Cezar Borgia
Z Wikipedii
Cezar Borgia | |
Urodzony | 13 września 1475 lub 1476 r. |
Zmarł | 12 marca 1507 r. |
Kolekcja cytatów w Wikicytatach |
Cezar Borgia (ur. 13 września 1475 r. lub 1476 r., zm. 12 marca 1507 r.), syn papieża Aleksandra VI. Kardynał (bez święceń), później włoski polityk i kondotier, książę Romanii, pierwowzór postaci Księcia Machiavellego.
Spis treści |
[edytuj] Wczesne lata
Jego matką była Vanozza Cattanei. Cezar miał dwóch braci - Juana i Joffre oraz siostrę - Lukrecję. Przeznaczony pierwotnie przez ojca do kariery duchownej, dzięki jego poparciu został w wieku 17 lat kardynałem.
Papież Aleksander VI wiązał nadzieje na ugruntowanie potęgi rodu Borgiów ze swoim najstarszym synem, Juanem, którego wcześniej mianował dowódcą armii papieskiej. Jednak 14 czerwca 1497 roku Juan został zamordowany w niewyjaśnionych okolicznościach, a Cezar, który wkrótce potem zrezygnował z kapelusza kardynalskiego, objął jego stanowisko - został kondotierem. Niecały tydzień później król Francji, Ludwik XII, uczynił Cezara księciem Valentinois, zaś 12 maja 1499 roku Cezar ożenił się z Carlottą d'Albert, siostrą króla Nawarry - Jana III .
[edytuj] Kariera wojskowa
Mając poparcie ojca i króla Francji, Cezar snuł własne plany zjednoczenia Włoch. Wysłany przez Aleksandra VI z misją podporządkowania miast Romanii w centralnej Italii przeprowadził w okresie od listopada 1499 do maja 1501 dwie kampanie, w trakcie których podbił Imolę, Forli, Rimini i Faenzę. W ciągu kolejnych kampanii opanował Piombino i planował zajęcie Florencji – na przeszkodzie stanęła interwencja Ludwika XII, który obawiał się wzrostu potęgi Cezara w Środkowej Italii i nakazał mu wycofanie wojsk.
Wiadomo, że w latach 1501–1502 dla Cezara pracował Leonardo da Vinci, pomagając mu w zdobywaniu, a następnie fortyfikowaniu zdobytych twierdz.
Jako polityk Cezar Borgia nie cofał się przed łamaniem podpisanych traktatów, gwałtem i zbrodnią, jeśli miało to prowadzić do zamierzonego celu. Wzorował się tu na wielkich postaciach Starożytności, którzy postępując podobnie osiągali swe cele.
[edytuj] Niepowodzenia po śmierci ojca
Siła Cezara w zbyt wielkiej mierze zależała od wpływów ojca. Gdy ten zmarł 18 sierpnia 1503 roku, Cezar starał się doprowadzić do wyboru następcy, który byłby przynajmniej neutralny wobec jego starań o stworzenie własnego państwa w Środkowych Włoszech. Jego wybór padł na kardynała Piccolominiego, który dzięki jego poparciu został wybrany papieżem - jednak zmarł 18 października (niecały miesiąc po wyborze dokonanym 22 września). Cezar zmuszony był teraz poprzeć kardynała Giuliano della Rovere, który obiecał, że pozwoli mu zachować wszystkie jego tytuły i dobra. Della Rovere zwiódł go jednak i okazał się jego najzacieklejszym wrogiem.
Na domiar złego, w momencie konklawe Cezar był chory i całkiem nie panował nad sytuacją; miał powiedzieć Machiavellemu: Przewidziałem i zaplanowałem wszystko, tylko nie to, że w momencie wyboru papieża sam będę umierający. 1 listopada nowy papież kazał aresztować Borgię, który w tym czasie przebywał poza Rzymem. 25 października Cezar został aresztowany i umieszczony w hiszpańskim więzieniu. Uciekł stamtąd dwa lata później i schronił się na dworze szwagra - Jana III, króla Nawarry.
Zginął 12 marca 1507 roku podczas oblężenia Viany, w Nawarze.
[edytuj] Potomstwo
Ze swoją żoną Carlotą d'Albret, Cezar miał jedynie córkę:
- Ludwikę Borgię (1500-1553), żonę Ludwika II de La Tremouille, zarządcy Burgundii, potem Filipa de Burbon, pana Busset.
Cezar był ojcem co najmniej 11 nieślubnych dzieci, które miał z różnymi kobietami. Jednym z jego synów był Girolamo Borgia, mąż Izabeli, hrabiny Carpi, a córką - Lukrecja Borgia, która po śmierci ojca przeniosła się do Ferrary - na dwór swojej ciotki-imienniczki - Lukrecji Borgii.
Według pierwszej bulli papieskiej papieża Aleksandra VI, Cezar był ojcem Giovanniego Borgii. Potem druga bulla podawał, że ojcem Giovanniego jest sam papież, ale w najprawdopodobniej Giovanni był nieślubnym synem siostry Cezara - Lukrecji.
[edytuj] Ciekawostki
Dewizą Cezara było: "Aut Caesar aut nihil (łac. (być) Cezarem albo nikim)". Cezar jest jednym z bohaterów powieści Mario Puzo pt. Rodzina Borgiów.