Jan Twardowski (poeta)
Z Wikipedii
| ks. Jan Twardowski | |
 ks. Jan Twardowski, Warszawa, 2000 r. |
|
| Prawdziwe nazwisko | Jan Twardowski |
| Data i miejsce urodzenia | 1 czerwca 1915  Warszawa |
| Data i miejsce śmierci | 18 stycznia 2006 Warszawa |
| Narodowość | Polska |
| Dziedzina sztuki | literatura |
| Ważne dzieła | "Znaki ufności",
"Niebieskie okulary", "Który stwarzasz jagody", "Nie przyszedłem pana nawracać", "Patyki i Patyczki", |
Jan Twardowski (ur. 1 czerwca 1915 r. w Warszawie, zm. 18 stycznia 2006 r. w Warszawie) – ksiądz rzymskokatolicki, prałat honorowy Jego Świątobliwości (zob. też Familiares Jego Świątobliwości), poeta, przedstawiciel współczesnej liryki religijnej.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Uczęszczał do Gimnazjum im. Tadeusza Czackiego w Warszawie, maturę zdał w roku 1935. W 1937 r. ukazał się pierwszy tomik jego wierszy pt. Powrót Andersena nawiązujący do poetyki Skamandra. W tym samym roku rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, które ukończył dopiero po wojnie w 1947 r. W czasie II wojny światowej, podczas której zaginął cały jego wcześniejszy dorobek poetycki, był żołnierzem Armii Krajowej, uczestniczył w powstaniu warszawskim. Wskutek przeżyć wojennych, w tym zniszczenia jego domu rodzinnego, w 1943 r. postanowił zostać księdzem.
W trakcie wojny w marcu 1945 r. zaczął naukę w tajnym Seminarium Duchownym w Warszawie. Naukę w seminarium kontynuował z przerwami do 1948 r., kiedy to 4 lipca przyjął święcenia kapłańskie. W tym też roku uzyskał tytuł magistra filologii polskiej za pracę "Godzina myśli" Juliusza Słowackiego. Zaraz po studiach w seminarium przybył do parafii w Żbikowie k. Pruszkowa, gdzie był wikarym przez trzy lata. Zajmował się nauczaniem religii w szkole specjalnej. Od 1960 r. aż do emerytury był rektorem kościoła sióstr Wizytek w Warszawie, gdzie głosił kazania dla dzieci, którym później zadedykował m. in. zbiory: Zeszyt w kratkę oraz Patyki i patyczki.
Wcześniej, bo już pod koniec 1945 r., powrócił do publikowania wierszy. Jego twórczość trafiła wówczas m.in. na łamy Tygodnika Powszechnego. Wielką popularność przyniósł mu wydany w 1970 r. tom Znaki ufności. W 1980 roku uhonorowano Twardowskiego nagrodą PEN Clubu im. Roberta Gravesa za całokształt twórczości, w 1996 roku Orderem Uśmiechu, w 2000 roku nagrodą IKAR oraz Dziecięcą Nagrodą SERCA a rok później TOTUS, która zwana jest również "katolickim Noblem". W 1999 r. Katolicki Uniwersytet Lubelski przyznał mu tytuł doktora honoris causa.
Zmarł wieczorem 18 stycznia 2006 r. w Warszawie. Pochowany w krypcie dla zasłużonych Świątyni Opatrzności Bożej, zgodnie z życzeniem prymasa Polski kardynała Józefa Glempa, a wbrew ostatniej woli księdza Twardowskiego, który chciał być pochowany na warszawskich Powązkach.
[edytuj] Twórczość
Liryka księdza Twardowskiego traktuje zarówno o Bogu, jak i o ludziach. Dobrze widoczne są liczne odwołania i metafory dotyczące przyrody (także jako pochwała stworzenia). Wiersze tego autora często, poprzez apostrofy i inne środki stylistyczne, mają charakter modlitewny (np. słowa Boże po stokroć święty, Mocny i uśmiechnięty w "Suplikacjach").
[edytuj] Twórczość (wybór):
- Wiersze (1959, tom wydany wspólnie z książką poetycką ks. Pawła Heintscha)
- Znaki ufności (1970)
- Zeszyt w kratkę (1973)
- Poezje wybrane (1979)
- Niebieskie okulary (1980)
- Rachunek dla dorosłego (1982)
- Który stwarzasz jagody (1984, 1988)
- Na chwilę
- Święty gapa
- Na osiołku (1986)
- Nie przyszedłem pana nawracać (1986)
- Sumienie ruszyło (1989, 1990)
- Tak ludzka (1990)
- Stukam do nieba (1990)
- Nie bój się kochać (1991)
- Niecodziennik (1991)
- Nie martw się (1992)
- Tyle jeszcze nadziei (1993)
- Krzyżyk na drogę (1993)
- Elementarz księdza Twardowskiego dla najmłodszego, średniaka i starszego (2000)
- Pogodne spojrzenie (2003)
- Mimo Wszystko (2003)
- O spacerze po cmentarzu wojskowym
- O maluchach
[edytuj] Bibliografia
- Zaworska Helena, Jestem, bo Jesteś. Rozmowy z księdzem Twardowskim, Kraków 1999
- A. Iwanowska, Serdecznie niemodny i szczęśliwie zapóźniony Jan Twardowski w oczach własnych, recenzentów i czytelników, Poznań 2000
- J. Twardowski, Autobiografia. Myśli nie tylko o sobie. Tom I - Smak dzieciństwa, s. 80, Kraków 2006, ISBN 83-08-03926-X
- A. Sulikowski, Świat poetycki księdza Jana Twardowskiego, s. 313-332 [kalendarium], Lublin 1995
- Milena Kindziuk, Zgoda na świat z ks. Janem Twardowskim rozmawia Milena Kindziuk, s. 268, M Wydawnictwo 2001, Kraków, ISBN: 83-7221-228-7
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Fotografie ks. Twardowskiego
- Wszystkie artykuły prasowe o sporze dotyczącym praw autorskich do poezji księdza Jana Twardowskiego
- http://www.twardowski.poezja.eu - strona poświęcona ks. Janowi Twardowskiemu
- "Nie wolno zawłaszczać poezji ks. Twardowskiego" - wypowiedź Abpa J. Życińskiego
- "Targ o poetyckie strofy"; "Dziennik Zachodni", Katowice, 6.04.2007 r.
- "Dzieła księdza Twardowskiego"; "Dziennik Zachodni", Katowice, 13.04.2007 r.
- "Nieżyjący poeta pod ścisłą kontrolą" (teksty prasowe) - kwiecień 2007 r.
- Rozum spokorniał. Rozmowa Remigiusza Grzeli z ks. Janem Twardowskim
- Ks. Jan Twardowski (1915-2006) - Ludzie "Wprost"
- ks. Jan Twardowski - Wiersze, aforyzmy, złote myśli
- Ks. Jan Twardowski (1915-2006) - dodatek specjalny, "Gazeta Uniwersytecka", czerwiec 2006; Uniwersytet Śląski, Katowice
- Mariusz Kubik - Portrety pisarzy: Ks. Jan Twardowski, poeta "świętego luzu", "Gazeta Uniwersytecka UŚ", nr 6/73, marzec 2000; Uniwersytet Śląski, Katowice
- Marek Klecel, "Mistrz Jan Twardowski", "Nowy Dziennik" ("Przegląd Polski"), 24 grudnia 2004
- Anna Bernat, "Oaza księdza Twardowskiego", "Nowy Dziennik" ("Przegląd Polski"), 27 stycznia 2006
- ks. Jan Twardowski - Zbiór wierszy
- Wystawa pośmiertna przedstawiająca sylwetkę i twórczość wielkiego kapłana-poety
- Ks. Jan Twardowski o sobie; Opoka.org.pl
- Rozmowa z ks. Janem Twardowskim: Każdy powinien pamiętać, że Bóg chce wydobyć z nas dobro, nie zło. Anioł Stróż od moich wierszy, "Rzeczpospolita" nr 298, 21.12.2001
- Lektor (Tomasz Fiałkowski), "Ks. Jan Twardowski: Utwory zebrane 1–3", "Tygodnik Powszechny" Nr 22 (2760), 2 czerwca 2002
- Ryszarda L. Pelc, "Nie bądź pewny, że czas masz, bo pewność niepewna…", Polish Panorama Polska, Vol. 14, No. 6 (152)
- Ks. Adam Boniecki, "Odwrotnie. ks. Jan Twardowski (1915-2006)", Tygodnik Powszechny 5 (2951), 29 stycznia 2006
