Czepiec (nakrycie głowy)
Z Wikipedii
Czepiec lub czepek – w dawnych czasach kobiece nakrycie głowy, element stroju ludowego, szlacheckiego i mieszczańskiego. Był noszony zarówno w wersji domowej jak i wyjściowej. Zdobiony był falbankami, koronkami, często posiadał dodatkowo małą pelerynkę okrywającą ramiona.
Czepiec był nakryciem głowy kobiet zamężnych. W dniu ślubu o północy w trakcie obrządku zwanego oczepinami panna młoda otrzymywała czepiec od starszej kobiety, zwykle matki chrzestnej, i od tej pory nie chodziła już z gołą głową. Zwyczaj oczepin przetrwał do dziś i jest częstym elementem przyjęcia weselnego zarówno na wsi, jak i w mieście, jednak tylko w wymiarze symbolicznym.
W XIX wieku wielkość czepca zaczęła się wyraźnie zmniejszać, znikły falbanki i marszczenia, a pojawiły się małe płaskie czepki przypominające naleśnik, uszyte z wstążek i koronek. W końcu jedynym śladem dawnego czepca stał się upięty na czubku głowy pukiel z wstążek. Kobiety wolały nosić coraz modniejsze kapelusze, jednak jeszcze na początku XX wieku starsze matrony, tradycjonalistki, nadal zakładały koronkowe, wiązane pod brodą, czepki. Jeśli starsza pani była wdową, to przez rok nosiła czarny wdowi czepiec z dwoma welonami. Jeden osłaniał twarz, drugi spływał na plecy, sięgając czasami aż do ziemi.
[edytuj] Galeria
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
[edytuj] Czepek nocny
Szyty był najczęściej z białego płótna, tak jak bielizna, i zakładany na noc do spania. Pełnił dwie funkcje: przede wszystkim chronił przed chłodem w słabo ogrzewanych dworach czy mieszkaniach w mieście, a ponadto chronił pościel przed zabrudzeniem. Starsze panie często farbowały siwiejące włosy wyciągiem z włoskiego orzecha, który zostawiał trudno usuwalne plamy. Męskim odpowiednikiem czepka nocnego była szlafmyca (niem. Schlafmütze). Głęboko wciśnięta na czoło z długim spiczastym końcem przypominała czapkę św. Mikołaja, tyle że białego koloru. Zwyczaj spania w szlafmycy zanikł na początku XX wieku.
[edytuj] Źródło
- Małgorzata Szubert: Leksykon rzeczy minionych i przemijających. Warszawa: Muza SA, 2003. ISBN 83-7319-138-0.
