Franciszek Niepokólczycki
Z Wikipedii
| Franciszek Niepokólczycki | |
|---|---|
| Teodor | |
 |
|
| Życie |  pułkownik |
| Data urodzenia | 27 października 1900 Żytomierz |
| Data śmierci | 11 czerwca 1974 Warszawa |
| Kariera | |
| W służbie od | |
| Pełniona funkcja | prezes ZG WiN, z-ca komendanta Kedywu |
| Główne wojny i bitwy | wojna obronna 1939r., II wojna światowa, powstanie warszawskie |
| Odznaczenia | |
    |
|
Franciszek Niepokólczycki, ps. Teodor, Szubert, Franek, Żejmian, Halny (ur. 27 października 1900 w Żytomierzu, zm. 11 czerwca 1974 w Warszawie. ) – polski wojskowy, oficer WP, żołnierz Armii Krajowej i powojennego podziemia antykomunistycznego. Prezes WiN, więzień polityczny w okresie stalinowskim.
Od listopada 1918 był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej w Żytomierzu ( KN-3 ). Podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920 walczył w oddziałach partyzanckich. W Wojsku Polskim służył od 1922, uzyskując przed wojną stopień majora. Brał udział w wojnie obronnej 1939 jako dowódca 60. Batalionu Saperów w składzie Armii "Modlin".
Po upadku Polski działał w konspiracji. Już 27 września 1939 przystąpił do Służby Zwycięstwu Polski, następnie w Związku Walki Zbrojnej. W 1940 został dowódcą Związku Odwetu ZWZ, zajmującego się walką bieżącą i sabotażem. W 1941 został mianowany podpułkownikiem. Współorganizował następnie Kedyw Armii Krajowej, a w 1943 został zastępcą komendanta Kedywu ("Nila" Fieldorfa). Walczył w powstaniu warszawskim jako szef Wydziału Saperów Oddziału III Komendy Głównej AK, w stopniu pułkownika. Po kapitulacji powstania trafił do niewoli i do stycznia 1945 przebywał w Oflagu II C Woldenberg.
Po powrocie do Polski kontynuował działalność konspiracyjną, przeciw władzom komunistycznym. Pełnił funkcję zastępcy komendanta Obszaru "Południe" w Delegaturze Sił Zbrojnych, płk. Antoniego Sanojcy, a następnie prezesa Obszaru Południowego WiN. Od listopada 1945 był prezesem Zarządu Głównego WiN. Jako prezes WiN uznał zwierzchnictwo Rządu RP i podjął decyzję o rozszerzeniu działalności wywiadowczej dla potrzeb Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie. Doprowadził do rozkwitu organizacji i przygotował Zrzeszenie do ewentualnej legalizacji.
22 października 1946 został aresztowany w Krakowie przez Urząd Bezpieczeństwa, rok później w procesie ZG WiN skazany na karę śmierci, zamienioną następnie na karę dożywotniego więzienia. Został zwolniony z więzienia po "odwilży" politycznej w grudniu 1956. Pracował następnie w spółdzielczości.
Był odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari (1944), Krzyżem Walecznych (czterokrotnie), Krzyżem Niepodległości (1931) i Srebrnym Krzyżem Zasługi (1928).
