Hałda
Z Wikipedii
Zasugerowano, aby ten artykuł zintegrować z artykułem Hałda (archeologia). (dyskusja) |
Hałda, zwałowisko (śl. houda, berga) - antropogeniczna forma ukształtowania powierzchni ziemi, wysypisko skały płonnej lub stałych odpadów przemysłowych (popiół, żużel) powstających w wyniku eksploatacji kopalin lub przerobu surowców w zakładach przemysłowych wydobycia i przetwórstwa węgla oraz rud metali, a także w zakładach związanych z energetyką. Hałdy są nieużytkami lub są usypane z nieposzukiwanych surowców i większość z nich stanowi zagrożenie dla środowiska naturalnego przez wiele lat, z tego względu prowadzona jest ich rekultywacja i zagospodarowanie, w celu ograniczenia ich negatywnego oddziaływania.
Na nowo usypywanych hałdach, za pomocą nowych metod, skała płonna jest lepiej odsiana od pozostałości węgla, wysypywany materiał zostaje sprasowany, działalności te zabezpieczają przed samozapłonem, występującym na starych hałdach. Obecnie prowadzi się działania prowadzące do uzyskania gleby (czasami usypuje się wierzchnią warstwę), kanałami deszczowymi odprowadza wodę chroniąc przed jej wypłukaniem. Następną czynnością jest zasianie trawy, po minięciu odpowiedniego okresu hałda zostaje zalesiona. Hałdy nie można zalesiać od razu, bowiem korzenie drzew prowadzą do rozluźnienia i napowietrzenia materiału, co w konsekwencji zwiększa niebezpieczeństwo samozapłonu.
W Polsce najwięcej hałd występuje na Górnym Śląsku (do największych zaliczają się hałdy m.in. w Czerwionce-Leszczynach, Łaziskach Górnych i Rydułtowach). Najwyższe wzniesienie w Polsce środkowej to hałda Góra Kamieńska.
Hałdy - poza negatywnym znaczeniem dla środowiska - z drugiej strony stanowią siedlisko wielu gatunków roślin, w tym dużej liczby chronionych m.in. z rodz. storczykowatych.
[edytuj] Zobacz też
- Góra Kamieńska
- Hałda Skalny w Łaziskach Górnych
- Hałda w Rydułtowach