Jan Kasprowicz

Z Wikipedii

Treść tego hasła może nie być zgodna z zasadami neutralnego punktu widzenia.

Kasprowicz w roku 1880...

...i w 1901

Sarkofag Kasprowicza na Harendzie

Jan Kasprowicz (ur. 12 grudnia 1860 w Szymborzu, zm. 1 sierpnia 1926 w Poroninie) – poeta, dramaturg, krytyk i tłumacz; czołowy przedstawiciel Młodej Polski.

Spis treści

1 Życiorys
2 Twórczość
- 2.1 Etapy twórczości
- 2.2 Utwory
3 Zobacz też
- 3.1 Linki zewnętrzne

[edytuj] Życiorys

Urodził się w Szymborzu pod Inowrocławiem w biednej rodzinie chłopskiej. Od 1870 uczył się w pruskich gimnazjach w Inowrocławiu, Poznaniu, Opolu, Raciborzu w latach 1882-1883, w 1884 otrzymał maturę w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Studiował filozofię i literaturoznawstwo na niemieckich uniwersytetach w Lipsku oraz we Wrocławiu. Podczas studiów uprawiał publicystykę i poezję, współpracując z różnymi polskimi czasopismami. Za działalność w kółkach socjalistycznych był dwukrotnie aresztowany przez pruską policję i osadzony na pół roku w więzieniu.

W 1886 ożenił się ze starszą od siebie Teodozją Szymańską, jednak po kilku miesiącach małżeństwo rozpadło się.

Po zwolnieniu z więzienia, w wieku 28 lat przeniósł się do Lwowa, gdzie spędził kolejne 35 lat życia. Zajmował się dziennikarstwem oraz publicystyką społeczną, krytycznoliteracką i teatralną, pracując przez dwa lata w redakcji dziennika Kurier Polski i przez kolejne cztery (1902-1906) w redakcji dziennika Słowo Polskie. Równocześnie – niezwykle wydajnie – pracował zarówno naukowo, jak i literacko, tworząc swą wielką poezję.

W 1904 doktoryzował się na Uniwersytecie Lwowskim na podstawie rozprawy Liryka Teofila Lenartowicza. W 1909 na Uniwersytecie Lwowskim objął katedrę literatury porównawczej, specjalnie dla niego utworzoną.

Jako samouk opanował w stopniu doskonałym klasyczną łacinę i grekę oraz francuski i angielski. Jego dziełem są liczne przekłady i krytyczne wydania wielkich dzieł literatury:

greckiej (Ajschylos, Eurypides),
angielskiej (Szekspir, Marlowe, Byron, Shelley, Keats, Tagore, Swinburne, Wilde i in.),
niemieckiej (Goethe, Schiller),
francuskiej (Vauvenargues, Bertrand, Rimbaud, Maeterlinck),
włoskiej (d'Annunzio),
norweskiej (Ibsen),
holenderskiej (Heijermans).

Był tytanem pracy. Natura obdarzyła go wyjątkowym zdrowiem i silną postawą. Stanisław Lem pisał o nim: Miał w całej swej postaci oryginalność literackiego cygana, ruchliwość dziennikarza, którym na długi okres zrobiła go konieczność zarobkowania, humor dobrego kompana i – wówczas już – powagę profesorską. Bywał – z licznym gronem przyjaciół – częstym gościem knajp i winiarni Lwowa, szczególnie zaś upodobał sobie sławny skład win i winiarnię Stadtmuellera w Rynku pod numerem 34.

W 1899 przeżył dramatyczne odejście swej drugiej żony – Jadwigi z Gąsowskich – z przygarniętym do mieszkania Stanisławem Przybyszewskim. Jadwiga pozostawiła Kasprowiczowi dwie córki: Annę i Janinę. W 1911 Kasprowicz ożenił się ponownie ze znacznie młodszą, poznaną we Włoszech, podczas jednej z podróży artystycznych, 19-letnią córką carskiego generała, Marią Bunin, pieszczotliwie nazywaną Marusią.

W latach 1921-1922 był rektorem Uniwersytetu Jana Kazimierza.

W ostatnim dwudziestoleciu swego życia coraz silniej wiązał się z Tatrami. W 1923 r. osiedlił się ostatecznie w willi "Harenda" między Poroninem a Zakopanem, gdzie zmarł 1 sierpnia 1926. W 1933 roku przeniesiono trumnę ze szczątkami Kasprowicza do mauzoleum na Harendę ze starego cmentarza w Zakopanem.

Kasprowicz, obraz Franciszka Krakowskiego

[edytuj] Twórczość

[edytuj] Etapy twórczości

Działalność Jana Kasprowicza można podzielić na etapy, które charakteryzowały się fascynacją określonymi kierunkami poetyckimi. Chronologicznie uszeregowane etapy twórczości Kasprowicza: