Browar Kraków
Z Wikipedii
Browar Kraków (początkowo Browar Johna, później Browar Krakowski i Fabryka Przetworów Słodowych J. Götza) – browar, który funkcjonował w Krakowie w latach 1840-2001. Znajduje się przy ul. Lubicz 13-17 i otoczony jest ogrodem kościoła jezuitów, linią kolejową i ul. Strzelecką.
Budynek browaru został wzniesiony w 1840 r. w stylu eklektycznym dla Rudolfa Jennego, a po jego śmierci w 1853 r. stał się własnością jego zięcia – Juliusza Augusta Johna, a od 1879 r. jego synów: Alfreda i Hugona. Tzw. Browar Johna był największym browarem w Krakowie, a potem w całej Galicji i słynął z produkcji dobrego piwa nagrodzonego wieloma krajowymi medalami i nagrodami. W tym okresie kompleks browarowy został bogato rozbudowany.
W 1904 r. bracia John sprzedali browar baronowi Janowi Götz-Okocimskiemu i zmienił on nazwę na Browar Krakowski i Fabryka Przetworów Słodowych J. Götza. W tym okresie browar został zmodernizowany, niestety w 1930 r. nastąpił wielki kryzys gospodarczy który spowodował spadek popytu na piwo. W 1931 r. zmarł Jan Götz, a własność browaru przeszła na jego syna – Antoniego. W 1936 r. w wyniku strajku pracowników i zatrzymania produkcji, browar stracił wielu odbiorców.
Podczas II wojny światowej browar uległ niewielkim zniszczeniom i wznowił produkcję pod koniec 1945 r. Zarządzał nim wówczas Juliusz Komornicki, członek rodziny Götzów.
W 1946 r. nastąpiła nacjonalizacja browaru i zaczął on funkcjonować jako Browar Kraków podporządkowany Centralnemu Zarządowi Przemysłu Fermentacyjnego w Zabrzu. W 1951 r. powstały tu Krakowskie Zakłady Piwowarsko-Słodownicze. W latach 1955-68 przeprowadzono gruntowną modernizację browaru. Po likwidacji Krakowskich Zakładów Piwowarsko-Słodowniczych w 1968 r. browar wszedł w skład Zakładów Piwowarskich w Okocimiu. Przeprowadzono wówczas kolejne modernizacje – zbudowano jedną z pierwszych w Polsce warzelni blokowych oraz zainstalowano linię rozlewniczą sprowadzoną z NRD.
W 1985 r. zespół zabudowań browaru został wpisany do rejestru zabytków.
W 1988 r. zadbano o podniesienie jakości wyrobów browaru, a piwo "Krak Pils" odnosiło sukcesy na targach krajowych. W latach 90. XX w. dokonano kolejnych modernizacji, lecz ze względu na brak możliwości ekspansji zabytkowego browaru znajdującego się w centrum Krakowa, zdecydowano się na produkcję jedynie piwa "Jasne Mocne". Ostatecznie w roku 2001, nowy właściciel Browaru Okocim, firma Carlsberg, zdecydowała zaprzestać produkcji piwa w Krakowie.
Od 6 kwietnia 2006 r. browar jest jednym z obiektów na trasie Krakowskiego Szlaku Techniki. Z historycznych budynków zachowały się: budynek wagi, magazyny, obiekty ekspedycyjne, suszarnia słodu i słodownia, kotłownia z 37-metrowym kominem, budynek w którym znajdowała się maszyna parowa, piwnice fermentacyjne i leżakowe, warzelnia, zespół rezydencjalny, budynki administracyjne i socjalne. Na dziedzińcu wyeksponowano urządzenie do nabijania obręczy na beczki oraz hydrauliczną pompę ciśnieniową. Obiekt w chwili obecnej nie jest dostępny wewnątrz dla zwiedzających, gdyż trwa procedura jego sprzedaży.
[edytuj] Źródła
- Encyklopedia Krakowa, PWN, ISBN 83-01-13325-2
- Krakowski Szlak Techniki
Stacja kolejowa • Browar rodziny Götzów • Przekop Talowskiego i wiadukt kolejowy • Elektrownia teatru miejskiego • Kuźnia Zieleniewskich • Strażnica pożarnicza • Wiadukt kolejowy • Przepust drogowy przy ul. Miodowej • Elektrownia krakowska • Zabytkowa zajezdnia tramwajowa • Gazownia miejska • Most Podgórski • Most Piłsudskiego • Bulwary wiślane • Elektrownia podgórska • Fabryka Schindlera