Béla Kun
Z Wikipedii
Béla Kun (ur. 20 lutego 1886 w Szilágycseh - zm. 30 listopada 1939[1] w Moskwie). Urodzony jako Béla Kohn – węgierski komunista, przywódca Węgierskiej Republiki Rad w 1919, premier Krymu od listopada 1920 do lutego 1921.
Béla Kun należał od 1902 do węgierskiej socjaldemokracji. Zmobilizowany do armii austro-węgierskiej podczas I wojny światowej dostał się do niewoli rosyjskiej i w obozie jenieckim wstąpił do partii bolszewickiej. W marcu 1918 stworzył węgierską grupę RKP(b), a następnie Federację Zagranicznych Grup. Organizował też oddziały Armii Czerwonej spośród węgierskich jeńców. Jako komisarz takiego oddziału brał udział w rozstrzeliwaniu zakładników i "wrogów klasowych".
W listopadzie 1918 nielegalnie powrócił na Węgry, został aresztowany, po rewolucji uwolniony. W Węgierskiej Republice Rad, która powstała w marcu 1919 pełnił funkcję ludowego komisarza spraw zagranicznych i wojskowych, ale jako przywódca węgierskich komunistów był de facto pierwszą osobą w państwie. Wbrew radom Lenina jego rząd nie przekazał ziemi obszarniczej chłopom, ale nacjonalizował ją. W efekcie rząd istniał tylko 133 dni, a interwencja rumuńska oraz wojska Miklósa Horthyego obaliły Republikę Rad.
Kun przez Austrię przejechał do Rosji, gdzie służył jako komisarz podczas wojny domowej. Odpowiedzialny za masakrę oficerów Białej Armii na Krymie. Oficerom obiecano amnestię, a po wzięciu ich do niewoli wymordowano, wiążąc po kilka osób i topiąc w morzu. W 1921 skierowany do Niemiec, gdzie próbował organizować powstanie komunistyczne. Od 1921 członek Komitetu Wykonawczego Międzynarodówki Komunistycznej i przywódca podziemnej Węgierskiej Partii Komunistycznej. Zwolennik polityki Stalina. Od 1928 mieszkał w ZSRR, gdzie został aresztowany (w 1938), a następnie rozstrzelany.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Jako alternatywną datę śmierci podaje się czasem także 29 sierpnia 1938
