Bitwa pod Trafalgarem
Z Wikipedii
| Bitwa pod Trafalgarem Wojny napoleońskie |
|||||||||||||||||
 Starcie francuskiego okrętu "Redoutable" z HMS "Victory", Trafalgar (?), Auguste Mayer (1805-1890) |
|||||||||||||||||
| Data | 21 października 1805 | ||||||||||||||||
| Miejsce | 21 mil morskich od przylądka Trafalgar, Zatoka Kadyksu na Ocenie Atlantyckim | ||||||||||||||||
| Wynik | zwycięstwo floty brytyjskiej | ||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
.svg/22px-Flag_of_Spain_(1785-1873_and_1875-1931).svg.png){kind=small}
Bitwa pod Trafalgarem odbyła się 21 października 1805 roku i była kluczową bitwą morską wojen napoleońskich. Starcie rozegrało się między flotą angielską, a francusko-hiszpańską.
Spis treści |
[edytuj] Przed bitwą
W momencie wybuchu wojny z Wielką Brytanią okręty francuskie i hiszpańskie były rozproszone w kilku portach i zablokowane przez okręty brytyjskie. Plan Napoleona zakładał że okręty sojuszu miały wymknąć się z portów i udać się do francuskich wysp na Morzu Karaibskim. Tam miała nastąpić koncentracja floty, która następnie miała wrócić do Europy, zdobyć na kilka dni panowanie nad Kanałem La Manche, i umożliwić francuskiej armii zebranej w okolicach Boulogne desant w Wielkiej Brytanii i jej podbój.
Pierwsza część planu udała się częściowo, i silne zgrupowanie okrętów dotarło na Morze Karaibskie, choć bez okrętów z Brestu które nie zdołały przedostać się przez blokadę. Przy powrocie do Europy starcie z okrętami brytyjskimi 22 lipca 1805 u wybrzeży Hiszpanii skłoniło sojuszniczą flotę do zaniechania rejsu na północ i szukania schronienia w hiszpańskim porcie Ferrol. Villeneuve wypłynął Ferrol 10 sierpnia z rozkazem płynięcia do Brestu i następnie Kanału La Manche. Z obawy przed flotą brytyjską popłynął jednak na południe by szukać schronienia w Kadyksie. 26 sierpnia Napoleon, decydując że nie może dłużej czekać na nadejście floty, porzucił myśl o inwazji Wielkiej Brytanii, zwinął obóz swojej armii i pomaszerował z nią na wschód by prowadzić działania w Niemczech i Austrii.
Wynikiem tych skomplikowanych manewrów było duże zgrupowanie floty francusko-hiszpańskiej zablokowane przez Nelsona w Kadyksie, stosunkowo małym porcie nie nadającym się do bazowania tak dużej ilości okrętów. 16 września Napoleon rozkazał flocie natychmiast opuścić Kadyks i popłynąć do Neapolu. Villeneuve ociągał się z wykonaniem rozkazu z obawy przed bitwą z silniejszą flotą brytyjską, aż do momentu gdy dowiedział się że Napoleon zadecydował o odebraniu mu dowództwa nad flotą. By ubiec ten rozkaz, 18 października zdecydował się na wyjście z portu.
| III koalicja antyfrancuska |
|---|
|
Finisterre - Wertingen - Haslach-Jungingen - Elchingen - Ulm - Trafalgar - Caldiero - Ortegal - Amstetten - Mariazell - Dürenstein - Schöngrabern - Castelfranco - Austerlitz - Tenese - Gaeta - Maida |
Eskadra angielska pod dowództwem admirała Horatio Nelsona liczyła 27 okrętów liniowych i 2 fregaty. adm. P. Ch. Villeneuve miał 33 okręty i liniowe i 7 fregat. 21 października nad ranem flota francusko-hiszpańska, w drodze do Neapolu, dostrzegła Anglików. Admirał Vielleneuve zarządził odwrót, który jednak został spowolniony przez słaby wiatr, utrudniający manewrowanie.
[edytuj] Bitwa
Około południa 21 października na wysokości przylądka Trafalgar, Nelson zaatakował wroga dwiema kolumnami. Taki plan bitwy miał za zadanie odcięcie najsilniejszych okrętów wroga, który miał przewagę liczebną, i rozprawienie się z pozostałymi. Był to jednocześnie plan nowatorski (jednakże zastosowany już w bitwie pod Camperdown w 1797 przez Duncana) i ryzykowny, gdyż aż do momentu dopłynięcia do wroga Anglicy byli pozbawieni siły ogniowej (działa były ustawione głównie na burtach), podczas gdy Francuzi mogli w tym czasie bez problemu uszkodzić dużą część floty Nelsona zanim jeszcze zacznie się właściwa walka.
Jedna z kolumn, licząca 15 okrętów pod dowództwem C. Collingwooda miała za zadanie odciąć straż tylną, zaś druga 12-okrętowa pod dowództwem Nelsona odcięła centrum. Wyróżniający się jak zwykle ubiorem dowódca floty brytyjskiej był łatwym celem dla snajperów. Marynarz francuski postrzelił śmiertelnie Nelsona. Jednak walka była wygrana. Dzięki wysokiemu morale i zastosowanej taktyce Nelson odniósł swoje ostatnie zwycięstwo.
[edytuj] Podsumowanie
Sprzymierzeni stracili 22 okręty, ok. 3 250 zabitych, ok. 2 500 rannych i ok. 7 000 wziętych do niewoli. Marynarzy brytyjskich zginęło 449. Bitwa ta stała się początkiem wielkiej hegemonii Brytyjczyków na morzach świata, walnie przyczyniając się do powstania brytyjskiego imperium kolonialnego.
Przypisy
