jaromira z rodu Przemyślidów
- 1298 – wzmianka o królewskim mieście Jaroměř, które status ten otrzymało zapewne od Przemysła Ottokara II
- 1307 – prawa miejskie i własność żony Wacława II Elżbiety Ryksy, jako wiano czeskich królowych
- 6-9 maja 1421 oblężenie i zajęcie miasta przez husytów pod wodzą Jana Žižki z Trocnova
- 1421-1436 – miasto husyckie, rozbudowa miejskich umocnień, poddane w 1436 cesarzowi Zygmuntowi Luksemburskiemu, w wyniku bitwy pod Lipanami
- 1437 – miasto własnością żony cesarza Zygmunta Luksemburskiego, Barbary, jednak na skutek oporu mieszkańców przekazane w 1445 roku Jerzemu z Poděbradów, a herb miejski zmieniono z 2 skał na obecnie obowiązujący
- XV- pocz. XVII w. – liczne pożary, epidemia dżumy, ograniczenie praw miasta za poparcie powstania czeskich stanów przeciw królowi Ferdynandowi I (1547) i wojna trzydziestoletnia (1618-1648) niszczą miasto
- XVII-XVIII – w rozwój miasta, powstanie wielu renesansowych i barokowych budowli oraz rzeźb
- 1780 – 3 października położenie kamienia węgielnego w obecności cesarza Józefa II pod budowę twierdzy w miejscowości Ples, ukończona w 1787; w 1791 miasto forteczne stało się wolnym miastem królewskim, a w 1793 za panowania cesarza Franciszka II forteca Ples zostaje przemianowana na Josefov, a 3 marca 1836 uzyskało herb miejski od cesarza austriackiego Ferdynanda I
- 1857 – 27 października otwarcie linii kolejowej do Pardubic
- 1888 – likwidacja twierdzy Josefov po wojnie z Prusami w 1866, zakończona wyburzeniem 4 bram
- XIX w. – rozwój przemysłu tekstylnego i skórzanego, po Wiośnie Ludów 1848 w twierdzy znajduje się ciężkie więzienie
- 1918 – 28 października powstaje Okręgowy Komitet Narodowy przejmujący władzę w mieście na rzecz państwa czechosłowackiego, w grudniu Jaroměř zostaje administracyjnie podporządkowany pod Dvůr Králové nad Labem
- 1939 – 15 marca wkroczenie niemieckich wojsk okupacyjnych do miasta
- 1945 – 8 maja pojawienie się w mieście oddziałów armii USA
- 1945-1960 – miasto powiatowe Jaromierz, w 1948 do Jaromierza przyłączono Josefov
[edytuj] Ważniejsze zabytki
[edytuj] Jaroměř
- gotycki kościół pw. św. Mikołaja z XIV/XV w. z barokowym ołtarzem, z dzwonnicą bramną nad polską drogą, przebudowany na pocz. XX w., w stylu tzw. gotyku jagiellońskiego
- kościół pw. św. Jakuba z XIV w., przebudoway w XVI w.
- barokowa rzeźba Kobieta Płacząca z 1730 autorstwa M. B. Brauna na jaromierskim cmentarzu
- barokowy Słup Mariański na rynku z lat 1723-1727 z warsztatu M. B. Brauna
- Dom Wenkowy z lat 1910-1911 projektu Josefa Gočára, pierwotnie dom towarowy w stylu wczesnego kubizmu, obecnie muzeum
- Teatr Miejski z lat 1901-1903 projektu J. Podhajského
- Teatr kukiełkowy z 1928 założony przez R. Boučka
- Skansen kolejowy Parowozownia Jaromierz przy stacji kolejowej w parowozowni z końca XIX w.
[edytuj] Jaroměř-Josefov
- kościół pw. Wniebowstąpienia Pańskiego z lat 1805-1811
- zespół budynków i umocnień Twierdza Josefov z końca XVIII w.
- bastion nr 1 twierdzy – lapidarium rzeźb M. B. Brauna ze Słupa Mariańskiego na rynku
- neorenesansowy Ratusz w Josefovie z lat 1883-1884 projektu A. Jenšovského
[edytuj] Związani z Jaromierzem
- Josef Gočár (1880-1945), czeski architekt
- Josef Šíma (1891-1971), czeski malarz
- Otakar Španiel (1881-1955), twórca wzorów pierwszych monet czechosłowackich, rektor ASP w Pradze
- Franciszek Czapek, powstaniec listopadowy, wspólnik Antoniego Patka
[edytuj] Linki zewnętrzne
Broumov • Dobruška • Dvůr Králové nad Labem • Hořice • Hradec Králové • Jaroměř • Jiczyn • Kostelec nad Orlicí • Náchod • Nová Paka • Nové Město nad Metují • Nový Bydžov • Rychnov nad Kněžnou • Trutnov • Vrchlabí
