Broncia Koller-Pinell
Z Wikipedii
Broncia Koller-Pinell (* 25 lutego 1863 Sanok - † 26 kwietnia 1934 Wiedeń) - austriacka malarka żydowskiego pochodzenia, przedstawicielka wiedeńskiego secesjonizmu.
W roku 1870, wtedy sześcioletnia Bronisława Pineles przeniosła się z Sanoka razem ze swoimi rodzicami do Wiednia, gdzie następnie otrzymywała prywatne wykształcenie w pracowniach Roberta Raaba i Aloisa Delugu. W roku 1885 ukazały się po raz pierwszy publicznie jej prace. W latach 1885-1887 studiowała w Akedamii Sztuk Pięknych w Monachium ( niem. Akademie der Bildenden Künste München ) u Ludwiga Hertericha. Wystawiała w tym czasie m.in. w wiedeńskiej galerii Wiener Künstlerhaus, następnie w Monachium oraz Lipsku. W tym okresie twórczości oraz studiów poznała m.in. kompozytora i muzyka Hugo Wolfa.
W roku 1896 wyszła za mąż za austriackiego lekarza Hugo Kollera (katolika), z którym miała dwoje dzieci. Razem z mężem wyjechała i mieszkała następnie do roku 1902 w Norymberdze, jednak po sześciu latach powróciła do Wiednia. Po powrocie związała się z grupą malarzy secesjonistów skupionych wokół Gustawa Klimta.
W roku 1904 odziedziczyła dom w podgórskiej miejscowości Oberwaltersdorf urządzony i wyposażony przez Josefa Hoffmanna i Kolo Mosera. W tym domu malarka gościła wielu znanych artystów i naukowców m.in. Egona Schiele. Po zakończeniu I wojny światowej nawiązała kontakty z Antonem Faistauerem, Albertem Paris Güterslohem i Franzem von Zülow.
Broncia Keller Pinell zmarła w roku 1934, została pochowana na cmentarzu Döblinger Friedhof w Wiedniu.
[edytuj] Twórczość
Broncia Koller Pinell uznawana jest obok Olgi Wisinger-Florian, Tiny Blau i Marie Egner za jedną z najwybitniejszych artystek malarstwa austriackiego, reprezentującego ówczesne prądy malarskie od impresjonizmu, art nouveau do ekspresjonizmu oraz Neue Sachlichkeit. Tematami ich prac były głównie akty, autoportrety i portrety oraz "spokój życia". Sztuka jej oraz pozostałych napotkała się w okresie ich spełnionej twórczości z licznymi omówieniami oraz twardą krytyką recenzentów.
[edytuj] Prace
- Orangenhain an der französischen Riviera (Wien, Österreichische Galerie Belvedere), 1903
- Die Mutter der Künstlerin (Wien, Österreichische Galerie Belvedere, 1907)
- Sitzende - Marietta (Sammlung Eisenberger), 1907
- Die Ernte (Wien, Österreichische Galerie Belvedere), 1908
- Stilleben mit Früchten und Papagei (St. Pölten, Niederösterreichisches Landesmuseum), 1910,
- Töpfermarkt (St. Pölten, Niederösterreichisches Landesmuseum), 1910,
- Bildnis Alma Mahler (Sammlung Eisenberger), 1921
- Bäumchen im Schnee (Wien, Leopold Museum),
[edytuj] Bibliografia
- Die Malerin Broncia Koller 1863-1934. Ausstellungskatalog. Niederösterreichisches Landesmuseum, Wien 1980
