Arcybiskupi lwowscy obrządku ormiańskiego
Z Wikipedii
Biskupstwo ormiańskie we Lwowie powstało w 1361 r. jako arcybiskupstwo, a jego pierwszy arcypasterz Grzegorz Wielki otrzymał święcenia biskupie z rąk Mesrobiusza Ardasetsiego, patriarchy cylicyjskiego w Sis (1361 r.), a od króla Kazimierza Wielkiego przywilej pełnej swobody religijnej i potwierdzenie istniejącego już biskupstwa (20.01.1367 r.).
Biskupi lwowscy Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego (przed zawarciem unii z Kościołem katolickim) | ||
---|---|---|
Grigor I Wielki | 1361 - 1409 | |
Howannes Nasredinian | 1380 - 1415 | |
Grigor II | 1415 - 1440 | |
Awedyk | 1441 - 1460 | |
Chacztur Iloweci | 1461 - 1481 i 1492 - 1502 | |
Stepanos I | 1481 - 1492 | |
Kalust Stefanian | 1515 - 1542 | |
Grigor III Ananienc Warakeci | 1551 - 1572 | |
Barsam Astwardzadurian Bogdanowicz | 1575 - 1584 | |
Howannes II Seczoweci | 1598 - 1602 | |
Garabed Tulguranci | 1606 - 1607 | |
Mesrobiusz Kaffatsi | 1617 - 1624 | |
Mikołaj Torosowicz | 1627 - 1630 |
Ormianie polscy przystąpili do unii kościelnej ze Stolicą Apostolską w dniu 24.10.1630 za sprawą abpa Mikołaja Torosowicza, ale jej utwierdzenia i recepcji przez wszystkie parafie ormiańskie w Polsce dokonał abp Wartan Hunanian. Obsada arcybiskupstwa w okresie przedrozbiorowym odbywało się drogą wyboru kandydata przez nację ormiańską (duchowni i świeccy). Kandydata zatwierdzał król polski, następnie nuncjusz apostolski w Warszawie przeprowadzał proces informacyjny i akta procesu przesyłał do Rzymu, po czym następowała prekonizacja papieska. Taki tryb postępowania był obowiązkowy od 1675 - do 1798 r.
Po śmierci abpa Tumanowicza nastąpiły poważne zmiany w procesie obsady arcybiskupstwa. Cesarz Franciszek II zacieśnił krąg wyborców wyłącznie do duchowieństwa. Świeccy zostali wykluczeni. Odtąd duchowni (kapituła, proboszczowie i wikariusze parafii katedralnej) wybierali trzech kandydatów i przedstawiali ich listę cesarzowi do wyboru za pośrednictwem gubernatora. Wybór i nominację cesarz zarezerwował dla siebie i swoich następców. Tak wybranego kandydata papież prekonizuje (ogłasza lub odmawia mianowania).
Ostatnia nominacja ks. inf. Dionizego Kajetanowicza w zmienionych już warunkach, w wolnej Polsce z przyczyn obiektywnych nie została zakończona.
Arcybiskupi metropolici lwowscy obrządku ormiańskiego (1630-1954) | ||
---|---|---|
Mikołaj Torosowicz | 1630 - 1681 | |
Wartan Hunanian | 1681 - 1715 | koadiutor od 1675 |
Jan Tobiasz Augustynowicz | 1715 - 1751 | koadiutor od 1711 |
Jakub Stefan Augustynowicz | 1751 - 1783 | koadiutor od 1736 |
Jakub Walerian Tumanowicz | 1783 - 1798 | koadiutor od 1771 |
Jan Jakub Symonowicz | 1800 - 1816 | |
Kajetan Augustyn Warteresiewicz | 1817 - 1831 | |
Samuel Cyryl Stefanowicz | 1832 - 1858 | |
Grzegorz Michał Symonowicz | 1858 - 1875 | koadiutor od 1857 |
Grzegorz Józef Romaszkan | 1876 - 1881 | |
Izaak Mikołaj Isakowicz | 1882 - 1901 | |
Józef Teofil Teodorowicz | 1901 - 1938 | |
Dionizy Kajetanowicz | 1939 - 1954 | administrator |
Po śmierci ks. inf. Dionizego Kajetanowicza (zm. 18.11.1954 r.) obowiązki ordynariusza wiernych Kościoła katolickiego obrządku ormiańskiego pełnili kolejno:
- prymas Stefan Wyszyński (12.01.1957 - 28.05.1981)
- prymas Józef Glemp (18.09.1981 - 9.06.2007)
- abp Kazimierz Nycz (od 9.06.2007)