Ignacy Schwarzbart
Z Wikipedii
Ignacy Izaak Schwarzbart (w bibliogr. także: Schwartzbart, Szwarcbart, imiona w bibliogr. ang. i hebr.: Ignac Itzchak), ur. 13 listopada 1888 w Chrzanowie, zm. 26 kwietnia 1961 w Nowym Jorku - działacz syjonistyczny, adwokat, członek Rady Narodowej RP na uchodźstwie.
[edytuj] Biografia
Urodził się w żydowskiej rodzinie chrzanowskiej. Ojciec był właścicielem tawerny, matka zajmowała się domem i prowadziła działalność charytatywną. Uczęszczał do austriackiego gimnazjum, a następnie studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim. Uzyskał tytuł doktora. W roku 1911 wybrany został przewodniczącym akademickiej syjonistycznej organizacji Haszachar. Podczas I wojny światowej był oficerem austriackim i sędzią w sądach wojskowych, po wojnie nie przyjęto go w szeregi wojska polskiego ze względu na pochodzenie.
Uczestniczył w powoływaniu żydowskiej rady narodowej w Krakowie. W 1921 został redaktorem naczelnym Nowego Dziennika, wydawanego w Krakowie przez społeczność żydowską. Współpracował z redakcjami pism Chwila (we Lwowie) i Moment (w Warszawie). Opowiadał się za porozumieniem ludności żydowskiej z każdą polską władzą. Zasiadł w radzie administracyjnej Światowego Kongresu Żydów. W roku 1938 został wybrany posłem na Sejm RP, należał do Koła Żydowskiego. Mimo popierania utworzenia żydowskiego państwa, dążył też do poprawy sytuacji Żydów w Polsce, rozumiejąc, że znaczna ich część nie będzie chciała wyemigrować.
Wkrótce po wybuchu II wojny światowej ewakuował się do Rumunii. Od 1940 do 1945 roku Schwarzbart należał do Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej na obczyźnie (najpierw we Francji, następnie w Anglii) jako reprezentant ludności żydowskiej. Usiłował organizować pomoc dla Żydów prześladowanych pod okupacją niemiecką. Po wojnie, w 1946 roku wyjechał do USA i zaangażował się w działalność międzynarodowych organizacji żydowskich.
W instytucie Yad Vashem znajduje się kolekcja około 300 teczek związanych z działalnością Schwarzbarta.
[edytuj] Bibliografia
- Dariusz Stola, Nadzieja i Zagłada. Ignacy Schwarzbart - żydowski przedstawiciel w Radzie Narodowej RP (1940-1945), Warszawa 1995