Danuta Mostwin

Z Wikipedii

Danuta Mostwin (ur. 31 sierpnia 1921 r. w Lublinie), polska powieściopisarka, nowelistka i socjolog.

Córka Józefa Tadeusza Pietruszewskiego, oficera Wojska Polskiego i Ireny Bronisławy Paździor. W młodości przeprowadziła się do Warszawy, gdzie uczęszczała do gimnazjum im. Emilii Plater. Debiutowała w 1939 r. wierszem pt. "Junacy", opublikowanym w warszawskim piśmie "Lech" (nr 6/7). W czasie okupacji hitlerowskiej rozpoczęła studia medycyny w Szkole Zawodowej dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego Jana Zaorskiego oraz na tajnym Uniwersytecie Warszawskim. Podczas powstania warszawskiego była sanitariuszką i służyła w Armii Krajowej. W mieszkaniu, które zajmowała wraz z matką, na Saskiej Kępie, przy ul. Francuskiej 12, mieścił się punkt przerzutowy dla "cichociemnych" kurierów Rządu Polskiego w Londynie, których jej matka była opiekunką.

W lutym 1945 r. poślubiła Stanisława Edwarda Bask-Mostwina, kuriera polskiego rządu londyńskiego, z wykształcenia prawnika. W grudniu 1945 r. przez Czechosłowację, Niemcy, Belgię i Francję dotarła do Szkocji i podjęła w Edynburgu studia medyczne w Paderewski Hospital School of Medicine (absolutorium w 1948 r.). W 1951 r. wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych. W 1956 r. podjęła pracę jako social worker w Departamencie Opieki Społecznej miasta Baltimore (stan Maryland). W 1957 r. została studentką w National Catholic School of Social Service na Uniwersytecie Katolickim w Waszyngtonie. Pracując i studiując jednocześnie, uzyskała dyplom magistra (MSW) ze specjalizacją w pracy klinicznej.

Od połowy lat 50. ogłaszała artykuły i drobne opowiadania na łamach wydawanego w Nowym Jorku dziennika "Nowy Świat", następnie w "Związkowcu" (Toronto, od 1956 r.), londyńskich "Wiadomościach" (1957-1981, z przerwami), paryskiej "Kulturze" (1958-1983, z przerwami), "Zeszytach Historycznych" (1994-1997), "Tygodniu Polskim" (Londyn), "Środzie Literackiej" (Londyn), "Ostatnich Wiadomościach" (pismo Oddziałów Wartowniczych w Mannheim).

W 1967 r. otrzymała stypendium państwowe (National Institute of Mental Health) na dwuletnie studia doktorskie w dziale social workna Uniwersyetcie Columbia w Nowym Jorku. W tymże roku została członkiem Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie. Jej doktorat (obrona w 1971 r.) nosił tytuł: The transplanted family. A study of social adjustment of the Polish immigrant family to The United States after The Second World War. W latach 1969-1980 była profesorem social work i zdrowia psychicznego rodziny w National Catholic School of Social Service na Uniwersytecie Katolickim w Waszyngtonie. Prowadziła jednocześnie klinikę zdrowia psychicznego rodziny na oddziale psychiatrycznym szpitala Johna Hopkinsa w Baltimore i w szpitalu psychiatrycznym Spring Grove.

W 1980 r. zorganizowała specjalizację zdrowia psychicznego rodziny w departamencie psychologii Loyola College w Baltimore i ośrodek kliniczny Family Mental Health Center, którym kierowała do przejścia na emeryturę (1987 r.).

Otrzymała szereg nagród i wyróżnień, m.in. Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie (Londyn 1965; za powieść Olivia); Fundacji Kościuszkowskiej (Nowy Jork, 1971; za pracę doktorską); im. Anny Godlewskiej (Szwajcaria 1974; za całokształt twórczości); im. Włodzimierza Pietrzaka (1987; "za twórczość literacką na emigracji o Polakach i Polsce"); im. Bolesława Prusa (Lublin 1990, "za powieści Cień księdza Piotra i Szmaragdowa zjawa, będące artystyczną kreacją epickiego obrazu losów polskiej inteligencji od czasów powstania styczniowego aż po I wojnę światową"), "Wiadomości" (Londyn), Światowej Federacji Stowarzyszenia Polskich Kombatantów (Londyn 1993; za powieść Tajemnica zwyciężonych); Fundacji im. Turzańskich w Kanadzie (1995). Przedstawiana przez międzynarodowy komitet polsko-amerykański do literackiej Nagrody Nobla 2006.

Członek honorowy Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Mieszka w Stanach Zjednoczonych, w Baltimore.

[edytuj] Twórczość

• Nie zapomnij Paulino (powieść drukowana w 1956 r. na łamach "Ostatnich Wiadomości" w Mannheim)
• Dom starej lady (powieść; Veritas, Londyn 1958)
• Ameryko! Ameryko! (powieść; Instytut Literacki, Paryż 1961; Wydawnictwo Pax 1981; Oficyna Wydawnicza Kucharski 2004)
• Asteroidy (opowiadania; Polska Fundacja Kulturalna, Londyn 1965)
• Olivia (powieść; Instytut Literacki, Paryż 1965)
• Ja za wodą, ty za wodą (powieść; Instytut Literacki, Paryż 1972)
• Odchodzą moi synowie (powieść; Polska Fundacja Kulturalna 1977; Wyd. Polonia 1989)
• The transplanted family. A study of social adjustment of the Polish immigrant family to The United States after The Second World War (praca naukowa; Arno Press, Nowy Jork 1980)
• American families of East European heritage. A capitol seminar on the family sponsored by the American Family Institute (praca naukowa; Waszyngton 1980)
• Social dimenssion of family treatment (praca naukowa; National Association of Social Workers, Waszyngton 1980)
• Cień księdza Piotra (powieść; Wyd. Pax 1985; Oficyna Wydawnicza Kucharski 2004)
• Trzecia wartość. O formowaniu się nowej tożsamości polskiego emigranta w Ameryce (praca naukowa; Wydanictwo KUL 1985, 1995)
• Szmaragdowa zjawa (powieść; Wyd. Pax 1988; Oficyna Wydawnicza Kucharski 2004)
• Emgranci polscy w USA (Wydawnictwo KUL 1991)
• Przestrzeń życiowa rodziny. Ekologiczny model terapii rodziny w stanie kryzysu (Wydawnictwo Synapsis 1992)
• Tajemnica zwyciężonych (powieść; Polska Fundacja Kulturalna 1992; Oficyna Wydawnicza Kucharski 2005)
• Odkrywanie Ameryki (opowiadania; Norbertinum 1992)
• Nie ma domu (Norbertinum 1996; Oficyna Wydawnicza Kucharski 2005)
• Testaments.Two Novellas of Emigration and Exile (opowiadania; USA 2005)
• Ptaki (Oficyna Wydawnicza Kucharski 2005)
• Magda (Oficyna Wydawnicza Kucharski 2006)

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Sylwetka Danuty Mostwin na stronie internetowej Oficyny Wydawniczej Kucharski
• Danuta Mostwin, Adama Mickiewicza epizod amerykański (Fragmenty, dokonczenie), Przegląd Polski (Nowy Jork), 19. 07. 2002 r.
• Danuta Mostwin, Trzy życzenia, Przegląd Polski (Nowy Jork), 6. 02. 2004 r.
• Alina Kochańczyk, Nie tylko kobiety. Lubelska edycja "Pism" Danuty Mostwin, "Akcent" nr 3-4/2004)
• O emigracji inaczej - rozmowa z Danutą Mostwin ("Świecie Nasz", 27. 02. 2005 r.)