Archidiecezja poznańska
Z Wikipedii
| Archidiecezja poznańska | |
| Siedziba biskupów | Poznań |
| Katedra diecezjalna | Archikatedra w Poznaniu |
| Metropolia | poznańska |
| Powierzchnia | 9700 km² |
| Ilość wiernych | 1537630 |
| Ilość kapłanów | 742 |
| Ilość dekanatów | 42 |
| Ilość parafii | 399 (w nich kościoły - 475) |
| Biskup ordynariusz | abp Stanisław Gądecki (metropolita poznański) |
| Biskup pomocniczy | bp Zdzisław Fortuniak bp Marek Jędraszewski bp Grzegorz Balcerek |
| Biskup senior | abp Juliusz Paetz |
Archidiecezja poznańska - jedna z 14 archidiecezji obrządku łacińskiego w polskim Kościele katolickim:
- ustanowiona pierwszym biskupstwem misyjnym w 968 w Polsce podlegającym bezpośrednio Stolicy Apostolskiej, jego początek stanowi zbudowanie przez Mieszka I katedry. Pierwszy biskup misyjny Jordan (z pochodzenia Włoch, Burgundczyk lub Dalmatyńczyk) mianowany na stolicę biskupią przez papieża Jana XII zapoczątkował historię polskiej hierarchii kościelnej. Nie włączona do metropolii gnieźnieńskiej utworzonej w 1000, a dopiero po jej przywróceniu w 1076 za panowania Bolesława Śmiałego (wg innych źródeł diecezję przyłączono w I poł. XII wieku). Z chwilą podziału terytorium Polski na biskupstwa, przy diecezji poznańskiej pozostała część Mazowsza, na której powstał przed 1252 archidiakonat czerski z kolegiatą w Czersku, od 1406 warszawski (kolegiata przeniesiona w 1399). Możliwe, że archidiakonat mazowiecki powołano już w 1076 i miał początkowo kolegiatę w Grójcu. Na skutek rozbiorów Polski zmieniły się granice biskupstwa poznańskiego (mazowiecką część wraz z Warszawą odłączono od Poznania i w 1798 otrzymała własne biskupstwo). W ciągu ponad tysiąca lat istnienia biskupstwa zarządzało nim wielu wybitnych duchownych, jak biskupi Unger i Jan Lubrański, arcybiskupi Leon Michał Przyłuski, Walenty Dymek, Antoni Baraniak i Jerzy Stroba oraz kardynałowie hr. Mieczysław Ledóchowski - Halka, Edmund Dalbor i August Hlond.
- ustanowiona archidiecezją (częścią metropolii) w 1821 i połączona unią personalną z metropolią gnieźnieńską do 1946.
Instytucje archidiecezjalne
- Kuria metropolitalna - wzniesiona w 1834 przy placu, na którym stoi późnobarokowa rzeźba św. Jana Nepomucena z ok. 1730. Po drugiej stronie usytuowany jest Pałac Arcybiskupi.
- Metropolitalny Sąd Duchowny
- Archiwum Archidiecezjalne
- Muzeum Archidiecezjalne - zlokalizowane w budynku Akademii Lubrańskiego z 1518 roku. Posiada w swoich zbiorach min. Miecz świętego Piotra.
Główne świątynie
- Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła na Ostrowie Tumskim w Poznaniu
- Bazylika Matki Bożej Świętogórskiej Róży Duchownej na Świętej Górze w Gostyniu
Kapituły
- Katedralna przy Bazylice Archikatedralnej Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu
- Kolegiacka przy kolegiacie farnej pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Marii Magdaleny w Poznaniu
- Kolegiacka przy kolegiacie farnej pw. NMP Wniebowziętej w Środzie Wlkp.
- Kolegiacka przy kolegiacie pw. św. Mikołaja w Lesznie
- Kolegiacka przy kolegiacie pw. Matki Bożej Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa w Szamotułach
Patroni
Biskupi
- metropolita (od 2002) - abp Stanisław Gądecki, wiceprzewodniczący KEP (od 2004)
- sufragan (od 1982) - bp Zdzisław Fortuniak
- sufragan (od 1997) - bp Marek Jędraszewski
- sufragan (od 1999) - bp Grzegorz Balcerek
- senior (od 2002) - abp Juliusz Paetz
Zgromadzenia zakonne
- męskie - 17 (domy zakonne - 32)
- żeńskie - 36 (domy zakonne - 118)
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
Poznań-Jeżyce | Poznań-Łazarz | Poznań-Nowe Miasto | Poznań-Piątkowo | Poznań-Rataje | Poznań-Stare Miasto | Poznań-Starołęka | Poznań-Winogrady | przeźmierowski |
pozostałe
borecki | bukowski | czarnkowski | czerwonacki | gostyński | grodziski | jutrosiński | kostrzyński | kościański | kórnicki | krobski | krzywiński | leszczyński | luboński | lwówecki | międzychodzki | nowomiejski | obornicki | pniewski | przemęcki | rawicki | rydzyński | stęszewski | swarzędzki | szamotulski | śmigielski | średzki | śremski | święciechowski | wieleński | wolsztyński | wroniecki | zbąszyński
rzymskokatolickie - białostocka • częstochowska • bielsko-żywiecka • bydgoska • drohiczyńska • elbląska • ełcka • gdańska • gliwicka • gnieźnieńska • kaliska • katowicka • kielecka • koszalińsko-kołobrzeska • krakowska • legnicka • lubelska • łomżyńska • łowicka • łódzka • opolska • pelplińska • płocka • poznańska • przemyska • radomska • rzeszowska • sandomierska • siedlecka • sosnowiecka • szczecińsko-kamieńska • świdnicka • tarnowska • toruńska • warmińska • warszawska • warszawsko-praska • włocławska • wrocławska • zamojsko-lubaczowska • zielonogórsko-gorzowska • ordynariat polowy WP
greckokatolickie - przemysko-warszawska • wrocławsko-gdańska
