Ireneusz Wierzejewski

Z Wikipedii

Ireneusz Wierzejewski (ur. 23 marca 1881 w Kozłowie-zm. 8 marca 1930 w Warszawie) - polski ortopeda, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, polityk, senator II RP, generał brygady Wojska Polskiego.

Urodził się w rodzinie leśniczego Władysława oraz Marii z domu Mojzykiewicz. Maturę zdał w Gimnazjum Bergera w Poznaniu, a następnie przez rok pracował w fabryce Cegielskiego. Począwszy od 1903 roku studiował medycynę w Gryfii, Berlinie, Würzburgu oraz Monachium. Przez cały okres studiów działał w organizacjach filaretów. Dyplom otrzymał w 1908 w Monachium. Początkowo pracował w sanatoriach, a następnie klinice chirurgii i ortopedii w Monachium. W 1909 został asystentem w Berlińsko-Brandemburskim Zakładzie Leczniczo-Wychowawczym dla Kalek w Berlinie. W 1910 uzyskał w Lipsku tytuł doktora za pracę O wrodzonym ubytku kości łokciowej. W 1911 przeniósł się do Poznania, gdzie objął stanowisko dyrektora i naczelnego lekarza w powstającym Poznańskim Zakładzie Ortopedycznym im. Gąsiorowskich, pierwszym szpitalu ortopedycznym na ziemiach polskich. Zakład ostatecznie otwarto w 1913 roku.

Gdy wybuchła I wojna światowa niemieckie ministerstwo obrony mianowało Wierzejewskiego doradczym ortopedą przy V Korpusie. Piastując to stanowisko kierował szpitalem specjalizując się w leczeniu amputacji i urazów szczękowych. Sam Wierzejewski specjalizował się natomiast w leczeniu postrzałowych uszkodzeń nerwów obwodowych zostając światowym autorytetem w tej dziedzinie.

Począwszy od listopada 1918 stał na czele lekarsko-wojskowej organizacji związanej z POW. W tym okresie kierował również założonym przez siebie Towarzystwem Czerwonego Krzyża w Poznaniu. Jego działania sprawiły również że w 1918 zapobiegł ewakuacji z Poznania zapasów medycznych w głąb Rzeszy. W momencie wybuchu powstania wielkopolskiego stanął na czele akcji pomocy medycznej w Poznaniu. W późniejszym okresie Komisariat NRL mianował go naczelnym lekarzem armii wielkopolskiej, a 8 maja 1919 awansował go do stopnia generała-podporucznika. Podczas powstania odpowiadał za organizację korpusu sanitarnego.

W 1921 Rada Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego doktorowi Wierzejewskiemu zleciła zorganizowanie pierwszej w kraju kliniki ortopedii. W 1922 Wierzejewski uzyskał habilitację, a w 1923 Uniwersytet Poznański mianował go profesorem nadzwyczajnym. W 1928 założył Polskie Towarzystwo Ortopedyczne oraz zorganizował jego pierwszy zjazd w Poznaniu. Założył również, i był redaktorem naczelnym (do 1930) czasopisma Chirurgia Narządów Ruchu i Ortopedia Polska. Był również członkiem-założycielem Towarzystwa Chirurgów i Ortopedów Polski Zachodniej. Opublikował około 30 prac, oraz skonstruował aparat subluksacyjny do usuwania nadwichnięć w stawie kolanowym.

Na Uniwersytecie Poznańskim był pierwszym seniorem i kuratorem korporacji Chrobria. Przez wiele lat był również prezesem Towarzystwa Śpiewaczego "Echo". Założył także poradnię sportowo-lekarska, którą kierował do 1928 roku.

W 1928 został wybrany senatorem z okręgu poznańskiego. W parlamencie należał do BBWR, stanął również na czele Komitetu Regionalnego Narodowo-Państwowego Bloku Współpracy z Rządem w Wielkopolsce, przewodniczył również Zarządowi Wojewódzkiemu Federacji Polskich Związków Obrony Ojczyzny a także należał do sanacyjnego Związku Oficerów Rezerwy.

Po śmierci pochowano go a Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan na Wzgórzu Świętego Wojciecha w Poznaniu.

Nazywany ojcem polskiej ortopedii, pozostawił po sobie wybitnych uczniów takich jak Franciszek Raszeja i Wiktor Dega, którzy kontynuowali jego dzieło. Jego imię nosi Wielkopolskie Centrum Ortopedii i Chirurgii Urazowej przy ul. Gąsiorowskich w Poznaniu.

[edytuj] Źródła:

• Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione, s. 181.
• Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08262-6, s. 348.