Grębałów

Z Wikipedii

Grębałów - historyczny obszar Krakowa wchodzący w skład Dzielnicy XVII Wzgórza Krzesławickie, dawna wieś. Osiedle Grębałów jest obecnie osiedlem mieszkalnym. Zabudowa nie jest zbyt zróżnicowana. Prawie cały teren pokryty jest domkami jednorodzinnymi. Niewiele wprawdzie pozostało już z dawnej wsi, aczkolwiek poniektórzy mieszkańcy posiadają własne, małe, prywatne gospodarstwa o wielkości nie przekraczającej 0,5 ha. Na tych terenach ludzie głównie zajmują się hodowlą drobiu i w znacznej mniejszej części bydła.

Ośrodki kultury i sportu:

Klub Ośrodka Kultury Kraków Nowa-Huta - Dukat,
Siedziba i stadion KS Grębałowianka.

Na terenie dzielnicy znajduje sie także Cmentarz Grębałów.

Zabytki:

Fort Grębałów - Fort 49 1/4 Grębałów powstał w latach 1897 – 1899. Brał on udział w walkach podczas I wojny światowej w czasie tzw. pierwszej bitwy o Kraków. Pomysłodawcą i projektantem był austriacki nadporucznik sztabu fortyfikacji Maurycy Brenner.

Wyposażenie fortu: Oryginalnej konstrukcji tradytor składający się z czterech stanowisk strzelniczych zabezpieczających wejście od frontu. Kazamaty pancerne umożliwiały flankowanie przeciwnika od strony wschodniej. Kaponiera grodzona w naturalnym, przeprofilowanym jarze, która tworzyła ogniową przegrodę blokującą jar. Dach kaponiery był broniony drutem kolczastym, a przejście do samej konstrukcji prowadziło podziemną poterną. Obecnie nie istnieją już asymetrycznie rozstawione, 4 obrotowe wieże pancerne i wieża obserwacyjna; pozostały po nich zaślepione otwory, przykryte ich blaszaną rekonstrukcją.

Uzbrojenie Fortu: 4 armaty M.94 kalibru 8 cm w wieżach pancernych koszar, 4 armaty do strzelnic minimalnych 8 cm na lawecie M.94 w kazamatach pancernych tradytora oraz około 17 karabinów maszynowych; obronę bliską zabezpieczała galeria strzelecka dla piechoty. W skład załogi wchodziło 50 oficerów(w tym lekarz) oraz 184 żołnierzy.

Krótka Historia: W latach 1918 - 1919, działa Fortu posłużyły do uzbrojenia polskich pociągów pancernych wyruszających na front ukraiński.Od 1919 do 1939 roku Fort był elementem tzw. Obozu Warownego Kraków. Podczas II wojny światowej wykorzystywany był jako magazyn Wehrmachtu, w roku 1944 włączony przez Niemców do systemu otaczającego Kraków tzw. linii Henryka. Od 1998 roku Fort ma właściciela: Ognisko TKKF Przyjaciel Konika; propaguje prowadzoną tu szkółkę jeżdziecką dla dzieci i młodzieży.