60 Lotniczy Pułk Szkolny
Z Wikipedii
60 Lotniczy Pułk Szkolny | |
Pierwsze logo 60 LPSz | |
Historia | |
Państwo | Polska |
Sformowanie | 5 lutego 1958 |
Rozformowanie | 28 grudnia 2000 |
Patron | kpt. pil. Franciszek Żwirko inż. Stanisław Wigura |
Tradycje | |
Święto | 5 lutego |
Nadanie sztandaru | 29 listopada 1960 |
Dowódcy | |
Pierwszy | ppłk dypl. pil. Feliks Skrzeczkowski |
Ostatni | płk pil. dr Marek Bylinka |
Organizacja | |
Dyslokacja | Garnizon Radom |
Podporządkowanie | Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych |
60 Lotniczy Pułk Szkolny – jednostka wojskowa stacjonująca w Radomiu od 5 lutego 1958 do 28 grudnia 2000. W jej miejsce powołano 2 Ośrodek Szkolenia Lotniczego.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Tradycje lotnicze w Radomiu rozpoczęły się w 1927 roku, kiedy powstało w położonej opodal miasta wsi Sadków lotnisko o powierzchni 100 ha. Jako pierwsza rozpoczęła działanie Eskadra Szkolna Pilotów. W 1935 przeprowadzono pierwszą reorganizację przemianowując jednostkę na Szkołę Pilotów Rezerwy, a dwa lata później kolejną na Szkołę Podchorążych Rezerwy Lotnictwa. Szkolenie pilotów na podradomskim lotnisku przerwał wybuch II wojny światowej.
Po zakończeniu działań wojennych na terenie centralnej Polski, w marcu 1945 przebazowano na Sadków 15 Zapasowy Szkolny Pułk Lotniczy, a na mocy rozkazu Dowództwa Wojsk Lotniczych powstała tu Oficerska Szkoła Lotnicza nr 5, w której prowadzono szkolenie pilotów myśliwskich aż do 1964 roku.
W dniu 5 lutego 1958 decyzją Ministra Obrony Narodowej i rozkazem Komendanta Ośrodka Szkolenia Lotniczego na bazie 2 Eskadry Szkolnej Pilotażu Bojowego pod dowództwem majora M. Lipczyńskiego i 5 Eskadry Szkolnej Pilotażu Bojowego kapitana Cymbalskiego powołano do życia 60 Lotniczy Pułk Szkolno-Bojowy, którego pierwszym dowódcą został mjr pil. Feliks Skrzeczkowski.
Sztandar jednostki został wręczony przez ówczesnego dowódcę Lotnictwa Operacyjnego gen. bryg. pil. Jana Raczkowskiego w dniu 29 listopada 1960.
Szkolenie podchorążych prowadzono na dwumiejscowych samolotach MiG-15UTI i budowanych w Polsce na licencji myśliwcach Lim-1. Od 1960 wykorzystywano dodatkowo napędzane silnikiem tłokowym szkolno-treningowe samoloty krajowej produkcji PZL TS-8 Bies, które od 11 marca 1964 sukcesywnie zastępowano nowymi polskimi maszynami szkolno-bojowymi PZL TS-11 Iskra. Radomska jednostka była pierwszym użytkownikiem Iskier w kraju, dlatego to na jej barki spadł ciężar wdrożenia samolotu do eksploatacji i przeszkolenia pod okiem pilotów z PZL w Mielcu kadry instruktorskiej, a później rozpoczęcia pełnego szkolenia podchorążych.
W dniu 30 stycznia 1979 pod naporem śniegu zawalił się dach jednego z hangarów powodując zniszczenie 26 Iskier, co w znaczący sposób zakłóciło proces szkolenia młodych pilotów do momentu uzupełnienia maszyn samolotami z innych pułków.
29 września 1983 rozkazem Ministra Obrony Narodowej 60 Lotniczy Pułk Szkolny przyjął imię kpt. pil. Franciszka Żwirki i inż. Stanisława Wigury.
W związku z likwidacją w 1989 66 Lotniczego Pułku Szkolnego w Tomaszowie Mazowieckim, tamtejsze lotnisko przeszło pod dowództwo pułku radomskiego co umożliwiło szkolenie pilotów także na tym obiekcie do 1995 roku w ramach 3 eskadry szkolnej pod dowództwem ppłk dypl. pil. Zenona Mackiewicza.
W 1994 rozpoczęto sukcesywne przezbrajanie pułku w nowe samoloty PZL-130 Orlik, które w ciągu kolejnych trzech lat całkowicie zastąpiły wysłużone Iskry wycofane z Radomia z końcem 1997.
Dwa lata później w 1999 rozpoczęto kolejną reorganizację radomskiego pułku podległego dęblińskiej Szkole Orląt w Ośrodek Szkolenia Lotniczego. Oficjalnie 28 grudnia 2000 roku 60 Lotniczy Pułk Szkolny został zlikwidowany i zastąpiony powołanym w jego miejsce 2 Ośrodkiem Szkolenia Lotniczego. W tym samym dniu w jednym z hangarów odbyła się ceremonia pożegnania sztandaru, który został przekazany do Muzeum Wojska Polskiego. Nowy sztandar 2 OSL został wręczony podczas uroczystości pod kościołem garnizonowym znajdującym się w centrum miasta.
[edytuj] Zespoły akrobacyjne
W dniu 16 stycznia 1969 roku powołano pierwszy wojskowy zespół akrobacyjny radomskiego garnizonu Rombik, składający się z czterech samolotów TS-11 Iskra. Nazwa zespołu pochodziła od charakterystycznej formacji w kształcie rombu. Zespół prezentował swe umiejętności na wielu uroczystościach i imprezach poczynając od uświetnienia swą obecnością obchodów Święta Lotnictwa w Dęblinie 17 sierpnia 1971. Zespół "Rombik" prezentował swe umiejętności do 1989 z krótka przerwą w latach 1981-1984 spowodowaną stanem wojennym. W 1989 zwiększono skład zespołu do 6 maszyn zmieniając jego nazwę na Biało-Czerwone Iskry. Właśnie wtedy maszyny zostały pomalowane w charakterystyczny biało-czerwony wzór. Na skutek przekształceń w Wojskach Lotniczych nastąpiło przebazowanie zespołu do Dęblina z symbolicznym jego przekazaniem w dniu 17 czerwca 2000 roku.
Rozkazem komendanta Szkoły Orląt w Dęblinie w dniu 1 stycznia 1998 roku utworzono drugi zespół akrobacyjny pod nazwą "Orlik", który rozpoczął treningi 15 kwietnia tego samego roku. tak jak wskazuje nazwa zespół wykorzystuje będące na stanie 60 LPSz, a obecnie 2 OSL samoloty PZL-130 Orlik. Początkowo skład zespołu stanowiło pięć maszyn, cztery do pokazów grupowych i jedna do pokazów indywidualnych. W 2001 rozszerzono skład zespołu do siedmiu maszyn, a dwa lata później do dziewięciu.
[edytuj] Dowódcy 60 LPSz
Przez 42 lata istnienia pułku kierowali nim następujący dowódcy:
- ppłk dypl. pil. Feliks Skrzeczkowski
- ppłk dypl. pil. Marian Lipczyński
- ppłk dypl. pil. Stanisław Madej
- ppłk dypl. pil. Franciszek Macioła
- ppłk dypl. pil. Ryszard Olszewski
- płk dypl. pil. Ryszard Leszczyński
- płk dypl. pil. Bogusław Deja
- płk pil. dr Marek Bylinka - zarazem pierwszy dowódca 2 OSL
[edytuj] Nagrody
Podczas swego istnienia 60 LPSz był wielokrotnie nagradzany. Niektóre nagrody i wyróżnienie pułku:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- medal "za Wybitne Osiągnięcia w Służbie Wojskowej"
- liczne puchary za bezpieczeństwo lotów.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Historia 2 Ośrodka Szkolenia Lotniczego (ex. 60 LPSz) Radom - Sadków.
- Historia 2 Ośrodka Szkolenia Lotniczego w witrynie WSOSP.
Radomskie Towarzystwo Naukowe * Społeczny Komitet Ratowania Zabytków Radomia
3 ppl * 5 ppl * 2 BS * 72 pp * 2 pal * 60 lpsz * Cmentarz rzymskokatolicki * Cmentarz ewangelicki * Cmentarz żydowski * Czerwiec 1976 * Garnizon Radom * Getto radomskie * Gubernia radomska * Gubernia sandomierska * Historia Radomia * Kolej Iwangorodzko-Dąbrowska * Konfederacja radomska * Nihil novi * Puszcza Radomska * Stary Ogród * Synagoga w Radomiu * Teatr Rozmaitości * Trybunał Skarbowy Radomski * Unia wileńsko-radomska * Województwo radomskie * Województwo sandomierskie * W Służbie Narodu * Wydarzenia radomskie * Zamek Królewski w Radomiu